[go: up one dir, main page]

Wereldkampioenschappen turnen

De wereldkampioenschappen turnen, ook wel artistieke gymnastiek genoemd, zijn wereldkampioenschappen in de sport turnen georganiseerd door de FIG.

Momenteel worden de wereldkampioenschappen turnen jaarlijks gehouden, behalve in de jaren waarin er ook Olympische Spelen plaatsvinden, dan is er geen WK. Het jaar nà de Olympische Spelen zijn er enkel individuele wedstrijden, geen teamcompetities.

De vrouwen turnen op sprong, brug met ongelijke liggers, evenwichtsbalk en vloer. De mannen turnen op vloer, paardvoltige, ringen, sprong, brug met gelijke liggers en rekstok.

Het wereldkampioenschap bestaat uit meerdere events: de kwalificaties, de teamfinale, de individuele meerkampfinale en de toestelfinales. Er is slechts één kwalificatieronde die telt voor alle finales. De beste vierentwintig individuele gymnasten, met een maximum van twee per land, plaatsen zich voor de meerkampfinale. De gymnasten turnen op alle toestellen en hun totaalscore bepaalt de eindstand. Voor de toestelfinales geldt dezelfde regel van kwalificaties. De beste acht landen plaatsen zich voor de teamfinale. Een landenteam bestaat uit vier gymnasten waarvan er drie op elk toestel turnen.

Geschiedenis

bewerken

De eerste editie werd gehouden in 1903 in Antwerpen met (mannelijke) deelnemers uit België, Frankrijk, Luxemburg en Nederland. Vrouwen mochten niet deelnemen aan de wedstrijd maar er waren wel turnsters die optraden als deel van de ceremonies.[1]

Het toernooi werd om de twee jaar georganiseerd tot en met 1913. Vanwege de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) vond er vervolgens pas in 1922 opnieuw een editie plaats. Vanaf dan werd er overgestapt op een interval van vier jaar (tot 1978).

In 1931 bestond de FIG 50 jaar en werd er een feestelijk "onofficieel" toernooi georganiseerd, dat de naam "eerste wereldkampioenschap turnen voor mannen" meekreeg. Er waren echter enkel Europese landen die deelnamen. Achteraf zijn de edities van 1903 tot 1930 retrospectief erkend als "wereldkampioenschappen".[2]

In 1934 vond de eerste deelname van vrouwen aan het wereldkampioenschap plaats. Er was toen ook een turnteam uit Mexico aanwezig,[3] het eerste niet-Europese land in de geschiedenis van de wereldkampioenschappen turnen.

In 1942 en 1946 was er een onderbreking vanwege de Tweede Wereldoorlog.

In 1950 was het eerste Afrikaanse land present: Egypte. In de daarop volgende editie in 1954 waren Japan, de VS, de USSR en Iran voor het eerst aanwezig. In hetzelfde jaar werden ook de eerste niet-Europese medailles gewonnen: Japan veroverde er vier.[4]

Van 1979 tot 1991 waren de WK's een tweejaarlijks evenement. Vanaf 1992 werd de stap gemaakt naar een jaarlijkse organisatie. In 1994 vonden twee WK's plaats, de individuele competities waren in Australië en de landenwedstrijd was in Duitsland.

Vanaf het jaar 2000 werd er besloten om de wereldkampioenschappen turnen niet meer te organiseren in de jaren waarin er ook Olympische Spelen plaatsvinden. Het jaar nà de Olympische Spelen zijn er enkel individuele wedstrijden, geen teamcompetities. Een uitzondering hierop ontstond door de coronapandemie: de Olympische Spelen in Tokio gingen pas door in 2021, de wereldkampioenschappen turnen echter behielden hun ritme van vóór de pandemie. Daardoor was er in 2021 een turnwedstrijd op wereldniveau zowel op de Spelen als op het WK.

Records

bewerken

De landen met de meeste medailles zijn de USSR en Rusland, China, de VS, Japan en Roemenie.

Bij de mannen is de Wit-Rus Vitaly Scherbo de recordhouder van meeste medailles en meeste gouden medailles. Het absolute record ligt echter bij de vrouwen, waar de Amerikaanse Simone Biles met kop en schouders boven iedereen uitsteekt (figuurlijk).

