[go: up one dir, main page]

Sleutelbeen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k robot Erbij: eu:Lepauztai
k link
 
(42 tussenliggende versies door 24 gebruikers niet weergegeven)
Regel 2:
| naam= Sleutelbeen
| latijn= Clavicula
| Latijn1 = Clavis<ref name="Siebenhaar1850">Siebenhaar, F.J. (1850). ''Terminologisches Wörterbuch der medicinischen Wissenschaften.'' (Zweite Auflage). Leipzig: Arnoldische Buchhandlung.</ref><ref name="Hyrtl1880"/><ref name="Fonahn1922"/><br />
Os furcale<ref name="Schreger1805">Schreger, C.H.Th.(1805). ''Synonymia anatomica. Synonymik der anatomischen Nomenclatur.'' Fürth: im Bureau für Literatur.</ref><br />
Os claviculare<ref name="Probstmayr1863">Probstmayr, W. (1863). ''Etymologisches Wörterbuch der Veterinär-Medicin und ihrer Hilfswissenschaften.'' München: Verlag Jul. Grubert.</ref><br />
Claviculus<ref name="Dunglison1856"/><br />
Ligula<ref name="Hyrtl1880"/><ref name="Dunglison1856"/><br />
Os furculae<ref name="Schreger1805"/><br />
Furcula<ref name="Hyrtl1880"/><ref name="Fonahn1922"/><br />
Os iuguli<ref name="Hyrtl1880"/><ref name="Fonahn1922"/><ref name="Schreger1805"/><br />
Os iugulare<ref name="Hyrtl1880"/><ref name="Schreger1805"/><br />
Iugulum<ref name="Hyrtl1880">Hyrtl, J. (1880). ''Onomatologia Anatomica. Geschichte und Kritik der anatomischen Sprache der Gegenwart.'' Wien: Wilhelm Braumüller. K.K. Hof- und Unversitätsbuchhändler.</ref><ref name="Fonahn1922"/><ref name="Lewis & Short">Lewis, C.T. & Short, C. (1879). ''A Latin dictionary founded on Andrews' edition of Freund's Latin dictionary.'' Oxford: Clarendon Press.</ref><br />
Iugulus<ref name="Fonahn1922"/><ref name="Lewis & Short"/><br />
Cleis<ref name="Siebenhaar1850"/><ref name="Probstmayr1863"/><ref name="Dunglison1856">Dunglison, R. (1856). ‘’Medical lexicon. A dictionary of medical science.’’ (13th edition).Philadelphia: Blanchard and Lea.</ref><ref name="Kraus1844"/><ref name="Foster1891"/><br />
Clidion<ref name="Probstmayr1863"/><ref name="Kraus1844"/><br />
Cleidium<ref name="Siebenhaar1850"/><ref name="Probstmayr1863"/><br />
Cleidion<ref name="Probstmayr1863"/><ref name="Dunglison1856"/><ref name="Kraus1844">Kraus, L.A. (1844). ''Kritisch-etymologisches medicinisches Lexikon'' (Dritte Auflage). Göttingen: Verlag der Deuerlich- und Dieterichschen Buchhandlung.</ref><ref name="Foster1891">Foster, F.D. (1891-1893). ''An illustrated medical dictionary. Being a dictionary of the technical terms used by writers on medicine and the collateral sciences, in the Latin, English, French, and German languages.'' New York: D. Appleton and Company.</ref><br />
Cavicula<ref name="Fonahn1922">Fonahn, A. (1922). ‘’Arabic and Latin anatomical terminology. Chiefly from the Middle Ages.’’ Kristiania: Jacob Dybwad.</ref><br />
Cathena gulae<ref name="Fonahn1922"/><br />
Catena gulae<ref name="Fonahn1922"/>
| Oudgrieks1 = Κλείς<ref name="Schreger1805"/><ref name="Liddell & Scott">Liddell, H.G. & Scott, R. (1940). ''A Greek-English Lexicon. revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones. with the assistance of. Roderick McKenzie.'' Oxford: Clarendon Press.</ref>
| afbeelding= illu_pectoral_girdles.jpg
| afbeelding2 = Female clavicle.jpg
| MeshName = Clavicle
| MeshNumber = A02.835.232.087.227
| GraySubject = 49
| GrayPage = 200
|gewrichten=[[Articulus acromioclavicularis]]<br>[[Articulus sternoclavicularis]]
}}
Het '''sleutelbeen'''<ref name="Raven1959">Raven, C.P. (1959). ''Anatomische atlas. Ten gebruike bij het onderwijs aan verplegenden en bij de opleiding voor eerste hulp bij ongelukken.'' Amsterdam: Scheltema & Holkema N.V.</ref><ref name="Coëlho1965">Kloosterhuis, G. (1965). ''Praktisch verklarend zakwoordenboek der geneeskunde'' (9de druk). Den Haag: Van Goor Zonen.</ref> of '''clavicula'''<ref name="His">His (1895). ''Die anatomische Nomenclatur. Nomina Anatomica. Der von der Anatomischen Gesellschaft auf ihrer IX. Versammlung in Basel angenommenen Namen''. Leipzig: Verlag von Veit & Comp.</ref> is in de [[menselijke anatomie]] het [[bot (anatomie)|bot]] (één links en één rechts) dat het [[schouderblad]] (''scapula'') met het [[borstbeen]] ("sternum") verbindt. Het maakt deel uit van de [[schoudergordel]].
 
