Macbeth

Cal melhorar l'escritura d'aquel article. L’ortografia, la gramatica, lo vocabulari, la sintaxi o autres aspèctes lingüistics incorrèctes son de verificar. O podètz corregir o crear la discussion.

Macbeth /məkˈbɛθ/ (títol complet en anglés The Tragedy of Macbeth) es una tragèdia escricha per William Shakespeare. Se desbanant subretot es Escòcia, la pèça dramatiza lo damatge dels efièchs fisics e psicologics de l'ambicion politica sus aqueles que cercan lo poder pas que per se meteis. La pèça seriá estat escricha entre 1599 e 1606. La primièra performança d'aquela supausada pèça de Shakespeare data d'Abril de 1611, quand Simon Forman conta l'aver vista al Globe Theatre. Foguèt publicada pel primièr còp dins l'In Folio de 1623. Lo mai probable es que seriá estat escricha jol reialme de Jaume Stuart, que foguèt coronat James VI d'Escòcia abans de succedir al tròn anglés jol nom de James I en 1603. Jaume VI/I èra un protector de la companhiá d'actors de Shakespeare, e de totas las pèças de Shakespeare escrichas jol regne de James, Macbeth rebat melhor las relacions entre l'escrivan e lo sobeiran.

Macbeth es la pèça de Shakespeare mai corta, e conta l'istòria d'un general esocés brave nomenat Macbeth que recep la profecia d'un trió de devinairas qu'un jorn vendrà rei d'Escòcia. Consumat per l'ambicion e fissat a agir per son esposa, Macbeth tua lo Rei Duncan e pren lo tròn escocés per se. Es tafurat per la culpabilitat e la paranòia, e lèu ven un sobeiran tiranic qu'es buta a encara mai de murtres per s'aparar de l'ostilitat e de la suspicion. Lo banh de sang e la seguenta guèrra civila menan Macbeth e Dama Macbeth dins los reialmes de la folia, e de la mòrt.

La font de Shakespeare per la tragèdia es los personatges de Macbeth, rei d'Escòcia, Macduff, e Duncan dins Holinshed's Chronicles (1587), una istòria d'Anglatèrra, Escòcia, e Irlanda plan coneguda de Shakespeare e dels contemporanèus, pasmens se los eveniments de la pèça diferisson pro de l'istòria vertadièra de Macbeth. Dins los estudis recents, los eveniments de la tragèdia son associats puslèu a l'execucion d'Henry Garnet segon la semblança amb la conspiracion de las polvera en 1605.^[1]

Dins lo mond del teatre, se crei qu'aquela pèça es maudita, e que se cal pas far mencion de son títol a nauta votz, la nomenant "la pèça escocesa". Pendent los sègles, la pèça faguèt lo nom de fòrça actors avent jogat los ròtles de Macbeth e Dama Macbeth. Foguèt adaptada al cinèma, a la television, dins d'opèras, novèlas e mai d'autres mèdias.

La pèça se dubrís en plan tronada e fólzers, e las Tres Devinairas decidisson que lor encontra venenta serà amb Macbeth. Dins la scèna seguenta, un sergent ferit rapòrta al Rei Duncan d'Escòcia de los sieus generals—Macbeth (Thane^[2] de Glamis) e Banquo—acaban de desfar las fòrças aliadas de Norvègia e Irlanda, qu'èran menats pels traïdors Macdonald e lo Thane^[2] de Cawdor. Macbeth, lo parent del Rei, es lausat per son coratge e sa valentiá militara.

Dins la scèna seguenta, Macbeth e Banquo parlan del temps que fa e de la victòria. Coma ladran per l'èrm, las Tres Devenairas intran e los aculhisson amb de profecias. Alara que Banquo las afronta en primièr, s'adreçan a Macbeth, lo sonant "Thane^[2] de Glamis," "Thane^[2] de Cawdor," e que vendrà Rei. Macbeth es estabosit. Quand Banquo li demanda son astre, las devinairas respondan ambigüament, disent que serà mens Macbeth, mai content, amb mens de succés, pasmens mai. Serà lo paire d'un linhatge de rei quitament se el ne serà pas. Alara que les dos òmes s'interrògan suls dichs, desapareisson las devinairas, e un autre thane^[2], Ross, arriba e informa Macbeth de son títol novèl aquerit: Thane^[2] de Cawdor, alara que lo precedent Thane^[2] de Cawdor foguèt executat per traïson. La primièra profecia es complida plenament, e Macbeth, d'en primièr dobtaire, sul còp apara las ambicions de venir rei.

Lo rei Duncan aculhís e lausa Macbeth e Banquo, e declara que va passar la nuèch dins lo castèl de Macbeth a Inverness; e tanben nomena Malcolm coma son eritièr. Macbeth manda un messatge a son esposa, Dama Macbeth, contant las profecias de las devinairas. Dama Macbeth sofrís cap de biais l'incertitud e vòl que son espós tua Duncan que ne vendrà rei. Quand Macbeth arriba a Inverness, contradich la objeccions de son marrit atacant sa virilitat e capita a lo persudir de tuar lo rei la nuèch que ven. El e Dama Macbeth planifican de bandar los dos camarlencs que s'esbalausiscan; lo matin seguent blamairan los camarlencs pel murtre. Poiràn pas se defendre que se remembaràn pas de res.

