Kwieciszewo
52°37′19″N 18°02′34″E/52,621944 18,042778| wieś | |
 Kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
686[2] |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
88-321[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CMG |
| SIMC |
0091563 |
Położenie na mapie gminy Mogilno  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu mogileńskiego  | |
| 52°37′19″N 18°02′34″E/52,621944 18,042778[1]
| |
| Strona internetowa | |
Kwieciszewo (niem. Blütenau) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Mogilno.
Kwieciszewo uzyskało lokację miejską w 1342 roku, zdegradowane w 1874 roku[4].
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]Miasto kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, pod koniec XVI wieku leżało w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego[5]. W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kwieciszewo, po jej zniesieniu w gromadzie Gębice. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bydgoskim.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 686 mieszkańców[2]. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Mogilno.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Jedna z najstarszych osad targowych w Wielkopolsce. W roku 1147 wzmiankowana jako wieś targowa, a w latach 1311-1312 jako kasztelania.
Wieś stanowiła część oprawy wdowiej księżnej Salomei w latach 1138–1145. W roku 1144 odbył się tutaj zjazd synów Bolesława Krzywoustego. Po roku 1145 własność kanoników regularnych z Trzemeszna. W roku 1342 otrzymało prawa miejskie z nadania Kazimierza Wielkiego. Miasto zniszczone w roku 1383, w czasie walk między Mazowszanami i Wielkopolanami. W roku 1873 utrata praw miejskich.
Pośrodku wsi znajduje się trójkątny plac rynkowy wydłużony na osi północ-południe, pełniący dawniej funkcje targowe. W północnej części kościół parafialny, w południowej dawny ewangelicko-augsburski.
W czasie wojny trzynastoletniej Kwieciszewo wystawiło w 1458 roku 2 pieszych na odsiecz oblężonej polskiej załogi Zamku w Malborku[6].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Na północ od wsi znajduje się Jezioro Pakoskie. Przez wieś przepływa Mała Noteć zwana też Notecią zachodnią lub Kwieciszewicą. Rzeka ta jest historyczną granicą między Kujawami a Pałukami.
Kościół parafialny
[edytuj | edytuj kod]Parafia erygowana przed rokiem 1326. Obecny kościół zbudowano w roku 1522, z fundacji kapituły gnieźnieńskiej, w miejscu poprzedniego. Odnawiany po spaleniu w XVIII, XIX wieku i w roku 1905. W roku 1913 powiększony o przęsło zachodnie. Spalony w roku 1945, odbudowany w latach 1954-1960. Późnogotycki, orientowany, ceglany, z użyciem kamienia polnego. Jednonawowy z prosto zamkniętym prezbiterium. Wnętrze nakryte stropem płaskim.
Dawny kościół ewangelicki
[edytuj | edytuj kod]Parafia założona w roku 1788. Budowa obecnego kościoła rozpoczęta w roku 1834. Późnoklasycystyczny, zwrócony prezbiterium ku południu. Ceglany, otynkowany. Prezbiterium zamknięte wieloboczne, z zakrystią od zachodu, nawa prostokątna z czterokondygnacyjną wieżą od północy. We wnętrzu stropy, dach dwuspadowy. Obecnie kościół jest nieużytkowany.
-
Wnętrze kościoła pw. św. Marii Magdaleny
-
Dzwonnica przy kościele pw. św. Marii Magdaleny
-
Kościół ewangelicki
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 66129
- ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 647 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 44-45.
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
- ↑ Kodex dyplomatyczny Wielkiej Polski; Codex diplomaticus Majoris Poloniae zawierający bulle papieżów, nadania książąt, przywileje miast, klasztorów i wsi, wraz z innemi podobnéj treści dyplomatami, tyczącemi się historyi téj prowincyi od roku 1136 do roku 1597; zebrany z materyałow przez Kaźmierza Raczyńskiego byłego Generała W. Polskiego i Marszałka nadwornego koronnego przysposobionych; wydany przez Edwarda Raczyńskiego, Poznań 1840, s. 181.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Parucka Krystyna, Raczyńska-Mąkowska Ewa, Katalog zabytków województwa bydgoskiego, Bydgoszcz 1997
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona internetowa Kwieciszewa
- Kwieciszewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 31.
