|
| nom2 = ''Le Pertuis''
| imatge = Le Pertuis - Mairie.jpg
| descripcion = LaL'ostau de comuna del Pertús.
| lògo = cap
| escut = cap
| escais =
| region ist = {{OccitàniaVelai}}
| parçan =
| arrondiment = [[Arrondiment delh Puèi de Velai|Lo Puèi de Velai]]
|}}
'''Lo Pertús'''{{bdtopoc|}} (oficialament''Le Pertuis'') en [[francés]] ''Le Pertuis'') z-es una [[comuna]] [[OccitàniaVelai|occitanavelaiosa]] situada dins lo [[departaments franceses|departament]] del [[Naut Léger]] e la [[regions francesas|region]] d'[[Auvèrnhe Ròse Aups]], ancianament d'[[Auvèrnhe (region)|Auvèrnhe]].
== Geografia ==
[[Fichièr:Col du Pertuis - Haute-Loire.jpg|thumb|center|alt=Le col du Pertuis en Haute-Loire|270px|Lo pasPas dau Pertús en Naut Léger.]] ▼{{Apertium|fr}}
Aquel vilatge ase situatsitua alau cauletPas deldau EstretorPertús, a 1026 m ètres d'altitud, que # passa per el la rota dintreentre [[Lo Puèi de Velai]] e [[Sant -Étienne Estève (Naut Léger)|Sant Estève]] via [[ YssingeauxSinjau]]. Es surplombéSusplombat al nòrdnòrd- oèstoèst pel ''mont LoségalLosegal'' (nom occitan a verificar) (naut. {{Unitat|1135|m}}) e al sud- esèst pel '' chucSuc deldau EstretorPertús'' (naut. {{Unitat|1095|m}}) ; mai a l' èstèst, al limit amb la municipalitat limitrophelimitròfa de [[Cairièras]] se lèvadreiça lo ''mont Ranc'', ancian volcan elevat d'unitat|1256|m {{}}, situat al miègmièg del vast bòscbòsc de ''la Granda VézolleVesòla''. Lo EstretorPertús aes adaigat per (almens) un riu, lo ''Ramel''. ▼▲[[Fichièr:Col du Pertuis - Haute-Loire.jpg|thumb|center|alt=Le col du Pertuis en Haute-Loire|270px|Lo pas dau Pertús en Naut Léger.]]
▲Aquel vilatge a situat al caulet del Estretor a 1026 mètres d'altitud, que # passa per el la rota dintre [[Lo Puèi de Velai]] e [[Sant-Étienne]] via [[Yssingeaux]]. Es surplombé al nòrd-oèst pel ''mont Loségal'' (naut. {{Unitat|1135|m}}) e al sud-es pel ''chuc del Estretor'' (naut. {{Unitat|1095|m}}) ; mai a l'èst, al limit amb la municipalitat limitrophe de [[Cairièras]] se lèva lo ''mont Ranc'', ancian volcan elevat d'unitat|1256|m {{}}, situat al mièg del vast bòsc de ''la Granda Vézolle''. Lo Estretor a adaigat per (almens) un riu, lo ''Ramel''.
La [[Rota nacionala 88|rota Nacionala 88]] (ais [[Lion]]-[[Tolosa]]) travèrsatravèrsa lo bourgborg. Sul luòcluòc, los viarisestradèirs e los toristas pòdonpòdon far una haltealta. QualquesQualque comèrciscomèrcis aprofèchanaprofiechan d'aquela clientèleclientèla de passatge : lo épiceriel'especiariá, lo #forn# de pan, la salaisonsalason, lo bar del cauletcòl.
Lo projècteprojècte de desviaciódesviacion del EstretorPertús a fach témercrànger la fin d'aqueles comèrciscomèrcis. Aital, en lo projècteprojècte de contournementcontornament a previst de crear un pòbliviatge servicide servicis.
L'ivèrn, la nèu estona sovent los viatgèrs. La rota es de còps barrada qualques oras lo temps que los servicis de la [[Direccion départementale de l'Equipa|DDE]] intervengan. ▼
{{Original|fr}}
Ce village est situé au col du Pertuis à 1026 mètres d'altitude, par lequel passe la route entre [[Lo Puèi de Velai]] et [[Saint-Étienne]] via [[Yssingeaux]]. Il est surplombé au nord-ouest par le ''mont Loségal'' (alt. {{unité|1135|m}}) et au sud-est par le ''suc du Pertuis'' (alt. {{unité|1095|m}}) ; plus à l'est, à la limite avec la commune limitrophe de [[Cairièras]] se dresse le ''mont Ranc'', ancien volcan haut de {{unité|1256|m}}, situé au milieu de la vaste forêt de ''la Grande Vézolle''. Le Pertuis est arrosé par (au moins) une rivière, le ''Ramel''.