Alara que Duncan dormís, Macbeth l'escotèla, malgrat los dobtes e de signes de las fòrça susnaturalas, coma l'allucinacion d'una daga sanguinosa. Es tan saquejat que Dama Macbeth se deu metre al davant. En acòrdi amb son plan, empura lo sòn dels serivicials de Duncan que vengan assassins plaçan las dagas sanguinosas sus eles. D'ora lo matin seguent, Lennox, un nòble escocés, e Macduff, lo leial Thane^[2] de Fife, arriba. Un portièr dubrís la pòrta e Macbeth los mena a la cambra del rei, ont Macduff descobrís lo còs de Duncan. Macbeth tua los gardas per empachar que divulguen lor inocéncia, mas pretend qu'o faguèt de colèra causada per lor malafacha. Los filhs de Duncan  Malcolm e Donalbain fugisson cap a Anglatèrra e Irelanda, respectivament, per paur qu'aquel que tuèt Duncan tanben vòlga lor mòrt. La quita fugida dels eritièrs legitims los fan suspèctes e Macbeth assuma lo regne coma novèl Rei d'Escòcia qu'èra parent del rei mòrt. Banquo o revela al public, e alara es suspicios del novèl Rei Macbeth, se remembrant la profecia de la devinairas suls sieus descendents devent eritar del tròn; çò que lo fa mesfisant de Macbeth.

Malgrat son succés, Macbeth, e totjorn segon la profesia, demora malaisit. Macbeth invita Banquo a una taulejada reiala, ont discobrís que Banquo e son jove filh, Fleance, demoraràn aquela nuèch. Per paur de la sospecha de Banquo, Macbeth s'organiza per los far assacinar, e paga tres òmes per lo tuar. Los assassins capitan a tuar Banquo, mas Fleance escapa. Macbeth ven furiós: crenh que son poder demore incertan tan qu'eritièr de Banquo serà en vida. Pendent la taulejada, Macbeth invita los lòrds e Dama Macbeth a una nuèch de bevendariá e regaudiment. Lo fantauma de Braquo intra e se sèi a la plaça de Macbeth. Macbeth delira de crenhença, esglasia los òstes, que lo fantauma es visble pas que d'el. Los autres panican al veire Macbeth s'enrabiant amb una cadièra vuèja, fins a que la Dama Macbeth deseperada lors conta que son espós es sonque tocat per una malautiá benigna e sens dangièr. Desaparéis lo fantauma e torna un autre còp, provocan la meteissa colèra incontrolabla e la paur de Macbeth. Alara, Dama Macbeth demanda als lòrds de partir, çò que fan.

Macbeth, trebolat, visita un còp mai la Tres Devinairas e lor demanda de li revelar la vertat de lors profecias. Per respondre a las questions, mandan d'apareissons d'òrre, cadunas donant de prediccions e autras profecias per apasimar las crenhenças de Macbeth. Primièra, esconjuran una tèsta armurada, que li dich de se mesfisar de Macduff (IV.i.72). Segonda, un enfant sanguinós li conta que pas deguns naissarà d'una femna qu'es capabla de li nòire. Tresena, un enfant cornat portant un arbre indica que Macbeth serà salv fins a que lo grand bòsc de Birnam puja lo puèg de Dunsinane. Macbeth es tranquilizat e rassegurat perque sap plan que totes los òmes naisson de femnas e que los bòscs se pòdon pas mòure. Macbeth tanben demanda se lo filh de Banquo regnarà sus l'Escòcia: las Devinairas enconjuran una procession d'uèit reis cornats, totes pareissent a Banquo, e lo darrirèr portant un miralh rebatent encara mai de reis. Macbeth realiza que totes de descendents de Banquo prendràn de reialmes dins fòrça tèrras. Fin finala las demandairas realizan una dança fòla e se van, Lennox intra e conta a Macbeth que Macduff fugiguèt es Anglatèrra. Macbeth ordona que se prenga lo castèl de Macduff, e, mai crudèl, manda d'assacins d'escotelar Macduff, e son esposa e son filh. Coma Macduff es pas mai dins lo castèl, totas las gents del castèl de Macduff son executadas, e tanben Dama Macduff e l'enfant.

Alara, Dama Macbeth se pren de culpabilitat pels crimes qu'ela e son espós cometèron. A la muèch, dins lo palai del rei a Dunsinane, un mètge e una dama parlan de l'estranha abituda de Dama Macbeth pel somnabulisme. Sul còp, Dama Macbeth s'estransís portant candèla. Deplorant los murtres de Duncan, Dama Macduff, e Banquo, ensaja de lavar las imaginàrias tacas de sang sus sa mans, en tot parlant de las causas terriblas que sap aver demandat a son espós de far. Se'n va, e lo mètge e la Dama contemplan sa davalada cap a la folia. Sa conviccion que pas res pòt lavar la sang de sas mans es un contrapunt ironic a çò qu'aviá delarat Macbeth mai d'ora "[a] little water clears us of this deed"^{[Trad. 1]} (II.ii.66).

