[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

Saterland: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m lit.
Historia
Linia 36: Linia 36:
|www = http://www.saterland.de
|www = http://www.saterland.de
}}
}}
'''Saterland''' ([[język wschodniofryzyjski|wschodniofryzyjski]] ''Seelterlound'') – [[Wspólnoty administracyjne i związki gmin w Niemczech|gmina samodzielna]] ([[język niemiecki|niem.]] ''Einheitsgemeinde'') w [[Niemcy|Niemczech]], w [[kraj związkowy|kraju związkowym]] [[Dolna Saksonia]] w [[powiat Cloppenburg|powiecie Cloppenburg]]. Po reformie terytorialnej z 1 marca 1974 roku w skład gminy Saterland wchodzą cztery miejscowości: Ramsloh, Scharrel, Strücklingen i Sedelsberg. Przez teren gminy przepływa rzeka Sagter Ems. Na terenie gminy w Ramsloh znajdują się maszty radiowe o wysokości 352,9 m.
'''Saterland''' ([[język wschodniofryzyjski|wschfryz.]] ''Seelterlound'') – [[Wspólnoty administracyjne i związki gmin w Niemczech|gmina samodzielna]] ([[język niemiecki|niem.]] ''Einheitsgemeinde'') w [[Niemcy|Niemczech]], w [[kraj związkowy|kraju związkowym]] [[Dolna Saksonia]] w [[powiat Cloppenburg|powiecie Cloppenburg]]. Po reformie terytorialnej z 1 marca 1974 roku w skład gminy Saterland wchodzą cztery miejscowości: Ramsloh, Scharrel, Strücklingen i Sedelsberg. Przez teren gminy przepływa rzeka Sagter Ems. Na terenie gminy w Ramsloh znajdują się maszty radiowe o wysokości 352,9 m. Gmina jest jedynym obszarem gdzie do dziś używa się [[Język wschodniofryzyjski|języka wschodniofryzyjskiego]].

== Historia ==
Saterland we wczesnym średniowieczu zamieszkiwali [[Sasi]] i wchodził w skład niedużego hrabstwa Sögel – od jego zniekształconej nazwy wzięło się dzisiejsze określenie gminy: ''Sater'' po niemiecku, ''Seelter'' po wschodniofryzyjsku. W XII i XIII wieku na terenie dzisiejszej gminy osiedli Fryzowie. W późnym średniowieczu obszar był traktowany najprawdopodobniej jako część „Wolnej Fryzji”, co oznaczało odrębny status prawny lokalnych samorządów. Następnie Saterland wszedł w skład księstwa biskupiego [[Biskupstwo Münsteru|Münster]]. Do XIX wieku była to swoista wyspa otoczona bagnami, pierwszą stałą drogę do Friesoythe wybudowali napoleońscy żołnierze. Izolacja i odrębność religijna (Fryzja wschodnia przeszła na wyznania protestanckie) spowodowały zachowanie w użyciu lokalnego dialektu wschodniofryzyjskiego.W XIX wieku zainicjowano proces osuszania mokradeł, co przyciągnęło nowych osadników. W 1815 r. obszar wszedł w skład Wielkiego Księstwa Oldenburga, co zniosło autonomię językową i prawną. Po II wojnie światowej w regionie osiadło się dużo uchodźców ze wschodu, w efekcie ludność używająca saterfryzyjskiego stała się mniejszością. W 1974 r. zjednoczono cztery gminy w jedną, obejmującą cały Saterland.


== Gospodarka ==
== Gospodarka ==

Wersja z 19:24, 11 sie 2023

Saterland
Seelterlound
gmina
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Dolna Saksonia

Powiat

Cloppenburg

Powierzchnia

123,62 km²

Wysokość

5 m n.p.m.

Populacja (31 grudnia 2008)
• liczba ludności


12 883

• gęstość

104 os./km²

Numer kierunkowy

04475, 04479

Kod pocztowy

26683

Tablice rejestracyjne

CLP

Adres urzędu:
Hauptstraße 507
26683 Saterland
Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie
53°02′N 7°43′E/53,033333 7,716667
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Saterland (wschfryz. Seelterlound) – gmina samodzielna (niem. Einheitsgemeinde) w Niemczech, w kraju związkowym Dolna Saksonia w powiecie Cloppenburg. Po reformie terytorialnej z 1 marca 1974 roku w skład gminy Saterland wchodzą cztery miejscowości: Ramsloh, Scharrel, Strücklingen i Sedelsberg. Przez teren gminy przepływa rzeka Sagter Ems. Na terenie gminy w Ramsloh znajdują się maszty radiowe o wysokości 352,9 m. Gmina jest jedynym obszarem gdzie do dziś używa się języka wschodniofryzyjskiego.

