[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Budowo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Budowo
wieś
Ilustracja
Kościół NMP Królowej Polski w Budowie
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Dębnica Kaszubska

Liczba ludności (2022)

657[2]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-248[3]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0743936

Położenie na mapie gminy Dębnica Kaszubska
Mapa konturowa gminy Dębnica Kaszubska, po prawej znajduje się punkt z opisem „Budowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Budowo”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Budowo”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Budowo”
Ziemia54°19′17″N 17°23′28″E/54,321389 17,391111[1]

Budowo (kaszb. Bùdowò[4][5], niem. Budow) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Dębnica Kaszubska, nad rzeką Skotawą i przy trasie drogi wojewódzkiej nr 210. Wieś jest siedzibą sołectwa "Budowo" w którego skład wchodzi również Budówko.

Nazwa miejscowości jest hybrydą etymologiczną i ma charakter kulturowy. Powstała przez dodanie do nazwy pospolitej buda „chata” (z niem. Bude) formantu -owo. Niemiecka nazwa Budow jest adaptacją fonetyczną pierwotnej hybrydy słowiańsko-germańskiej.

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Bùdowò[6].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W miejscowym kościele kazania dla Kaszubów odbywały się w ich języku jeszcze w 1784 r. Budowo utrzymało swój kaszubski charakter jeszcze do połowy następnego wieku. Miejscowość była stacją końcową trasy Słupskiej Kolei Powiatowej Słupsk-Budowo (obecnie nieistniejącej)

W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Budowo. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Budowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
  • Pozostałości IX-wiecznego grodziska Budowo (na południowym wschodzie od miejscowości)
  • Kościół gotycki z przełomu XIII i XIV wieku, z XVII w. wieżą, krytą hełmem ostrosłupowym, na wschodniej ścianie gotyckie blendy, centralna w kształcie krzyża, pozostałe różnego rodzaju. Wnętrze ozdobione rokokową polichromią i barokowym wyposażeniem.
  • pozostałości folwarku z XVIII w. lodownią, obok zdziczały park[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 12415
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 104 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Uchwała nr 6 2010 – Nazwy miast, wsi gminnych i sołeckich – Skarbnica Kaszubska [online] [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  5. Kôrta Kraju Kaszëbów / Mapa Kaszub – Kaszëbskô Jednota [online] [dostęp 2023-12-18] (pol.).
  6. Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 200, ISBN 978-83-62137-50-3.
  7. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 187, ISBN 978-83-7495-133-3.