En Anglatèrra, Macduff es informat per Ross dels eveniment que son "castle is surprised; [his] wife and babes / Savagely slaughter'd" ^{[Trad. 2]}(IV.iii.204–5). Quand la novèla de l'execucion de sa familha li ven, Macduff es aclapat de dolor e jura venjança. Lo prince Malcolm, filh de Duncan, capitèt a levar una armada en Anglatèrra, e Macduff se jonh a el alara que cavala en Escócia per provocar las fòrças de Macbeth. L'invasion a lo sosten dels nòbles escoceses, que son estabosits e apaurits per las actitudas tiranicas e sanguinosas de Macbeth. Malcolm mena son armada, acompanhat de Macduff e dels angleses Siward, e los Comte de Northumberland, contra lo castèl de Dunsinane. Alara campats dins lo bòsc de Birnam, los soldats an per òrdre de culhir e portar de rams d'arbres per amagar lor nombre.

Abans l'arribada dels sieus enemics Macbeth aviá aprés que Dama Macbeth s'èra suicidada, lo fasent s’afonsar dins un prigond e pessimista desper e donar son monològ "Tomorrow, and tomorrow, and tomorrow" (V.v.17–28). Alara que sosca sus la brevetat e l'insignificança de sa vida, pasmens espèra los angleses e la fortifica Dunsinane. Es segur que las profecias de la Devinairas li asseguran l'invinsibilitat, mas es pres d'espavent al aprene que l'armada anglesa avança sus Dunsinane encobèrta de rams copats dels bòscs de Birnam, dins una aparenta realizacion d'una de las profecias.

La batalha culmina amb la confrontacion de Macduff e Macbeth, que tua de Jove Siward dins lo combat. Las fòrça anglesas trespassant son armada e lo castèl. Macbeth se fa fòrt qu'a pas de rason de crénher Macduff, que poirà pas èsser tuat per quin que siá òme nascur d'una femna. Macduff declara que nasquèt per cesariana "from his mother's womb / Untimely ripp'd"^{[Trad. 3]} (V.8.15–16), e non par per una femna, complissent la segonda. Macbeth realiza tròp tard que faguèt una mespresa sus las paraulas de las Devinairas. Pasmens se realiza qu'es condemnat, contunha la lucha. Macduff lo tua e l'escapita, complissent la seguida de la profeciat.

Macduff pòrta lo cap de Macbeth sus l'empont e Malcolm explica que l'òrdre es restaurat. Fin finala fa referéncia a Dama Macbeth, alara, revèla "'tis thought, by self and violent hands / Took off her life"^{[Trad. 4]} (V.ix.71–72), mas lo mòde de suscidi es pas desvelat. Malcolm, ara Rei d'Escòcia, declara d'intencions benvolentas pel país e invita tota las gents a assistir a son coronament a Scone.

Pasmens es Fleance, e nom pas Malcolm, qu'es plaça sul tròn, la profecia de las Devinairas al subjècte de Banquo ("Thou shalt get kings"^{[Trad. 5]}) èra considerada pel public contemporanèu Shakespeare coma vertat: James VI d'Escòcia (mai tard James Ièr D'Anglatèrra) èra supausat un descendent de Banquo.^[3]

Macbeth foguèt comparat a l'Antony and Cleopatra de Shakespeare. A l'encòp Antòni e Macbeth son de personatges cercant un mond nòu, quiti a sacrificar l'ancian. Ambedos son en lucha pel tròn e an un 'nemesis' a afrontar per aténher lo tròn. Per Antòni, lo nemesis es Octav; per Macbeth, es Banquo. Endacòm lo quita Macbeth ditz Antòni "under Banquo / My Genius is rebuk'd, as it is said / Mark Antony's was by Caesar.^{[Trad. 6]}" Fin finala, ambedos pèças contenon de poderosas e manipulatriças figura femne: Cleopatra e Dama Macbeth.^[5]

Shakespeare utilizèt d'istòrias de diferents contes de Holinshed's Chronicles, una istòria populara de las illas britanicas plan coneguda per Shakespeare e sos contemporanèus. Dins Chronicles, un òme nomenat Donwald vei de membres de sa familha assacinat pel sieus rei, lo rei Duff, que s'èra acomodat de devinairas. Après que foguèt butat per son esposa, el e quater dels sieus servicials tuan lo Rei dins lo sieus ostal. Dins Chronicles, Macbeth es descriu luchant per portar lo reialme fàcia a l'inaptutud del rei Duncan. El e Banquo encontran tres devinairas, que fan exactament la meteissas profecias que dins las versions de Shakespeare. Macbeth e Banquo alara ensems complòtan lo murtre de Duncan, jos l'insisténcia de Dama Macbeth. Macbeth dura pendent un regne de detz ans abans d'èsser capvirat per Macduff e Malcolm. Lo parallels entre las doas versions son eveidents. Mas, d'especialistas coma penson que lo Rerum Scoticarum Historia de George Buchanan correspond mai a la version de Shakespeare.^[6]