Het sleutelbeen zorgt er samen met het schouderblad voor dat de [[arm (ledemaat)|arm]] een vrijwel complete rotatie kan maken. Een [[been (ledemaat)|been]] beweegt door middel van een ander type gewricht, waardoor geen complete rotatie mogelijk is. Het sleutelbeen dankt zijn naam aan de beweging die het maakt bij een verticale draaibeweging van de arm: het sleutelbeen draait dan rond zijn lengteas zoals een sleutel in een slot. Ook de [[Latijn]]se naam '''clavicula''' (kleine sleutel) refereert hieraan. Bij de meeste andere diersoorten is deze beweging niet mogelijk.
 
Het sleutelbeen is het eerste bot in het menselijk lichaam dat al voor de geboorte verhardt tot bot (mineralisatie of [[ossificatie]]); botvorming begint rond de 5e week van de [[embryo|embryonale ontwikkeling]]. Dit proces is voltooid rond 21 jaar. Omdat dit een van de langst doorgroeiende menselijke beenderen is, wordt het gebruikt om voorspellingen te doen over de uiteindelijke lengte die een mens na de groeifase zal bereiken.
 
Het sleutelbeen is een van de beenderen van het [[menselijke anatomie|menselijk lichaam]] dat vaak gebroken wordt. Met name bij [[fiets]]ongelukken gebeurt dit regelmatig. De behandeling bestaat uit repositioneringreponering en immobilisering. Dit houdt in dat gedurende langere tijd de arm in een [[mitella (doekhoofdbetekenis)|mitella]] of draagband gedragen moet worden. Alleen wanneer de huid bedreigd wordt doordat een puntig einde van een van de brokstukken er in prikt, bij ernstigere (multipele) fracturen van het sleutelbeen of wanneer snelle, fraaie genezing van groot belang is (bijvoorbeeld een fotomodel, concertpianist of profwielrenner) wordt operatief ingegrepen. In tweede instantie wordt soms geopereerd als de botstukken niet aan elkaar groeien en de zo ontstane [[pseudoartrosepseudartrose]] klachten geeft.
Bij de operatie worden de twee botstukken door een pen of een plaatje met vier schroeven weer aan elkaar gezet.
 
Regel 20 ⟶ 43:
* [[Menselijke anatomie]]
 
{{Appendix|Literatuurverwijzingen}}
{{woordenboek}}
{{Woordenboek}}
{{Navigatie skelet}}
 
[[Categorie:Schoudergordel]]
 
[[ar:ترقوة]]
[[arc:ܩܠܝܕܐ (ܓܪܡܐ)]]
[[ay:Qhiwi ch'aka]]
[[bg:Ключица]]
[[ca:Clavícula]]
[[cs:Klíční kost]]
[[cv:Йĕтес шăмми]]
[[da:Clavicula]]
[[de:Schlüsselbein]]
[[dv:ކޮނޑުކަށި]]
[[en:Clavicle]]
[[eo:Klaviklo]]
[[es:Clavícula]]
[[et:Rangluu]]
[[eu:Lepauztai]]
[[fa:ترقوه]]
[[fi:Solisluu]]
[[fr:Clavicule]]
[[gd:Cnàmh an ugain]]
[[gl:Clavícula]]
[[he:עצם הבריח]]
[[hr:Ključna kost]]
[[hu:Kulcscsont]]
[[id:Tulang selangka]]
[[it:Clavicola]]
[[ja:鎖骨]]
[[jv:Balung selangka]]
[[ko:빗장뼈]]
[[la:Clavicula]]
[[lt:Raktikaulis]]
[[lv:Atslēgas kauls]]
[[mk:Клучна коска]]
[[no:Kragebein]]
[[pl:Obojczyk (anatomia)]]
[[pt:Clavícula]]
[[ro:Claviculă]]
[[ru:Ключица]]
[[sco:Hausebane]]
[[sh:Ključna kost]]
[[simple:Clavicle]]
[[sk:Kľúčna kosť]]
[[sl:Ključnica]]
[[sv:Nyckelben]]
[[ta:காறை எலும்பு]]
[[th:กระดูกไหปลาร้า]]
[[tl:Balagat]]
[[uk:Ключиця]]
[[vi:Xương đòn]]
[[zh:锁骨]]