Korekty granic Polski od 1945 roku

Korekty granic Polski od 1945 roku – artykuł obejmuje zmiany granic Polski dokonane od 1945 roku, wtedy to ustalono w większości nowe granice państwa po II wojnie światowej.

Korekty granicy polsko-czechosłowackiej

Po zakończeniu II wojny światowej przywrócono przebieg granicy z lat 1920–1938, choć ostateczne porozumienie graniczne zapadło w 1958 roku. Również w tym samym roku dokonano dość znacznej korekty granicy Polski z Czechosłowacją.

Zobacz więcej w artykule Granica polsko-czechosłowacka, w sekcji Korekta w 1958 roku.

18 lat później, w 1976 roku dokonano kolejnej korekty obszarów o powierzchni około 0,25 km².

Zobacz więcej w artykule Granica polsko-czechosłowacka, w sekcji Korekta w 1976 roku.

Korekta granicy polsko-słowackiej

W 2005 roku dokonano korekty granicy, wskutek której Polska przekazała Słowacji, a Słowacja Polsce terytoria o powierzchni 2969 m² (blisko 0,30 ha).

Zobacz więcej w artykule Granica polsko-słowacka, w sekcji Korekta granicy w 2005 roku.

Korekty granicy z Niemiecką Republiką Demokratyczną

Granica z Niemcami Wschodnimi ustanowiona podczas konferencji poczdamskiej miała w wielu miejscach absurdalny przebieg. Dlatego jeszcze w 1945 roku dokonano szeregu drobnych korekt. Zmian w przebiegu granicy dokonano także w 1949 i 1951 roku.

Zobacz więcej w artykule Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej, w sekcji 1945.

Zobacz więcej w artykule Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej, w sekcji 1949.

Zobacz więcej w artykule Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej, w sekcji 1950–51.

Zobacz więcej w artykule Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej, w sekcji 1968–69.

Zobacz więcej w artykule Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej, w sekcji 1970–72.

Natomiast rozgraniczenia wód terytorialnych pomiędzy Polską a Niemcami Wschodnimi dokonano w 1989 roku.

Zobacz więcej w artykule Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej, w sekcji 1989.

Korekty granicy ze Związkiem Radzieckim

1945

Osobny artykuł: Umowa graniczna pomiędzy Polską a ZSRR z 16 sierpnia 1945 roku.

1948

16 maja 1948 roku dokonano korekty granic na korzyść Polski w północno-wschodniej części państwa poprzez przesunięcie polskiej granicy na odległość od 200 m do 3 km na wschód. W efekcie, przyłączonych zostało do Polski kilkanaście miejscowości znajdujących się obecnie na terenie powiatów sokólskiego i białostockiego (województwo podlaskie). Głównym celem tej korekty było sprostowanie przebiegu pasa granicznego i nie miała ona podłoża ekonomicznego ani nie uwzględniała też składu religijno-narodowościowego miejscowości włączonych do Polski (o ile takie wsie jak Nowodziel, Tołcze, Szymaki czy Klimówka miały charakter polski i katolicki, to już Chomontowce, Rudaki, Łosiniany czy Ozierany Wielkie zamieszkiwane były w większości lub wyłącznie przez prawosławną ludność białoruską)^[1]^[2]^[3].

W tym samym roku przyłączono do Polski także kilka miejscowości leżących na południu państwa: Medyka, Siedliska, Jaksmanice (z rejonu medyckiego), Malhowice, Rożubowice, Sierakośce (z rejonu niżankowickiego), Kwaszenina, Hujsko, część Paportna (z rejonu dobromilskiego), Solina, Wola Maćkowa (z rejonu ustrzyckiego), Dubina, Macyki i część Starzawy (z rejonu mościskiego)^[4]. Ta korekta również nie uwzględniała składu narodowościowego włączonych miejscowości, w następstwie czego zamieszkująca je ludność ukraińska została wysiedlona do Związku Radzieckiego^[5]^[6].

1951

Osobny artykuł: Umowa o zmianie granic z 15 lutego 1951.

1987

W 1987 roku została w praktyce przyłączona do Polski wyspa położona na Bugu, o powierzchni 7 ha, w okolicach Kryłowa. Znajdują się na niej ruiny zamku z XVII wieku. Związek Radziecki nie zażądał nic w zamian^[7]. W rzeczywistości wyspa formalnie należała do Polski już od 1945 roku, ale nie była połączona ze stałym lądem żadnym mostem, który powstał dopiero w 1987 roku^[8].