Pas d'autra version de l'istòria dona Macbeth tuant lo rei dins lo quita castèl de Macbeth. Los savents veson aquel cambiament de Shakespeare coma un apond al costat escur del crime de Macbeth essent una violacion màger de l'espitalitat. De versions diferentas de l'istòria çò qu'es comun a l'epòca donan Duncan tuat dins una emboscada a Inverness, e pas dins lo castèl. Shakespeare combina l'istòria de Donwald e del Rei Duff per donar un cmbiament significatiu de l'istòria.^[7]

Shakespeare fa un autre cambiament important. Dins Chronicles, Banquo es un complice de Macbeth dins lo murtre del Rei Duncan, e jogant un ròtle important s'assegurant que Macbeth, e non pas Malcolm, prenga lo tròn dins lo còp d'estat que seguís.^[8] A l'epòca de Shakespeare, se  pensava que Banquo èra un aujòl de Jaume Stuart.^[9] (al sègle XIX foguèt establit que Banquo es pas un personatge istoric, los Stuarts son vertadierament de decendents d'una familha bretona que migrèt en Escócia pauc de temps après l'epòca de Macbeth.) Lo Banquo descich dins la fonts primièras es plan diferent del Banquo creat per Shakespeare. Las criticas prepausèron mai d'una rason per aquel cambiament. Primièra, descriure l'aujòldel rei coma assacin podiá èsser riscat. D'autres autors de l'epòca qu'escriguèron sus Banquo, coma Jean de Schelandre dins Stuartide, tanben cambièron l'istòria descrivent Banquo coma un nòble, pas un murtièr, benlèu per las mèsmas rasons.^[10] Segonda, Shakespeare auriá cambiat lo personatge de Banquo simplament qu'i aviá pas de necessitat dramatica d'un autre complice al murtre; pasmens, i aviá necessitat d'un contrastre dramatic a Macbeth—un ròtle que fòrça especialistas argüisson l'incarna Banquo.^[8]

D'autres savents mantenon qu'un argument solide es donat associant la tragèdia al Complòt de la polvera de 1605.^[1] Coma o presenta Harold Bloom en 2008^[1]

Macbeth se pòt pas datar amb precision, a causa de las diferéncias significavas entre las edicions in folio e in quarto, es pasmens considerada coma contemporanèa de las autras tragèdias canonicas (King Lear, Hamlet, e Othello).^[11] De savents datan l'escritura primièra de la pèça al començament de 1599.^[1] Coma la pèça pauriá celebrar los aujòls del rei Jaume e l'accession al tròn dels Stuarts en 1603 (Lo quita Jaume pensava èsser lo descedent de Banquo),^[12] d'autres savents penson qu'es pauc probable que la pèça siá compausada abans de 1603 e suggerisson que la marcha dels uèit reis—que las devinairas mòstran Macbeth dins la vision de l'Acte IV—es un omenatge al rei Jaume. Encara d'autras criticas penson que la pèça seriá escricha en 1606 après lo Complòt de la polvera per que son possiblas las allusions al complòt de 1605 e del procés seguent.^[13] De fach, i a fòrça allusions e de pròvas possiblas del Complòt, e, alara, fòrça criticas s'acordan que "Macbeth" foguèt escrich en 1606.^{[14][15][16][17]} Las instruccions de Dama Macbetha son espós, "Look like the innocent flower, but be the serpent under't^{[Trad. 7]}" (1.5.74–5), seriá una allusion a una medalha batuda en 1605 per remembrar l'episòdi ont lo rei Jaume se salv d'una sèrp amagada entre liris e ròsas .^[18]

Subretot, lo discors del Portièr (2.3.1–21) ont aculhís un "equivocaire", un bordièr, e un sartre en infèrn (2.3.8–13), foguèt supausat èsser una allusion al procés del 28 de Març de 1606 e l'execucion del 3 de Mai de 1606 dels jesuista Henry Garnet, que se fasiá nomenar "Bordièr", amb un "equivocaire" fasent referéncia a defensor de Garnet utilizant la restriccion mentala^{[Trad. 8]} "equivocation".^[19][20] Lo portièr ditz que l'equivocaire "committed treason enough for God's sake^{[Trad. 9]}" (2.3.9–10), que subretot liga la restriccion mentala amb traïson dins la cresença Jesuista que la restriccion mentala es licita sonque- "per l'omor de Dieu", afermissent l'allusion a Garnet. Lo portièr contunha a dire que l'equivocaire "yet could not equivocate to heaven^{[Trad. 10]}" (2.3.10–11), rebaten l'umor negre circulant la velha l'execucion de Garnet^[21] Lo "sartre anglés" que lo portièr admet en infèrn (2.3.13), seriá una allusion a Hugh Griffin, un sartre intrerrogat per l'Arquevesca de Canterbury lo 27 de november e 3 de deecembre de 1607 pel ròtle que joguèt dins la "palha miracolosa" de Garnet, una infama espiga de blat qu'aviá banhat dins la sang de Garnet se cahant dins la forma d'un retrach pareissent a Garnet, que los catolics interpretan coma un miracle. Lo sartre Griffin ven celèbre e lo subjècte de verses publicats amb son retrach sus la pagina títol.^[22]