La [[Route nationale 88|route Nationale 88]] (axe [[Lyon]]-[[Toulouse]]) traverse le bourg. Sur la place, les routiers et les touristes peuvent faire une halte. Quelques commerces profitent de cette clientèle de passage : l'épicerie, la boulangerie, la salaison, le bar du col.
Le projet de déviation du Pertuis a fait craindre la fin de ces commerces. Ainsi, dans le projet de contournement il est prévu de créer un village service.
L'hiver, la neige surprend souvent les voyageurs. La route est parfois fermée quelques heures le temps que les services de la [[Direction départementale de l'Équipement|DDE]] interviennent.
▲L' ivèrnivèrn, la nèunèu estonasusprend sovent los viatgèrsviatjaires. La rota es de còpscòps es barrada qualquesqualque orasòra lodel temps que los servicis de la [[Direccion départementaledepartamentala de l' EquipaEquipament|DDE]] intervengan.
=== Comunas vesinas ===
{{Image label|x=0.695958772703|y=0.658924270458|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|6px|Comuna amb 315 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Cairièras]] <br/>(4,0 km)}}}}
{{Image label|x=0.261007079764|y=0.655967558246|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|8px|Comuna amb 656 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Sant Estève (Naut Léger)|Sant Estève]] <br/>(5,1 km)}}}}
{{Image label|x=0.404795973925|y=0.822565699383|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|8px|Comuna amb 986 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[SaintSant Pèire-Pierre-EynacAenac]] <br/>(5,7 km)}}}}
{{Image label|x=0.428471258166|y=0.136622055538|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|6px|Comuna amb 433 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Saint-Julien-du-Sant Julian lo Pinet]] <br/>(6,5 km)}}}}
{{Image label|x=0.53110458059|y=0.909006774673|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|10px|Comuna amb 1874 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Sant Julian e Chaptuèlh]] <br/>(7,0 km)}}}}
{{Image label|x=0.186207058724|y=0.25820054558|scale=400|text=[[Fichièr:Small-city-symbol.svg|10px|Comuna amb 1424 abitants (2000)]]{{mida|80%|[[Rosières (Naut Léger)|Rosières]] <br/>(7,0 km)}}}}
</div><br clear=left>
== Toponimia Istòria==
{{...}}
== Istòria ==
{{Apertium|fr}}
Dempuèi lo {{XIIIe}} sègle existissiá sul caulet del Estretor (passatge obligat pels pelegrins retent-se a lo Puy o a [[Lo pelegrinatge de Santiago de Compostel·la vist de França|Santiago de Compostel·la]]) un hospice de [[Lèpre|lépreux]], #que i li aviá ligat a el una [[capèla]].
Fins al mièg del {{XIXe}} sègle, la localité de la Estretor a apertengut a [[Sant Ostian]], situat a tres quilomètres aperaquí al sud-oèst. I aguèt erigit en [[parròquia]] l'an 1849, de contunh #venir municipalitat autonòma l'an 1852.
Dempuèi lo sègle XIIIen existissiá al Pas dau Pertús (passatge obligat pels pelegrins qu'anavan al [[Puèi de Velai]] o a [[Pelegrinatge de Santiago de Compostela|Santiago de Compostela]]) un ospici de [[lèpra|leproses]], que i èra ligada una [[capèla]].
{{Original|fr}}
Dès le {{XIIIe}} siècle existait sur le col du Pertuis (passage obligé pour les pèlerins se rendant au Puy ou à [[Le pèlerinage de Saint-Jacques-de-Compostelle vu de France|Saint-Jacques-de-Compostelle]]) un hospice de [[Lèpre|lépreux]], auquel était attaché une [[chapelle]].
Jusqu’auFins milieual dumitan {{XIXe}}del siècle,sègle XIXen la localitélocalitat dudel PertuisPertús apertenguèt a appartenu à [[Sant Ostian]], situésituat àa troistres kilomètresquilomètres environaperaquí aual sud-ouestoèst. ElleFuguèt fut érigéeerigida en [[paroisseparròquia]] enl'an 1849, puispuèi devintvenguèt communemunicipalitat autonomeautonòma en 1852.
== Administracion ==
{{ElegitDebuta|insee= 43150
|Títol= Lista deus cònsols successius}}
|2008=416
|2009=420
|max=1100
|cassini=26572
|senscomptesdobles=1962}}
==Personalitats ligadas amb la comuna==
==VéserVeire tanben==
==Ligams extèrnes==
<references/>
{{Portal|Occitània Velai}}
{{Portal Lengadòc}}
{{Comunas de| insee = 43150}}
[[Categoria:Comuna d'Occitàniade Velai]]
[[Categoria:Comuna del Naut Léger]]
|