Grekarar

Grekarar (gresk Έλληνες, ˈelines) er ei folkegruppe frå Hellas, Kypros, kringliggjande område og utvandra grupper over heile verda.^[1] Grekarar har hatt stor innverknad på vestleg kultur gjennom filosofi, kultur, mytologi og teologi frå antikken og mellomalderen.

I oldtida viste namnet til ein gresk eller hellensk stamme i Vest-Hellas. Romarane og andre italiske folk nytta seinare nemninga om hellenarane generelt, og gjennom latinen er «grekarar» også i moderne språk blitt den vanlege nemninga på innbyggjarane i Hellas og etterkomarane deira.

Grekarar har historisk danna koloniar og greske samfunn i alle middelhavslanda, men har hatt hovudkonsetrasjonen sin ved Egearhavet og Det joniske havet. Her har ein tala gresk sidan bronsealderen.^[2]

Fram til byrjinga av 1900-talet budde grekarar spreidd overalt frå den greske halvøya til vestkysten av Anatolia, Pontus ved Svartehavet, Konstantinopel, Egypt, Kypros og Sør-Italia. Mange av desse områda var del av Austromarriket på 1000-talet, medan andre var grunnlagde som tidlegare greske koloniar.^[3]

Som følgje av Den gresk-tyrkiske krigen 1919-1922 fann det stad ei omfattande utveksling av innbyggjarar mellom Hellas og Tyrkia. Dei fleste grekarane frå Det osmanske riket/Tyrkia måtte no bu i det som no er staten Hellas eller på Kypros.

Utanom Hellas og Republikken Kypros bur det no større grupper grekarar i USA, Storbritannia, Tyskland, Australia, Canada og Albania.

Dei fleste grekarar er kristne tilknytte den gresk-ortodokse kyrkja.^[4]