Quand Jaume ven rei d'Anglatèrra, un sentiment d'incertitud s'installa dins la nacion. Jaume èra un rei escocés lo filh de Maria reina dels escoces, un catolic leial e un traïdor anglés. Dins los mots del critica Jonathan Gil Harris, "Macbeth èra una pèça per una Anglatèrra postelisabetana England fàcia a çò que significariá d'aver un rei escocés. L'anglatèrra sembla en comparason benvolenta al respècte de mejancièr de nòrd empedegat dins dins un passat mamarquic saguinós e tuaire...Macbeth pòt se situar dins l'Escòcia medievala, mas es emplit de material d'interèst per l'Anglatèrra e los sobeirans d'Anglatèrra."^[23] De criticas argüisson que lo contengut de la pèça es un messatge clar per Jaume, lo novèl rei escocés, rei d'Anglatèrra. Garry Wills dona la seguenta eveidéncia que "Macbeth" es una Pèça Polvera (un tipe de pèça emergissent sul còp seguent los eveniments del Complòt de las Polvèra).^[14]

La pèça utiliza unes mots claus que lo public de l'epòca reconeisaràn coma d'allusion al Complòt. Dins son presic de 1605, Lancelot Andrewes comença, al subjècte del fracas dels Complotaires lo jorn del senhor "Que siá justa o fola, aürosa o trista (coma lo poèta Lo nomena) lo grand Diespiter, 'Lo Paire dels jorns' n'es de fach desls dos" Shakespeare comença la pèça utilizant los mots "fair" (just) e "foul" (fals) dins los primièrs discors de la devinairas a Macbeth^[24]. E mai, la pèça pòt pas aver estat escricha après aquel epòca, a causa que venguèt la referéncia per d'autras òbras, coma lo Knight of the Burning Pestle de Francis Beaumont, que foguèt escrich en 1607-1608. Linhas 21-30 son d'allusions claras a la scèna ont lo fantauma de Banquo's visita e treva Macbeth a la taulejada:

In any place, but I will visit thee	En tot luòc, vendrai te vistar
With ghastly looks, and put into thy mind	Amb d'òrres agaches, e plaçar dins ton esperit
The great offences which thou didst to me:	Las grandas ofenças que podèt me far:
When thou art at thy table with thy friends,	Quand es a ta taula amb tos amics,
Merry in heart, and filled with swelling wine,	Lo còr content, e emplit de bofigant vin,
I'll come in midst of all thy pride and mirth,	vendrai al mièg de ton ufan e jòia,
Invisible to all men but thyself	Invisible de totes los òmes mas pas de tu
And whisper such a sad tale in thine ear	E mormolharai una istòria tan trista a ton aurelha
Shall make thee let the cup fall from thy hand	Çò que farà cáser la copa de ta man
And stand as mute and pale as death itself.[1]	E te quilharà coma la mòrt palle e mut
^ Beaumont, Francis. The Knight of the Burning Pestle. ed. Hattaway, Michael. Ernest Benn, 1969. 100. ||

 

Los savents citan un divertiment vist pel rei Jaume a Oxford l'estiu de 1605 las caracteristicas de las tres "sibilas" coma sòrres; Kermode presuma que Shakespeare pòt aver entendut l'istòria e ne far allusion a las tres sòrres.^[25] pasmens, A. R. Braunmuller dins l'edicion de New Cambridge pensa los arguments per 1605–6 pauc concluent, e argüís sonque per una data primièra de 1603.^[26] La pèça es pas considerada escricha après1607, mai que, coma nota Kermode, i a "d'allusions plan claras a la pèça en1607."^[25]

Macbeth foguèt pel primièr còp estampada dins lo Primièr In Folio de 1623 e l'In Folio es la sola font del tèxte. Lo tèxte seguent foguèt fòrça modificat per una seguida de mans. La mai notabla es l'inclusion de doas cançons de la pèça The Witches Thomas Middleton (1615); Se pensa que Middleton inclusiguèt una scèna en mai al subjècte de las devinairas e d'Hecate, aquelas scènas venguèron fòrça popularas pel public. Aquelas revisions, que dempuèi l'edicion Clarendon de 1869 son inclusidas dins l'Acte III, scèna v, e una partida de l'Acte IV, scèna I, son sovent indicadas dins los tèxtes modèrnes.^[27] Sus aquelas basas, fòrça savents rebutan las tres de las inclusions amb la divesa Hecate cama inautenticas. Quitament se sens lo materal d'Hecate, la pèça es fòrça mai corta, e alara lo tèxte de l'In Folio pòt deribar d'una òbra subta copada pel jòc de escenic.

Macbeth es una anomalia per çò de las tragèdias de Shakespeare d'un punt de vista critica. Es corta: de mai de cent linhas mai corta qu'Othello e King Lear, e gaireben de la mitat mens longa qu'Hamlet. Aquela brevitetat suggera a fòrça criticas que la version reculhida se basa sus un fons trencat, benlèu de notas d'una performança.

