Jaime de Borbón (1908–1975)

Jaime Leopoldo Isabelino Enrique de Borbón y Battenberg

Legitymistyczny pretendent do tronu Francji (Jakub II)
Okres	od 28 lutego 1941 do 20 marca 1975
Poprzednik	Alfons XIII, król Hiszpanii (Alfons I)
Następca	Alfonso de Borbón (Alfons II)
Dane biograficzne
Dynastia	Burbonowie hiszpańscy
Data i miejsce urodzenia	23 czerwca 1908 Segowia
Data i miejsce śmierci	20 marca 1975 St. Gallen
Ojciec	Alfons XIII
Matka	Wiktoria Eugenia Battenberg
Żona	1. Emmanuelle de Dampierre 2. Karolina Tiedemann
Dzieci	Alfonso, Gonzalo
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Jaime Leopoldo Isabelino Enrique de Borbón y Battenberg (ur. 23 czerwca 1908 w Segowii, zm. 20 marca 1975 w Sankt Gallen) – infant hiszpański, książę Segowii i Andegawenii. Przez legitymistów francuskich uważany był za pretendenta do tronu Francji (jako Jakub II, rzadziej jako Jakub-Henryk VI). Był drugim synem króla Hiszpanii Alfonsa XIII i Wiktorii Eugenii, córki Henryka Battenberga. Jego najstarszy brat Alfons, chory na hemofilię, zrzekł się praw do korony hiszpańskiej, aby ożenić się z osobą niższego stanu.

Urodził się w królewskim pałacu Granja de San Ildefonso w Segowii. W dzieciństwie przeszedł operację wyrostka sutkowatego, wskutek której stał się głuchoniemy. Później nauczył się jednak czytać z ruchu warg swoich rozmówców i w ten sposób nauczył się hiszpańskiego, francuskiego i angielskiego i włoskiego. Na skutek swojego upośledzenia 21 czerwca 1933 zrzekł się praw do tronu hiszpańskiego na rzecz swojego młodszego brata Juana w imieniu swoim i swojego potomstwa. Dwa lata później z okazji ślubu uzasadnił swoją decyzję na piśmie: „Aby zapobiec przyszłym dyskusjom, gdy podejmowałem decyzję zawarcia związku małżeńskiego, wybrałem żonę spoza grona rodzin królewskich, co jest warunkiem koniecznym w świetle odwiecznych praw naszej ojczyzny i dynastii, aby nasi potomkowie nie mogli próbować dochodzić jakichkolwiek praw”.

4 marca 1935 ożenił się w Rzymie z Emmanuelle de Dampierre (1913–2012), córką francuskiego arystokraty, Rogera de Dampierre, 2. księcia San Lorenzo, i włoskiej księżniczki Donny Vittorii Ruspoli. Jaime i Emmanuelle mieli dwóch synów:

• Alfonso Jaime (ur. 20 kwietnia 1936, zm. 30 stycznia 1989), książę Kadyksu i Andegawenii, legitymistyczny pretendent do tronu Francji
• Gonzalo (ur. 5 czerwca 1937, zm. 27 maja 2000), książę Akwitanii

Z okazji małżeństwa otrzymał od ojca tytuł księcia Segowii. Małżeństwo księcia nie było jednak udane. Opowiadano wówczas straszne historie o podróży poślubnej nowożeńców. Apetyty seksualne don Jaima miały tak przestraszyć świeżo upieczoną małżonkę, że zamknęła się w swoich apartamentach i wzywała pomocy przez telefon^[1]. Po narodzinach dwóch synów para faktycznie żyła w separacji, ale małżonkowie mieszkali w jednym domu i księżna Segowii opuściła go dopiero w 1946. Rok później uzyskał rozwód w Bukareszcie, nie uznany w Hiszpanii i przez francuskich legitymistów.

Po śmierci ojca w 1941 został legitymistycznym pretendentem do tronu Francji pod imieniem Jakuba II lub Jakuba-Henryka VI. 28 marca 1946 przyjął tytuł księcia Andegawenii. 3 sierpnia 1949 w Innsbrucku poślubił Charlotte Luise Auguste Tiedemann (ur. 2 stycznia 1919, zm. 3 lipca 1979), córkę Ottona Tiedemanna. Małżeństwo to nie zostało uznane przez Kościół, Hiszpanię i legitymistów. Pozostało ono bezdzietne.

6 grudnia 1949 Jakub wycofał swoją rezygnację z praw do hiszpańskiego tronu. Został on uznany przez niewielki odłam karlistów jako król Jakub IV. 3 maja 1964 przyjął tytuł księcia Madrytu. Dopiero 19 lipca 1969, na prośbę swojego syna, ponownie zrezygnował z pretensji do tronu hiszpańskiego na rzecz swojego bratanka Juana Carlosa.

Ostatnie lata życia Jakuba upłynęły na sporach z rodziną. Książę roztrwonił spadek po swoim ojcu i musiał opuścić rezydencję Rueil-Malmaison. W 1960 jego synowie złożyli pozew do francuskiego sądu o rozciągnięcie nad nim kurateli, utrzymując, że utracił rozum i oskarżając go o roztrwonienie majątku. W 1962 sąd oddalił pozew i uznał Jakuba całkowicie odpowiedzialnym za swoje czyny.

Książę Segowii i Andegawenii zmarł w 1975 w wieku 67 lat w szpitalu w Sankt Gallen w Szwajcarii, wskutek urazu czaszki doznanego podczas kłótni z żoną^[1]. Został pochowany w Eskurialu.

• Isabelle Bricard, Dynastie panujące Europy, Świat Książki, Warszawa 2007, ISBN 978-83-7391-767-5, tłum. Grażyna i Jacek Schirmerowie