Zobacz też

Przypisy

↑ Erik Grettir: Wytyczanie granicy polsko radzieckiej po II wojnie światowej. naszasokolka.wordpress.com. [dostęp 2018-08-31].
↑ Michał Bołtryk: Przy cerkwi w Bobrownikach. Przegląd Prawosławny, 2018-10-31. [dostęp 2018-08-31].
↑ Katarzyna Sokół: Przekroczeni przez granicę. pamiec.pl. [dostęp 2018-08-31].
↑ УКАЗ Президії Верховної Ради Української РСР ПРО ЗМІНИ В АДМІНІСТРАТИВНО-ТЕРИТОРІАЛЬНОМУ ПОДІЛІ МЕДИКІВСЬКОГО, ДОБРОМИЛЬСЬКОГО, НИЖАНКОВИЦЬКОГО І МОСТИСЬКОГО РАЙОНІВ ДРОГОБИЦЬКОЇ ОБЛАСТІ
↑ Medyka w czasie II wojny światowej. medykastowarzyszenie.pl, 2008-08-09. [dostęp 2018-08-31].
↑ Zapałowski, A. (2016). Granica w ogniu: 35." Przemyska" Komenda Odcinka WOP w działaniach przeciw OUN i UPA w latach 1945-1948. Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.
↑ Historia – O Gminie – Urząd Gminy Mircze [online], mircze.pl [dostęp 2020-10-05] (pol.).
↑ Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, s. 105.

Linki zewnętrzne

„Czekając na Schengen” – artykuł o korekcie granic z RFN. pomerania.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-02)].
Wytyczanie granicy polsko radzieckiej po II wojnie światowej

[1] Erik Grettir: Wytyczanie granicy polsko radzieckiej po II wojnie światowej. naszasokolka.wordpress.com. [dostęp 2018-08-31].

[2] Michał Bołtryk: Przy cerkwi w Bobrownikach. Przegląd Prawosławny, 2018-10-31. [dostęp 2018-08-31].

[3] Katarzyna Sokół: Przekroczeni przez granicę. pamiec.pl. [dostęp 2018-08-31].

[4] УКАЗ Президії Верховної Ради Української РСР ПРО ЗМІНИ В АДМІНІСТРАТИВНО-ТЕРИТОРІАЛЬНОМУ ПОДІЛІ МЕДИКІВСЬКОГО, ДОБРОМИЛЬСЬКОГО, НИЖАНКОВИЦЬКОГО І МОСТИСЬКОГО РАЙОНІВ ДРОГОБИЦЬКОЇ ОБЛАСТІ

[5] Medyka w czasie II wojny światowej. medykastowarzyszenie.pl, 2008-08-09. [dostęp 2018-08-31].

[6] Zapałowski, A. (2016). Granica w ogniu: 35." Przemyska" Komenda Odcinka WOP w działaniach przeciw OUN i UPA w latach 1945-1948. Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.

[7] Historia – O Gminie – Urząd Gminy Mircze [online], mircze.pl [dostęp 2020-10-05] (pol.).

[8] Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, s. 105.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Granice obecne (od 1993)	z Białorusią z Czechami z Litwą z Niemcami z Rosją ze Słowacją z Ukrainą
Granice PRL (1945–1989) i nieistniejące III RP (1989–1993)	z Czechosłowacją (1945–1992) ze Związkiem Radzieckim (1945–1991) z NRD (1949–1990)
Granice II RP (1918–1939)	z Czechosłowacją z Litwą z Litwą Środkową (1920–1922) z Łotwą (od 1919) z Niemcami (1921–1939) z Rumunią ze Słowacją (1939) z Wolnym Miastem Gdańskiem (od 1920) z Węgrami (1939) ze Związkiem Radzieckim (1921–1939)
Granice I RP (1569–1795)	z Austrią z Brandenburgią (do 1701) z Chanatem Krymskim (do 1667) z Hospodarstwem Mołdawskim (do 1793) z Księstwem Kurlandii z Księstwem Pomorskim (do 1637) z Księstwem Siedmiogrodu (do 1688) z Prusami (od 1701) z Prusami Książęcymi (do 1701) z Rosją ze Szwecją (do 1722) z Turcją (do 1792)
Inne granice historyczne	z Rusią Kijowską z Rusią Halicko-Włodzimierską ze Złotą Ordą z Księstwem Słupskim z Państwem Krzyżackim