Al mens dempuèi los analisis d'Alexander Pope e Samuel Johnson centrèron la question de l'ambicion de Macbeth, vist comunament coma lo trach dominant del personatge. Johnson afirma que Macbeth, plan estimat per sa valentia militària, es dins son ensems blaimat. Aquela opinion torna dins la literatura critica, e, segon Caroline Spurgeon, es partejada pel quita Shakespeare, que en aparéncia amb intencion degrada son eròi lo vestissent debiais inadaptat e dona a Macbeth un aire ridicul: Sa farda sembla o tròp granda o tròp pichona per el;– coma son ambition es tròp granda e sa personalitat tròp pichon per son novèl e illegitim ròtle de rei. Quand paréis coma "dressed in borrowed robes^{[Trad. 11]}", après son títol novèl de Thane de Cawdor, profetizat per las devinairas, foguèt confirmat per Ross (I, 3, ll. 108–109), Banquo comenta: "New honours come upon him, / Like our strange garments, cleave not to their mould, / But with the aid of use"^{[Trad. 12]}" (I, 3, ll. 145–146). E, fin finala, quand lo tirant tyrant es dins la baia de Dunsinane, Caithness lo vei coma un òme ensjant en van de ligar un vestit larg sus el amb una cencha : "He cannot buckle his distemper'd cause / Within the belt of rule^{[Trad. 13]}" (V, 2, ll. 14–15), alara qu'Angus, dins un meteis nimisme, resuma çò que totes jamai pensèt dempuèi la pujada al poder de Macbeth: "now does he feel his title / Hang loose about him, like a giant's robe / upon a dwarfish thief^{[Trad. 14]}" (V, 2, ll. 18–20).^[28]

Coma Richard III, mas sens l'atrach aparentement pervèrs, Macbeth pastinga dins la sang fins a la casuda inevitabla. Coma Kenneth Muir writes, "Macbeth a pas la predisposicion pel murtre; a simplament una ambicion demasiada que de realizar d'esperel lo murtre sembla èsser un mendre mal puslèu que lo fracaç d'aténher la corona." De criticas coma E. E. Stoll, explica qu'aquel caracter es un rebat de Seneca e de la tradicion medievala. Lo public de Shakespeare, segon aquel vejaire, espèra que los paucvals son pas planament marrits, e segon l'estil de Seneca, luènh de s'empachar los personatges marrits los revendican.

Pasmens per d'autras criticas, foguèt malaisit de resòlvre lo motiu de Macbeth. Robert Bridges, per exemple, percep un paradòxe: un personatge capable d'expimir, abans l'orror persuasiva del murtre de Duncan, seriá estat incapable de cometre un crime. Per fòrça criticas, las motivacions de Macbeth al primièr acte aparéis fòsc e incapable. John Dover Wilson fa l'ipotèsi que lo tèxte original de Shakespeare a de scènas suplementàrias extra ont esposa e espós parlan de lors plans. aquela interpretacion es pas vertadierament provabla; pasmens, lo ròtle motivant de l'ambicion per Macbeth es reconegut de biais universal. Las accions diabolicas motivadas per aquela ambitcion sembla lo prene dins un cicle venent totjorn mai diabolic, coma lo quita Macbeth o reconéis: "I am in blood/Stepp'd in so far that, should I wade no more,/Returning were as tedious as go o'er.^{[Trad. 15]}"

Tabalhant sus la traduccion russa de Shakespeare, Boris Pasternak compara Macbeth a Raskolnikov, lo protagonista de Crime e Castig de Fyodor Dostoevsky. Pasternak argüís que "ni Macbeth ni Raskolnikov tampauc nasquèt criminal o marrit per natura. Ambedos venon criminals per de realizacion copablas, per deduccions de las premissas falsas." Contunha a arguir que Dama Macbeth es "feminina";... una d'aquelas esposas activas, cochosas" que ven per son espós "executritz, mai resolguda e consequenta qu'el meteis." Segon Pasternak, fa pas qu'ajudar Macbeth a espelir los sieus vòts, quitament al prejudici d'ela.^[29]

Las consequéncias desatrosas de l'ambicion de Macbeth se limitan pas a el. Gaireben dempuèi lo moment del murtre, la pèça descriu l'Escòcia coma un tèrra secotida pels capviraments de l'òrdre natural. Shakespeare benlèu fa referéncia a la granda cadena de la vida, pasmens se los imatges de la pèça confuses son gaireben pas pro especifics per permetre d'establir una lectura intellectuala detalhada. Benlèu ensajèt de far un omenatge a la cresença de Jaume a la monarquia de drech devin, pasmens se aquel ipotèsi, descricha mai longament per Henry N. Paul, es pas acceptada universalement. Coma dins Juli Cesar, tanben, la perturbacions de l'esfèra politicala rebaton fins a èsser amplificat pels eveniments del mond material. D'entre los capviraments mai recurents de l'òrdre natural i a lo sòm. L'afirmacion de Macbeth que cometèt un "murtre al sòm" rebat lo somnambulisme de Dama Macbeth.

