Mariana Waldstein
 Portret Mariany Waldstein, markizy de Santa Cruz, pędzla Francisca Goi, 1797–1800 | |
| Data i miejsce urodzenia |
30 maja 1763 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 czerwca 1808 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
| Dzieci |
|
Maria Anna von Waldstein und Wartenberg, markiza de Santa Cruz (ur. 30 maja 1763 w Wiedniu, zm. 21 czerwca 1808 w Fano[1]) – hiszpańska arystokratka pochodzenia austriackiego, członkini Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda[2][3]
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Wiedniu. Pochodziła z austriacko-czeskiej rodziny arystokratycznej. Jej ojcem był Emmanuel Philibert, hrabia von Waldstein-Dux, pan Duchcova, a matką księżniczka Maria Anna Theresia von Liechtenstein. W wieku 18 lat poślubiła dużo starszego od siebie wdowca, José Joaquína de Silvę-Bazána, IX markiza de Santa Cruz, i przyjechała do Hiszpanii[4]. Jej mąż zajmował ważne stanowisko na madryckim dworze królewskim. Mieli razem trzech synów i córkę. Markiza była pasjonatką sztuki: malowała obrazy olejne i pastelowe, zwłaszcza miniatury, także rysowała i wykonywała kopie znanych dzieł. Jej nauczycielem był malarz Isidro Carnicero. Została honorową dyrektorką i członkinią Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda[2][3]. Była kobietą o silnym charakterze i wyrazistej osobowości. Zakochał się w niej francuski ambasador w Hiszpanii Ferdinand de Guillemardet, który przed powrotem do ojczyzny zabrał ze sobą kopię jej portretu namalowanego przez Francisca Goyę. Oryginał powstał prawdopodobnie w latach 1797–1798, nie później niż w 1800[2].
Skandalem był jej romans z innym ambasadorem – bratem Napoleona, Lucjanem Bonaparte, młodszym od niej o 12 lat. Jej listy do Lucjana są świadectwem łączącego ich uczucia i wielkiej pasji. W lipcu 1801 razem z trojgiem dzieci wyjechała do Paryża, gdzie spotykała się z artystami i politykami, m.in. z Napoleonem Bonaparte, kiedy ten był pierwszym konsulem. Odwiedziła malarza Jacques’a-Louisa Davida w trakcie pracy nad obrazem Napoleon przekraczający Przełęcz Świętego Bernarda w 1800 roku. W listopadzie tego samego roku Lucjan wrócił z placówki w Madrycie i razem zamieszkali w jego Zamku Plessis-Chamant, mimo krytyki Napoleona. Mariana musiała jednak szybko wrócić do Madrytu na wieść o złym stanie zdrowia jej męża, który zmarł 28 marca 1802. Po śmierci męża markiza spodziewała się oświadczyn Lucjana, które położyłyby kres plotkom i społecznej krytyce. W przeciwieństwie do Napoleona, związek ten popierał Manuel Godoy, pierwszy minister Karola IV[4]. Dzięki swoim koneksjom markiza pośredniczyła w tajnych negocjacjach Manuela Godoya z Francją, a zacieśnienie stosunków z rodziną Bonaparte leżało w interesie pierwszego ministra[2]. Jednak Lucjan zakochał się w dwudziestoczteroletniej Aleksandrynie Jouberthon, którą poślubił w tajemnicy i wbrew woli brata w 1803. Porzucona markiza wyjechała do Włoch, kolejnym ciosem była przedwczesna śmierć jej nastoletniej córki Marianity w 1805[4]. Markiza zmarła 21 czerwca 1808 w Fano we Włoszech[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Ibarra: Distribución de los premios concedidos por el Rey nuestro señor a los discípulos de las tres nobles artes hecha por la Real Academia de San Fernando en la junta pública de 24 de setiembre de 1808. Madrid: Real Academia de Bellas Artes de San Fernando, 1832, s. 48.
- ↑ a b c d Juan J. Luna, Margarita Moreno de las Heras: Goya. 250 aniversario. Madrid: Museo del Prado, 1996, s. 370–371. ISBN 84-87317-48-0.
- ↑ a b Pedro Jesús Fernández: Quién es quién en la pintura de Goya. Madrid: Celeste Ediciones, 1996, s. 134–135. ISBN 84-8211-063-2.
- ↑ a b c Jeannine Baticle: Goya. ABC S.L., 2004, s. 225–227.