Sandalfon

Sandalfon (stgr. Σανδαλφών „współbrat”, związane z stgr. συνάδελφος „mający rodzeństwo”; hebr. ‏סַנְדַּלְפוֹן‎) – w judaizmie: anioł modlitwy, anioł stróż ptaków, rzecznik unii Boga z człowiekiem, pan niebiańskich pieśni, brat bliźniak Metatrona^[1] . Należy do najbardziej znanych aniołów w judaizmie rabinicznym^[2] .

Zgodnie z tradycją nadaje kształt płodowi w łonie kobiety; przypisuje się mu ognistą naturę. Zamieszkuje sefirę Malchut^[1] .

Jest często utożsamiany z prorokiem Eliaszem^[1] , według niektórych tradycji bowiem Eliasz, zstępując na ziemię jako posłaniec Boga, przebiera imię Sandalfon – może wówczas pojawić się wszędzie i przybrać dowolną postać^[3] .

• Bogdan Kos: Sandalfon. W: Polski słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie. Oprac. Zofia Borzymińska i Rafał Żebrowski. T. 2: L–Ż. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003, s. 479, seria: Słowniki. ISBN 83-7255-175-8. [dostęp 2022-05-13].
• Heinz-Martin Döpp: Anioł. W: Nowy leksykon judaistyczny. Red. Julius H. Schoeps. Warszawa: Cyklady, 2007, s. 53–54. ISBN 978-83-60279-13-7. (pol.).
• Heinz-Martin Döpp: Eliasz. W: Nowy leksykon judaistyczny. Red. Julius H. Schoeps. Warszawa: Cyklady, 2007, s. 224. ISBN 978-83-60279-13-7. (pol.).

• Wilhelm Bacher, Ludwig Blau: Sandalfon. [w:] Jewish Encyclopedia [on-line]. 1906. [dostęp 2022-05-13]. (ang.).
• Сандальфон. [w:] Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона [on-line]. 1908–1913. [dostęp 2022-05-13]. (ros.).