Lo manlèu màger de Macbeth considerat mai sovent coma venent de la tragèdia medievala es lo tractament dins la pèça de l'òrdre moral. Glynne Wickham liga la pèça, mejans lo Portièr, a un mistèri a la davalada als enfèrns. Howard Felperin argüís que la pèça a una posicion mai complèxa fàcia a la "tragèdia cretiana ortodòxa" qu'es mai sovent admés; mòstra la parentat entre la pèça e l'Eròdes lo Grand del drama luturgic medieval.

Lo tèma de l'androginia es sovent vist coma un aspècte particular del tèma del desòrdre. L'inversion dels genres normatius es mai sovent associat a las devenairas e amb Dama Macbeth al biais qu'aparéis a l'acte primièr. Quin que siá lo gra de simpatia de Shakespeare per de talas inversions, la pèça s'acaba amb lo retorn a las valors normativa dels gendes. De criticas psicoanaliticas feministas, coma Janet Adelman, faguèron lo ligam del tracatment de la pèça suls sèxes dels ròtles coma lo tèma màger de l'òrdre natural capvirat. Segon aquel vejaire, Macbeth es castigat per aver violat l'òrdre moral cambiant los cicles de la natura (que se figura feme); de la quita nature (incarnat pel movement de Birnam Wood) es partida del retorn a l'òrdre moral.

De criticas dels començaments del sègle XX èran en reaccion contra çò que vesián coma un excessiva dependéncia de l'estudi dels personatges dins la critica de la pèça. Aquela dependéncia, mai estrechament associat a Andrew Cecil Bradley, es clara dempuèi Mary Cowden Clarke, que sovent precisa, s'es extravagant, cossí comptant las mestressas femnas de la vida de Shakespeare abans que siá autor. Suggerís, per exemple, l'enfant de Dama Macbeth fa referéncia al primièr acte morís pendent una accion militara insensada.

Dins la pèça, las Tres Devinairas representan l'escur, lo caòs, e lo conflicte, alara que jògan d'agents e de testimòni.^[30] Lor preséncia transmet la traïson e catastròfa imminenta. A l'epòca de Shakespeare, los mascs èran vists coma la pièger que los rebèls, "lo mai conegut traïdor e rebèl que se pòsca èsser."^[31] I a pas sonque los traïdors politics, mas tanben de traïdos esperituals. Fòrça de la confusion que nais d'eles ven que son capable de passar la frontièras entre la realitat e lo supernatural. Son prigondament enrasigadas dins ambedos monds qu'es impossible de saber se contraròtlan lo destin, o se ne son simplament d'agents. Provòca la logica, sens èsser subjècte de las règlas del mond real.^[32] Lo verses de las Devinairas al primièr acte: "Fair is foul, and foul is fair: Hover through the fog and filthy air^{[Trad. 16]}" se dich sovent que dona lo ton al rèste de la pèça establissent la confusion. Vertat que la pèça es emplit de situacions ont lo maligne es presetat coma bon, alara que lo bon es rendut marrit. Lo vèrs "Double, double toil and trouble," exprima clarament lor resolucion: cercan pas que trebolum pels mortals lors entorns.^[33] Lo discors de la Devinairas sembla fòrça a aquel de Medusa dins la pèça d'Anthony Munday Fidele and Fortunio publicada en 1584, e Shakespeare benlèu se n'inspirèt.

Puslèu que de demandar directament a Macbeth que tua lo rei Duncan, la devinairas utilizan una forma subtila de temptacion disent a Macbeth qu'es destinat a venir rei. Plaçant aquela pensada a la ment, lo guidant efectivament dins la dralha de la sieuna destruccion. Aquela mena de temptacion es utlizada a l'epòca de Shakespeare. Primièr, argüisson, una pensada es plaça dins la ment de l'òme, puèi la persona the person tanben se pòt pèrdre dins aquela pensada coma la rubutar. Macbeth se luira a ela, alara que Banquo rebuta.^[33]

Segon J. A. Bryant Jr., Macbeth tanben Macbeth utiliza de parallèls Biblicals, subretot entre lo murtre de Duncan e lo murtre del Crist:

"Quin que siá lo biais que se vei, que siá istòria o tragèdia, Macbeth es tipicament crestian. Se pòt simplament far lo compte de las allusions Biblicas coma Richmond Noble o faguèt; se pòt anar al delà e estudiar lo parallels entre l'istòria de Shakespeare e las istòrias de l'Ancian Testament de Saul e Jezebèl coma Jane H. Jack o faguèt; o encara examinar amb W. C. Curry la progressiva corrupcion de Macbeth al vejaire de la teologia medievala."

Alara que fòrça dirián uèi que lo malastre a l'entorn de las produccions de las pèças son pas qu'escasença, actors e autres gents del teatre considèran qu'es malastruc de far mencion a Macbeth dins un teatre, e a vegada s'i referissson de biais indirècte, per exemple "la pèça escocesa",^[34] o "MacBee", per se referir als personatges títols, "Senhor e Dama M", o "Los reis escoses".

