La Rioja
La Rioja er ein av sytten autonome regionar og ein provins i Spania. Regionshovudstaden er Logroño. Andre byar i provinsen er Calahorra, Arnedo, Alfaro, Haro, Santo Domingo de la Calzada og Nájera.
| La Rioja | |||
| region | |||
 | |||
|
|||
| Land |  Spania
| ||
|---|---|---|---|
| Del av | Nord-Spania | ||
| Hovudstad | Logroño | ||
| Areal | 5 045 km² | ||
| Type | Autonom region | ||
| Folketal | 319 796 (2021)[1] | ||
| Postnummer | M | ||
 La Rioja 42°15′N 2°30′W / 42.25°N 2.5°W | |||
 Kart over kommunane i La Rioja
| |||
| Wikimedia Commons: La Rioja (Spain) | |||
Historie
endreI romartida var området som i dag utgjer La Rioja busett av folka beronar (sentralt), autrigonar (i nord og i vest) og vaskonar (i sør og aust). Området var då ein del av provinsen Hispania Tarraconensis.
I mellomalderen var La Rioja eit mykje omstridd område. Vestgotarane oppretta hertugdømet Cantabria som truleg inkluderte det meste av La Rioja, som eit grensemark mot vaskonane. Etter den muslimske invasjonen i 711 vart La Rioja ein del av det muslimske området Al Andalus.
Tidleg på 900-talet erobra Sancho I av Pamplona det meste av området, bortsett frå den lågare regionen rundt Arnedo, som kom under kontrollen til hans allierte, Banu Qasi av Tudela. La Rioja danna ei kort stund det sjølvstendige kongedømet Viguera frå 970 til om lag 1005, då det vart ein del av Kongedømet Pamplona. Nájera, i Rioja, var ofte hovudstad i kongedømet.
Etter sjølvstendet til Castilla i 1035, kjempa det nye kongedømet hardt mot Pamplona over områda Bureba, La Rioja og andre. I 1076, etter mordet på Sancho VI, vart Navarra delt mellom Castilla og Aragon. Castilla fekk La Rioja og mange andre land som hadde høyrt til Navarra.
Sidan 1134 kjempa García Ramírez gjenopprettaren og sonen hans Sancho VI den kloke bittert mot Castilla for å få tilbake dei tidlegare pamplonske områda. Først i 1179 vart det signert ein fredsavtale der La Rioja endeleg vart avstått til Castilla.
Området vart delt mellom provinsane Burgos og Soria fram til den administrative endringa av Riego i 1822 som skapte provinsen Logroño.
I 1980 vart namnet på provinsen endra til La Rioja og i 1982 vart han ein autonom region med same namn.
Geografi
endreLa Rioja grensar til Baskarland (provinsen Álava), Navarra, Aragón (provinsen Zaragoza) og Castilla y León (provinsane Soria og Burgos). Elva Ebro renn gjennom denne regionen, og det same gjer elva Oja, som har gjeve namn til regionen.
Fjell og fjellkjeder
endre- Sierra de la Demanda
- Sierra de Camero Viejo
- Sierra de Camero Nuevo
- Sierra de Cebollera
- Picos de Urbión
- Monte San Lorenzo
Comarcaer
endreKlima
endreRegionen har hovudsakleg middelhavsklima. Rioja Alta får meir nedbør enn Rioja Baja. Gjennom heile regionen varierer den årsmiddeltemperaturen frå 11,8 °C til 31,8 °C og nedbøren varierer frå 300 til 600 mm på eit år. Vinden Cierzo er særs vanleg rundt La Rioja om vinteren.
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «La Rioja (Spain)» frå Wikipedia på engelsk, den 30. september 2009.