Legumina
Legumina – nazwa popularnych deserów. Zaliczają się do nich słodkie potrawy, zazwyczaj mączne lub jajeczne, podawane po zasadniczym posiłku[1][2]. Jeszcze przed II wojną światową leguminy podawano w Polsce faktycznie wyłącznie na deser, jednak w trudnym ekonomicznie okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej część z tych potraw stała się daniami obiadowymi[3].
W kuchni polskiej do legumin zalicza się następujące, przyrządzone na słodko potrawy: budynie, suflety[4], omlety[4], naleśniki[4][3], racuchy[4][3], pierogi (z twarogiem i owocami)[3], makaron pszenny lub kluski (np. makaron z twarogiem[3], knedle z owocami[3], pierogi leniwe[3], pampuchy), ryż (ze śmietaną i owocami, np. jabłkami, gotowany na mleku)[3], musy[4], galaretki[4], kisiele mleczne (tzw. budynie)[4], legumina z zupy „nic”, a nawet zupy owocowe (podane z makaronem, grzankami lub groszkiem ptysiowym[3]).
Słowo legumina pochodzi z łaciny (l.poj. legumen, l.mn. legumina) i początkowo, podobnie jak w oryginale, używane było w znaczeniu „jarzyny”[5]. Oznaczało ono też artykuły spożywcze takie jak mąka, kasza, groch[6]. Z czasem nazwa ta stała się określeniem słodkiej potrawy mącznej[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ praca zbiorowa: Słownik języka polskiego. Wyd. VIII. T. II L-P. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1993, s. 20.
- ↑ „List pierwszy.”. W: Lucyna Ćwierczakiewiczowa: Listy humorystyczne w kwestyi kulinarnej tłómaczone z francuskiego (...) oraz Listy o urządzeniu domu. Warszawa: Skład główny w księgarni Gebethnera i Wolffa / Druk K. Kowalewskiego, 1900, s. 10. Cytat: „Przypisek tłomacza. Leguminą zowie się potrawa mączna, jajeczna lub tym podobnie, podawana na gorąco w końcu obiadu. Słodkiem daniem zaś wszelkie słodkie potrawy, podawane także zamiast leguminy na zimno”. skany w e-bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego
- ↑ a b c d e f g h i Magdalena Kasprzyk-Chevriaux, Deser na obiad: leguminy w obiadowym menu, [w:] Culture.pl [online], Instytut Adama Mickiewicza, 1 grudnia 2015 [dostęp 2022-01-13].
- ↑ a b c d e f g Maja i Jan Łozińscy. Historia polskiego smaku. PWN. str. 283
- ↑ a b Aleksander Brückner: Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1985, s. 293.
- ↑ Hasło legumina w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.