Kyzyl

Kyzyl (russisk og tuvinsk Кызы́л) er hovudstaden i republikken Tyva i Russland med om lag 110 000 innbyggjarar. Han ligg ved elva Jenisej, rundt 3700 km aust for Moskva.

Kyzyl Кызыл
Byvåpenet til Kyzyl
Plassering
Styresmakter
Land	Russland
Føderasjonssubjekt	Tyva
Grunnlagd Bystatus	1914 1914
Geografi
Flatevidd  - By	112 km²
Innbyggjarar  - Totalt (2007)    - folketettleik	108 300   967 /km²
Koordinatar	51°43′00″N 94°27′00″E / 51.71667°N 94.45000°E / 51.71667; 94.45000
Høgd over havet	631 moh.
Tidssone - Ved sommartid	KRAT (UTC+7) KRAST (UTC+8)
Diverse annan informasjon
Postnummer	66700x
Retningsnummer (tlf)	(+7)39422
Nettstad: www.doge.ru

Bynamnet tyder «raud» på tuvisk (som i mange andre tyrkiske språk).

Kyzyl ligg der elvane Bolsjoj Jenisej (Store Jenisej) og Malyj Jenisej (Vesle Jenisej) renn saman og dannar Verkhnyj Jenisej (Øvre Jenisej). Kyzyl hevdar å ligge nøyaktig i det geografiske senteret i Asia. Påstanden er omtvistet, men det er reist et monument merket «Asias senter» på engelsk, russisk og tuvisk.

Kyzyl vart grunnlagt i 1914 som Belotsarsk (russisk Белоца́рск). I 1918 vart namnet endra til Khem-Beldyr (russisk: Хем-Белды́р) og i 1926 til Kyzyl.

Mesteparten av busetnaden ligg sør for elva og følgjer elvebredda, med den tettaste busetnaden sentrert like nedanfor der dei to Jenisej-elvane møter kvarandre.

Byen er administrasjonssenter i Republikken Tuva og er det økonomiske og politiske sentrum i republikken. Av industri finn ein teglverk, sagbruk, møbelfabrikkar og næringsmiddelindustri, i tillegg til ei større transportverksemd.

Kyzyl lufthamn ligg 6 km sørvest for sentrum.