Huascarán
9°07′S 77°36′W/-9,116667 -77,600000
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
6 768 m n.p.m. |
| Wybitność |
2 776 m |
| Pierwsze wejście |
20 lipca 1932 |
Położenie na mapie Peru  | |
| 9°07′S 77°36′W/-9,116667 -77,600000
| |
Huascarán lub Nevado Huascarán – szczyt w Andach Peruwiańskich. Najwyższy, południowy szczyt masywu (Huascarán Sur) to najwyższy szczyt całego Peru oraz najwyższy szczyt w pasie międzyzwrotnikowym na Ziemi. Nazwę zawdzięcza Huascarowi, XVI-wiecznemu wodzowi Inków, który nosił tytuł Sapa Inca.
Huascarán z kolei dał nazwę Parkowi Narodowemu Huascarán, który go otacza. Normalna droga na szczyt prowadzi z wioski Musho. Wejście zajmuje z reguły ok. 6 dni, przy czym trzeba się liczyć z dużymi szczelinami mogącymi blokować drogę. Względne różnice wysokości w parku, licząc od szczytu Huascarán wynoszą do 4 kilometrów[1]. Sama wspinaczka na Huascarán wiąże się z pokonaniem przewyższenia około 2,5 kilometra[2]. Jedna z dróg wspinaczkowych prowadzi przez urwisko wysokości 970 metrów[3]. Z kolei ściana północna ma wysokość aż 1600 metrów[4].
Pierwsze wejście miało miejsce 20 lipca 1932. Dokonała tego ekspedycja niemiecko-austriacka w składzie: Philipp Borchers, Wilhelm Bernard, Erwin Hein, Hermann Hoerlin i Erwin Schneider. Szczyt północny (Huascarán Norte) został zdobyty w 1908 przez ekspedycję z USA.
31 maja 1970 miało miejsce trzęsienie ziemi, które spowodowało osunięcie się dużej części zbocza szczytu północnego. Blok lodu i kamieni o wymiarach 1 mili² w ciągu zaledwie 5 minut osunął się do Yungay, grzebiąc całe miasto i powodując śmierć ponad 20 tys. ludzi. W lawinie zginęła cała ekipa czechosłowackich alpinistów. Rząd Peru zabronił ekskawacji w okolicach Yungay, deklarując je „cmentarzem narodowym”.
Szczyt Huascarán jest punktem o najmniejszym w skali całego globu przyspieszeniu ziemskim[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ UNESCO – Huascarán National Park.
- ↑ Wspinaczka na Huascarán. [dostęp 2016-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-23)].
- ↑ Alpinist – Wspinaczka na Huascarán Norte od wschodu.
- ↑ 100 Najpiękniejszych Gór Świata (Grupa IMAGE), (s. 203), zob. bibliografia.
- ↑ Gravity variations much bigger than previously thought w: phys.org.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- John Biggar: The Andes – A Guide for Climbers. Wyd. 3rd. Castle Douglas, 2005. ISBN 0-9536087-2-7.
- Adrian Room: Placenames of the World. McFarland and Company, 1997. ISBN 0-7864-0172-9.
- 100 Najpiękniejszych Gór Świata, Grupa IMAGE. Zbigniew Kieras i Wojciech Lewandowski, Wyd. „Grupa IMAGE”, Warszawa 1995, ISBN 83-85461-20-5.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Huascarán Sur on Summitpost
- Huascarán in Yungay, Peru. yungayperu.com.pe. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-23)].
- Ascenciones al Huascaran, Peru. yungayperu.com.pe. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-31)]. (po hiszpańsku)
- Zdobycie Huascarán – zdjęcia i relacja