Bór suchy
 Nadmorski bór chrobotkowy na siedlisku boru suchego (Słowiński Park Narodowy) | |
| Symbol |
Bs |
|---|---|
| Tereny |
nizinne |
| Gleby |
bielicowe, bielicowo-rdzawe |
| Gatunki główne |
sosna zwyczajna IV–V bonitacji |
| Gatunki domieszkowe | |
| Gatunki podszytowe |
jałowiec pospolity, jarząb pospolity, brzoza brodawkowata, sosna zwyczajna |
| Typ siedliskowy lasu | |
Bór suchy (Bs) – typ siedliskowy lasu występujący na obszarze wszystkich krain nizinnych w Polsce na siedliskach skrajnie ubogich i suchych[1]. Gleby tego siedliska są bielicowe, inicjalne na siedliskach najuboższych, i właściwe, w tym na siedliskach nieco żyźniejszych – bielicowo-rdzawe[1]. Są to zwykle piaski luźne, równoziarniste, głębokie i suche, zwykle eoliczne wydmowe (w pasie nadmorskim piaski wydm nadmorskich, poza tym wydm śródlądowych)[2][1], a także zgromadzone na terasach akumulacyjnych rzecznych lub wodno-lodowcowych[3]. Poziom wód gruntowych nie ma wpływu na siedlisko – znajduje się poza zasięgiem korzeni drzew (nierzadko na głębokości poniżej 4 m)[2]. Powierzchnię gleby pokrywa próchnica w postaci rozdrobnionej butwiny lub inicjalnej[1].
Udział boru suchego w ogólnej powierzchni lasów w Polsce wynosi ok. 0,3% (dane z roku 2008)[4].
Skład gatunkowy
[edytuj | edytuj kod]Gatunkiem dominującym jest sosna zwyczajna IV – V bonitacji, w domieszce występuje brzoza brodawkowata[2][1]. Warstwa podszytowa jest bardzo uboga i składają się na nią takie gatunki jak: jałowiec pospolity, jarząb pospolity, brzoza brodawkowata sosna zwyczajna[2].
Gatunki runa typowe dla boru suchego[2]:
- chrobotki Cladonia sp.,
- płucnica islandzka Cetraria islandica,
- widłoząb miotlasty Dicranum scoparium,
- wrzos pospolity Calluna vulgaris
- kostrzewa owcza Festuca ovina,
- szczotlicha siwa Corynephorus canescens,
- macierzanka piaskowa Thymus serpyllum,
- mącznica lekarska Arctostaphylos uva-ursi,
- pszeniec zwyczajny Melampyrum pratens,
- trzcinnik piaskowy Calamagrostis epigejos,
- turzyca wrzosowiskowa Carex ericetorum,
- jastrzębiec kosmaczek Hieracium pilosella
- szczaw polny Rumex acetosella,
- pomocnik baldaszkowy Chimaphila umbellata.
Według niektórych źródeł także[1][3]:
- bliźniczka psia trawka Nardus stricta,
- strzęplica sina Koeleria glauca.
Status syntaksonomiczny
[edytuj | edytuj kod]Z punktu widzenia syntaksonomii bory suche odpowiadają głównie zbiorowisku Cladonio-Pinetum (śródlądowy bór suchy), a także suchym postaciom zbiorowisk Empetro nigri-Pinetum (nadmorski bór bażynowy) – podzespół chrobotkowy (E.n.-P. cladonietosum) i gruszyczkowy (E.n.-P. pireletosum) oraz Peucedano-Pinetum (subkontynentalny sosnowy bór świeży) – wariant suchy z sasanką otwartą (P-P pulsatilletosum)[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Ewa Sikorska: Siedliska leśne. Cz. I. Siedliska obszarów niżowych. Kraków: Akademia Rolnicza im. H. Kołłątaja w Krakowie, 1999, s. 8–-89. ISBN 83-86524-43-X.
- ↑ a b c d e Tadeusz Henryk Puchniarski: Rośliny siedlisk leśnych w Polsce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2004, s. 30–31. ISBN 83-09-01822-3.
- ↑ a b Marian Kiełbaska (red.): Mała encyklopedia leśna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 43–44. ISBN 83-01-08938-5.
- ↑ Informacja o stanie lasów oraz o realizacji „Krajowego programu zwiększania lesistości” w 2008 roku. Ministerstwo Środowiska, 2009. s. 11. [dostęp 2014-04-19].
- ↑ Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski, Wojciech Szwed, Marek Wierzba (red.): Lasy i zarośla. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, s. 242–251, seria: Zbiorowiska roślinne Polski. ISBN 978-83-01-17064-6.