Historia

Saterland we wczesnym średniowieczu zamieszkiwali Sasi i wchodził w skład niedużego hrabstwa Sögel – od jego zniekształconej nazwy wzięło się dzisiejsze określenie gminy: Sater po niemiecku, Seelter po wschodniofryzyjsku. W XII i XIII wieku na terenie dzisiejszej gminy osiedli Fryzowie. W późnym średniowieczu obszar był traktowany najprawdopodobniej jako część „Wolnej Fryzji”, co oznaczało odrębny status prawny lokalnych samorządów. Następnie Saterland wszedł w skład księstwa biskupiego Münster. Do XIX wieku była to swoista wyspa otoczona bagnami, pierwszą stałą drogę do Friesoythe wybudowali napoleońscy żołnierze. Izolacja i odrębność religijna (Fryzja wschodnia przeszła na wyznania protestanckie) spowodowały zachowanie w użyciu lokalnego dialektu wschodniofryzyjskiego.W XIX wieku zainicjowano proces osuszania mokradeł, co przyciągnęło nowych osadników. W 1815 r. obszar wszedł w skład Wielkiego Księstwa Oldenburga, co zniosło autonomię językową i prawną. Po II wojnie światowej w regionie osiadło się dużo uchodźców ze wschodu, w efekcie ludność używająca saterfryzyjskiego stała się mniejszością. W 1974 r. zjednoczono cztery gminy w jedną, obejmującą cały Saterland.

Gospodarka

Gmina Saterland jest gminą uprzemysłowioną. Największymi pracodawcami są zakłady:

  • wydobycia i przetwórstwa torfu – Torfwerke C. Deilmann AG
  • produkcji kabli Waskönig & Walter Kabel-Werk
  • produkcji firanek i zasłon – Gardinenwerk Unland
  • produkcji maszyn specjalistycznych – Spezialmaschinenbau Kurre

Coraz większe znaczenie ma także wybudowany w ostatnich latach C-Port – port przeładunkowy wraz z powierzchniami magazynowania nad leżącym na terenie gminy kanałem śródlądowym.

Turystyka

Mapa gminy z nazwami w dialekcie saterfryzyjskim

Ważną dziedziną dla gminy jest też turystyka. Dziedzina ta z roku na rok przybiera na znaczeniu. Gminę przecinają trasy rowerowe:

  • Deutsche Fernroute
  • Clopenburger Radtour

oraz projekt Paddel- und Pedalstation – gdzie można zamienić rower na kajak i zwiedzać okolicę pływając rzeką Sagter Ems.

Edukacja

W gminie znajduje się 5 przedszkoli i cztery szkoły podstawowe, w każdej z miejscowości należących do gminy:

  • Marienschule Strücklingen,
  • Grundschule Ramsloh,
  • "Litje Skoule Skäddel" - Grundschule Scharrel,
  • Astrid-Lindgren-Grundschule Sedelsberg

oraz szkoły ponadpodstawowe:

  • Schulzentrum Saterland /Haupt und Realschule/ w Ramsloh,
  • Laurentius-Siemer-Gymnasium w Ramsloh.

Gmina partnerska w Polsce

Gminą partnerską dla gminy Saterland jest od 2001 gmina Środa Śląska. Umowę partnerską zawarto na bazie zapoczątkowanych wcześniej, intensywnych kontaktów szkolnych oraz prowadzonych regularnie 2 razy w roku (w październiku w Polsce, w maju w Niemczech), od 1997 do dzisiaj, wymian młodzieży z obydwu gmin. Ponadto gmina, jak też szkoły uczestniczą w wielu wspólnych projektach UE. W 2007 roku gmina Saterland za współpracę partnerską otrzymała wyróżnienie i Nagrodę Komisji Środowiska, Rolnictwa oraz Spraw Lokalnych Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy „Dyplom Europy” za osiągnięcia na wielu płaszczyznach w dziedzinie współpracy pomiędzy gminami[1]. W 2011 przyznano Gminie Środa Śląska, a także inicjatorom: Peterowi Zieglerowi i Sławomirowi Siwerskiemu Dyplomu Uznania za osiągnięcia w dziedzinie współpracy pomiędzy Gminami Saterland i Środa Śląska z okazji XX-lecia powstania Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży w Poczdamie i Warszawie[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Kalendarium kontaktów. [dostęp 2011-11-06]. (pol.).

Bibliografia

  • Landesbetrieb für Statistik und Kommunikationstechnologie Niedersachsen, Hanower, 2009
  • Das neue Guinnes Buch der Rekorde 1993 s.276
  • S. Siwerski "Polska?-Ależ tak!", Środa Śląska, 2002
  • Gemeinde Saterland -Informationsschrift zum Muensterlandtag, Friesoythe, 1987
  • Gemeindeportraet – Sonderbeilage Saterland 2002
  • Das Saterland. Ein Streifzug durch die Geschichte, Saterland, 1998
Powiat Cloppenburg (Landkreis Cloppenburg)
Miasta
Gminy samodzielne (Einheitsgemeinde)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Saterland&oldid=71031143”