Gyrinus

Gyrinus
Geoffroy, 1762
Gyrinus substriatus
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze drapieżne
(bez rangi)	Hydradephaga
Rodzina	krętakowate
Podrodzina	Gyrininae
Plemię	Gyrinini
Rodzaj	Gyrinus
Typ nomenklatoryczny
Dytiscus natator

Gyrinus – rodzaj wodnych chrząszczy z rodziny krętakowatych i podrodziny Gyrininae. W języku polskim chrząszcze te nazywane są krętak^[1].

Rodzaj opisany został w 1762 roku przez Étienne’a Louisa Geoffroya. Gatunkiem typowym został Dytiscus natator^[2].

Ciało owalne w obrysie, mniej lub bardziej wydłużone, o przedpleczu szeroko lub wąsko obrzeżonym^[3]. Rodzaj wyróżnia następująca kombinacja cech: przedplecze z wyraźnym poprzecznym wklęśnięciem środkowym, każda pokrywa z 11 podłużnymi seriami punktów (mogą być zagłębione w rowku lub częściowo zredukowane) oraz przedostatni tergit odwłoka o tylnym brzegu prostym lub słabo trójpłatkowatym. Ponadto samice z tego rodzaju mają dodatkowy boczny pęcherzyk u przedniej podstawy fertilization duct oraz parą zesklerotyzowanych zębów na błonie bocznej krawędzi torebki kopulacyjnej w pobliżu podstawy jajowodu^[2]. Narząd kopulacyjny samca grzbietobrzusznie spłaszczony o paramerach u wierzchołka łopatowato rozszerzonych i wyposażonych we włoski nieschodzące daleko na krawędzie boczne^[3].

Rodzaj rozsiedlony kosmopolitycznie, przy czym większość gatunków występuje na półkuli północnej^[2]. W Europie występuje 14 gatunków, z których w Polsce 11 z podrodzajów Gyrinulus i Gyrinus s. str.^[3]

Dotąd opisano blisko 200 gatunków, zgrupowanych w kilka podrodzajów, w tym^[2][4]:

• Gyrinus (Gyrinulus) Zaitsev, 1907
• Gyrinus sensu stricto Geoffroy, 1762
• Gyrinus (Neogyrinus) Hatch, 1925
• Gyrinus (Oreogyrinus) Ochs, 1935