Fiji
Republikken Fijiøyane er ein øystat i Stillehavet, aust for Vanuatu, vest for Tonga og sør for Tuvalu.
Republic of the Fiji Islands Matanitu Tu-Vaka-i-koya ko Viti (norsk: Fiji, fijiansk) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Nasjonalsong | «Meda Dau Doka» | ||||||
Motto | Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui (Frykt Gud, gjer ære på monarken) | ||||||
Offisielle språk | Engelsk, fijiansk og hindi | ||||||
Hovudstad | Suva | ||||||
Styresett |
Republikk Epeli Nailatikau Frank Bainimarama Ratu Ovini Bokini | ||||||
Flatevidd – Totalt – Andel vatn |
18 274 km² (153.) 0 % | ||||||
Folketal – Estimert (2017) – Tettleik |
920 938 (158.) 50,4 /km² (128.) | ||||||
Sjølvstende Sjølvstendig fram til Frå Storbritannia |
10. oktober 1874 10. oktober 1970 | ||||||
Nasjonaldag | 10. oktober | ||||||
BNP – Totalt (2015) – Per innbyggjar |
7 798 mill. USD (158.) 9 500 USD (114.) | ||||||
Valuta | Fijiansk dollar | ||||||
Tidssone | UTC+12 | ||||||
Telefonkode | +679 | ||||||
Toppnivådomene | .fj
|
Historie
endreDei fyrste innbyggjarane på Fiji kom frå Søraust-Asia lenge før øyane vart oppdaga av europeiske oppdagarar på 1700-talet. Øyane vart ein britisk koloni i 1874. I 1970 vart Fiji uavhengig.
Politikk
endreFiji sitt statsoverhovud er presidenten som er vald av Stammerådet i ein femårsperiode. Presidenten har for det meste berre ei seremoniell rolle, basert på det britiske systemet. Den utøvande makt ligg hjå regjeringa. Statsministeren er utpeika av presidenten, men må ha støtte frå Representantane sitt hus. Fiji sitt parlament består av to kammer, Representantane sitt hus og Senatet.
Geografi
endreFiji består av 322 øyar der ca. ein tredel er folkesette. Dei to største og viktigaste øyane er Viti Levu og Vanua Levu. Hovudstaden Suva ligg på Viti Levu der omtrent tre fjerdedelar av befolkninga bur. Andre viktige byar er Labasa, Lautoka, Nadi og Savusavu. Øyane er fjellrike med toppar opp til 1200 moh.
Klima
endreFiji har eit tropisk havklima der den søraustlege passatvinden verkar modererande på den fuktige varmen. Suva har ein middeltemperatur på 23 °C i juli og august og 27 °C i januar og mars. Årsmiddelnedbøren varierer på dei forskjellige øyane og er 1400 mm i vest til over 5000 mm i aust. Nedbøren er størst på kystane som ligg vendt mot passatvinden i søraust, medan dei nordvestleg delane av øyane ligg i regnskugge. Suva har 2975 mm nedbør i året. Mars er den våtaste månaden, medan juli er den tørraste.
Fiji vert i snitt råka av 10-15 syklonar kvart tiår, men av desse er kanskje berre ein av orkanstyrke. Sidan 1985 har derimot orkanane kome oftare.
Lokale myndigheiter
endreFiji er inndelt i fire delar (område) som igjen er delt opp i provinsar. Områda har lita makt og er meir som ei samling av provinsar. Øya Rotuma som ligg 465 kilometer nord for Viti Levu har indre sjølvstyre, men blir offisielt rekna som ein del av det austre området av statistiske omsyn. Kommunar har vorte oppretta rundt Suva, Lautoka og ni andre landsbyar med byråd og borgarmeister.
Bakgrunnsstoff
endreOffisielle
endreAndre
endreKjelde
endre«Fiji – klima» i Store norske leksikon, snl.no.