Żuraw koralowy

Żuraw koralowy
	Grus carunculata
	(Gmelin, 1789)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	żurawiowe
Rodzina	żurawie
Podrodzina	żurawie
Rodzaj	Grus
Gatunek	żuraw koralowy
Synonimy
	Ardea carunculata Gmelin, 1789; Bugeranus carunculatus (Gmelin, 1789); Grus carunculatus (Gmelin, 1789);
	Ardea carunculata Gmelin, 1789; Bugeranus carunculatus (Gmelin, 1789); Grus carunculatus (Gmelin, 1789);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Żuraw koralowy^[4] (Grus carunculata) – gatunek dużego ptaka z rodziny żurawi (Gruidae), zamieszkujący Afrykę Subsaharyjską. Kraje, które zasiedla to Angola, Botswana, Kongo, Etiopia, Malawi, Mozambik, Namibia, Południowa Afryka, Tanzania, Zambia, Zimbabwe. Ponad połowa tych żurawi występuje w Zambii. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[5]. Jest narażony na wyginięcie.

Morfologia

Wygląd

Jest bardzo charakterystyczny. Głowa, szyja, kark i pierś są czysto białe, na głowie ma szary „beret”. U nasady dzioba wyrastają dwie długie, biało ubarwione narośle, reszta nasady dzioba jest zarośnięta czerwoną, grudkowatą skórą. Dziób ma żółtą barwę. Brzuch i spód ciała łącznie z ogonem są czarne, skrzydła brudnobiałe, u nasady szare. Nogi są ubarwione na jasnoszaro.

Wymiary

długość ciała: około 175 cm^[2]
rozpiętość skrzydeł: 230–260 cm^[2]
masa:
- samica: 7,1–7,9 kg^[2]
- samiec: 8,3–8,5 kg^[2]

Ekologia i zachowanie

Biotop

Jest uzależniony od mokradeł i podmokłych łąk – przez ich niszczenie jest zagrożony.

Pożywienie

Pokarm żurawi koralowych to roślinność wodna – głównie bulwy i kłącza, a także lilie wodne i turzyce.

Długość życia

Żyją 20–30 lat, lecz może to być nawet 80.

Lęgi

Sukces lęgowy wynosi ok. 62%^[6]. W Zambii, Botswanie i Mozambiku lęgi mają miejsce w sierpniu i wrześniu, w Południowej Afryce jest to lipiec i sierpień, a w Etiopii maj oraz czerwiec. Samce posiadają terytorium często większe niż 1 km². Gniazdo jest dużym kopcem z traw i turzyc, umieszczonym na wodzie. Takie gniazdo ma szerokość około 1 metra i wystaje ponad wodę na 20 cm. Jest umieszczone co najmniej 500 m od gniazda innej pary^[7]. Żuraw koralowy zwykle znosi 1 jajo. Okres wysiadywania trwa 33–36 dni. Pisklęta tego gatunku to zagniazdowniki – po jednym dniu wychodzą z gniazda. Mają wtedy żółtą barwę. Okres pisklęcy trwa 103–135 dni, ale młode są blisko rodziców przez około rok. Po 3 miesiącach już latają, a po 4 miesiącach osiągają wielkość dorosłych. Są zdolne do rozrodu najwcześniej po czterech latach. Jeżeli para straci swoje pisklę, może wyprowadzić drugi lęg.

Status, zagrożenia i ochrona

Przez IUCN od 1994 roku jest klasyfikowany jako Vulnerable (VU) – gatunek narażony^[3]. Światowa populacja to ok. 6000–6300 dorosłych osobników, a zasięg występowania to ok. 2 300 000 km². Globalny trend liczebności uznawany jest za spadkowy^[3]. Występował także w Suazi, ale tam wyginął. Zagrożenie dla niego to niszczenie mokradeł przez stawianie tam na rzekach i stopowanie naturalnych wylewów i wybieranie jaj dla pokarmu.

Liczebność

Liczebność żurawia koralowego w przybliżeniu, w danych kraju:

Kraj	1985	1996	2002
Angola	500	500	500
Botswana	200	1400–3500	1300
Dem. Rep. Konga	kilkaset	kilkaset	500
Etiopia	kilkaset	kilkaset	200
Malawi	100	50	40
Mozambik	250	2500–2800	300
Namibia	150	200–300	250
RPA	300	250–300	235
Tanzania	kilkaset	kilkaset	200
Zambia	11 500	7000–8000	4500
Zimbabwe	kilkaset	250	200

Przypisy

↑ ^a ^b Bugeranus carunculatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2020-03-22] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Archibald, G.W., Meine, C.D. & Garcia, E.F.J.: Wattled Crane (Bugeranus carunculatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)].
↑ ^a ^b ^c BirdLife International, Bugeranus carunculatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-03-22] (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Gruinae Vigors, 1825 - żurawie (wersja: 2017-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-28].
↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-22]. (ang.).
↑ Wattled Crane. World Association of Zoos and Aquariums (WAZA). [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-22)]. (ang.).
↑ J. Collins: Wattled crane. [w:] UWC Enviro Facts [on-line]. 2001. [dostęp 2009-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-10)]. (ang.).

Bibliografia

Species factsheet: Bugeranus carunculatus. BirdLife International. [dostęp 2020-03-22]. (ang.).
Międzynarodowa Fundacja Żuraw (www.savingcranes.org) (ang.)
Tabelka pochodzi ze strony www.globalwetlands.org. globalwetlands.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-13)].
Wattled crane (Bugeranus carunculatus). [w:] ARKive [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-25)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Bugeranus carunculatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2020-03-22] (ang.).

[hbwa-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Archibald, G.W., Meine, C.D. & Garcia, E.F.J.: Wattled Crane (Bugeranus carunculatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)].

[iucn-3] BirdLife International, Bugeranus carunculatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-03-22] (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Gruinae Vigors, 1825 - żurawie (wersja: 2017-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-28].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-22]. (ang.).

[waza-6] Wattled Crane. World Association of Zoos and Aquariums (WAZA). [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-22)]. (ang.).

[uwc-7] J. Collins: Wattled crane. [w:] UWC Enviro Facts [on-line]. 2001. [dostęp 2009-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-10)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]