Se dich que Shakespeare (o los correctors) utilizèt de sòrts de mascs vertadièrs dins lo tèxte, que se disèron contrariadas las mascas e obligadas a maldire la pèça.^[35] Atal, al dire lo nom de la pèça dins un teatre e promet lo fracaç a la produccion, e benlèu causar de damatges fisics o la mòrt del membre del despartiment. I a d'accidents, misfortunes e malaür quitament de mòrts jogant lo ròtle de Macbeth.^[34]

Un incident singular que se prèsta d'esperel a la supersticion es Astor Place Riot. La causa de la bagarra es lo conflicte entre doas performanças de Macbeth, es sovent atribuit a malediccion.^[36]

Diferentas metòdes existisson d'avalir la malediccion, segon l'actor. Una, atribuïda a Michael York, es de sortir sul còp de l'edifici ont es assemblat l'empont amb la persona que prononcièt lo nom, passar a l'entorn tres còps, escopir per lors espatles esquèrra, disent una obscenitat esperant èsser invitat a tornar intrar.^[37] Un autre "ritual" popular es de quitar la pèça, picant a la pòrta tres còps, èsser invitar a intrar, e citar un vèrs d'Hamlet. Un autre es de recitar de verses de The Merchant of Venice, pèsant aver un jòc astrat.^[38] D'autras fonts A Midsummer Night's Dream es tanben una pèça astruca.

1. ↑ Un pauc d'aiga nos lava d'aquel acte.
2. ↑ castèl es matat; [sas] femnas e nenas / Sauvatjament tombadas".
3. ↑ "del ventre de sa femna / Abans ora escarnat".
4. ↑ "Se pensa, per las sieunas e violentas mans / levèt la sieuna vida".
5. ↑ "de tu vendran de reis".
6. ↑ "Jos Banquo / Lo mieu Gèni es semonsat, coma ditz / Cossí Marc Antòni o foguèt per Cesar".
7. ↑ "paréis a l'inocenta flor, mas de sèrp sosjacenta".
8. ↑ equivocation en anglés.
9. ↑ cometèt pro de traïson al benefici de Dieu.
10. ↑ mas poirà pas parlar amb equivòcs al Cèl
11. ↑ "abilhat de vestits manlevats.
12. ↑ "d'onors novels venguèron a el, / Coma los nòstres vestits estranhs, s'adatpan pas al modèl, / Sonque amb l'ajuda de l'usatge.
13. ↑ "Pòt pas boclar sa causa destorbada / amb la cencha de la règla.
14. ↑ "Ara sentís son títol / Penjant a l'entorn d'el, coma la ròba d'un gigant / sus un panaire nanet
15. ↑ "Soi dins la sang/Tan banhat que, ne pòdi pas pus pastingar,/Tornar èra tan fastigós coma contunhar
16. ↑ Lo just es lo fals, e lo fals es lo just: passar per la nèbla e l'aire brut

• Performances and Photographs from London and Stratford performances of Macbeth 1960–2000 – From the Designing Shakespeare resource
• Macbeth on Film
• PBS Video directed by Rupert Goold starring Sir Patrick Stewart
• Annotated Text at The Shakespeare Project – annotated HTML version of Macbeth.
• Macbeth Navigator – searchable, annotated HTML version of Macbeth.
• Macbeth public domain audiobook at LibriVox
• Macbeth Analysis and Textual Notes
• Annotated Bibliography of Macbeth Criticism
• Shakespeare and the Uses of Power by Steven Greenblatt

v · m William Shakespeare
Las pèças	Tragèdias Antony and Cleopatra  · Coriolanus  · Hamlet  · Julius Caesar  · King Lear  · Macbeth  · Othello  · Romeo and Juliet  · Sir Thomas More*  · Timon of Athens  · Titus Andronicus  · Troilus and Cressida Comèdias All's Well That Ends Well  · As You Like It  · The Comedy of Errors  · Cymbeline  · Love's Labour's Lost  · Measure for Measure  · The Merchant of Venice  · The Merry Wives of Windsor  · A Midsummer Night's Dream  · Much Ado About Nothing  · Pericles, Prince of Tyre*  · The Taming of the Shrew  · The Tempest  · Twelfth Night  · The Two Gentlemen of Verona  · The Two Noble Kinsmen*  · The Winter's Tale  · Cardenio*†  · Love's Labour's Won† Istòrias King John  · Edward III*  · Richard II  · Henry IV, Partida 1  · Henry IV, Partida 2  · Henry V  · Henry VI, Partida 1  · Henry VI, Partida 2  · Henry VI, Partida 3  · Richard III  · Henry VIII* Voses connèxas Pèças a problèma  · Darrièras romanças  · Cronologia  · Publicacions in quarto  · Primièr Folio  · Segond Folio
Poèsia	Los sonets  · Darrièras Romanças  · Venus and Adonis  · The Rape of Lucrece  · The Phoenix and the Turtle  · The Passionate Pilgrim  · A Lover's Complaint
Sa vida e biografia	Globe Theatre