Adigue
L'adigue (o adyghe, cherqués occidental) es una lenga caucasenca del nòrd-oèst parlada en Russia e dins la diaspora cherquessa, en Turquia, en Siria, en Jordania e en Israèl.
Адыгабзэ — Кӏах Адыгабзэ  | |
| Locutors | 575 000? |
|---|---|
| Classificacion lingüistica | |
| Adigue | |
| Estatut de conservacion | |
|
Classada coma lenga vulnerabla (VU) per l'Atlàs de las lengas menaçadas dins lo mond | |
| Còdis lingüistics | |
| ISO 639-2 | ady |
| ISO 639-3 | ady |
| Ethnologue | ady |
| Glottolog | adyg1241 |
| UNESCO | 1064 |
| IETF | ady |
 | |
modificar  |
|
Localisacion
modificarL'adigue es parlat dins la Republica d'Adiguèa e dins lo krai de Krasnodar, dins lo Caucàs rus[1]. La lenga es tamben parlada en Turquia, Siria e Jordania[1], dins de comunitats exiliadas al XIX sègle, après la conquista russa del Caucàs.
Segon lo recensament sovietic de 1989, l'adigue èra la lenga mairala de 122 000 personas. La lenga èra benlèu parlat dins los autres paises per 100 000 personas[2].
Classificacion e dialèctes
modificarL'adigue es classificat dins la familha de las lengas caucasencas del nòrd-oèst, ont forma lo grop cherqués amb lo cabard. Los dialèctes de la lenga son[3]:
- lo natokhay
- lo shapsogh
- l'hakochi
- l'abzakh, o abadzekh
- lo bjedogh
- lo khatokay
- lo temirgòi, o chemgoi
La lenga estandardizada de Russia es basada sus lo dialècte temirgòi. La diaspòra parla sovent de dialèctes. Los cherquesses d'Israèl son de dialèctes shapsogh e abzakh. Aquels del Golan, en Siria, parlan abzakh.
Referéncias
modificarFonts
modificar- (ru) M. A. Kumakhov, 1999, Adygeyskiy iazyk, dins G. Klimov (ed.) Iazyki Mira - Kavkazskie iazyki, p. 91-102, Moscòu, Akademia.
- (en) John Colarusso, 1988, The Northwest Caucasian Languages - A Phonological Survey, Nòva York, Garland Publishing.
- (de) Georgij A. Klimov, 1994, Einführung in die kaukasische Sprachwissenschaft (traduch del rus per Jost Gippert), Hamborg, Helmut Buske Verlag.