Edities

bewerken
Jaar Plaats Land
1903 Antwerpen Vlag van België  België
1905 Bordeaux Vlag van Frankrijk  Frankrijk
1907 Praag Oostenrijk-Hongarije
1909 Turijn Vlag van Italië (1861-1946)  Italië
1911 Luxemburg Vlag van Luxemburg  Luxemburg
1913 Parijs Vlag van Frankrijk  Frankrijk
1922 Ljubljana Vlag van Joegoslavië 1918-1941  Joegoslavië
1926 Lyon Vlag van Frankrijk  Frankrijk
1930 Luxemburg Vlag van Luxemburg  Luxemburg
1931 Parijs Vlag van Frankrijk  Frankrijk
1934 Boedapest Vlag van Hongarije (1915-1918, 1919-1946)  Hongarije
1938 Praag Vlag van Tsjecho-Slowakije  Tsjecho-Slowakije
1950 Bazel Vlag van Zwitserland  Zwitserland
1954 Rome Vlag van Italië  Italië
1958 Moskou Vlag van Sovjet-Unie  Sovjet-Unie
1962 Praag Vlag van Tsjecho-Slowakije  Tsjecho-Slowakije
1966 Dortmund Vlag van Bondsrepubliek Duitsland  West-Duitsland
1970 Ljubljana Vlag van Joegoslavië (1943-1992)  Joegoslavië
1974 Varna Vlag van Bulgarije (1971-1990)  Bulgarije
1978 Straatsburg Vlag van Frankrijk  Frankrijk
1979 Fort Worth Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten
1981 Moskou Vlag van Sovjet-Unie  Sovjet-Unie
1983 Boedapest Vlag van Hongarije  Hongarije
1985 Montreal Vlag van Canada  Canada
1987 Rotterdam Vlag van Nederland  Nederland
1989 Stuttgart Vlag van Bondsrepubliek Duitsland  West-Duitsland
1991 Indianapolis Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten
1992 Parijs Vlag van Frankrijk  Frankrijk
Jaar Plaats Land
1993 Birmingham Vlag van Verenigd Koninkrijk  Verenigd Koninkrijk
1994 (i) Brisbane Vlag van Australië  Australië
1994 (t) Dortmund Vlag van Duitsland  Duitsland
1995 Sabae Vlag van Japan  Japan
1996 San Juan Vlag van Puerto Rico  Puerto Rico
1997 Lausanne Vlag van Zwitserland  Zwitserland
1999 Tianjin Vlag van China  China
2001 Gent Vlag van België  België
2002 Debrecen Vlag van Hongarije  Hongarije
2003 Anaheim Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten
2005 Melbourne Vlag van Australië  Australië
2006 Aarhus Vlag van Denemarken  Denemarken
2007 Stuttgart Vlag van Duitsland  Duitsland
2009 Londen Vlag van Verenigd Koninkrijk  Verenigd Koninkrijk
2010 Rotterdam Vlag van Nederland  Nederland
2011 Tokio Vlag van Japan  Japan
2013 Antwerpen Vlag van België  België
2014 Nanning Vlag van China  China
2015 Glasgow Vlag van Verenigd Koninkrijk  Verenigd Koninkrijk
2017 Montreal Vlag van Canada  Canada
2018 Doha Vlag van Qatar  Qatar
2019 Stuttgart Vlag van Duitsland  Duitsland
2021 Kitakyushu Vlag van Japan  Japan
2022 Liverpool Vlag van Verenigd Koninkrijk  Verenigd Koninkrijk
2023 Antwerpen Vlag van België  België
2025 Jakarta Indonesië
2026 Rotterdam Vlag van Nederland  Nederland
2027 Chengdu Vlag van China  China

Organiserende landen

bewerken
Aantal Land Organisaties
5 Vlag van Duitsland  Duitsland 1968, 1989, 1994, 2007, 2019
Vlag van Frankrijk  Frankrijk 1905, 1913, 1926, 1978, 1992
4 Vlag van België  België 1903, 2001, 2013, 2023
Vlag van Verenigd Koninkrijk  Verenigd Koninkrijk 1993, 2009, 2015, 2022
3 Vlag van Hongarije  Hongarije 1934, 1983, 2002
Vlag van Japan  Japan 1995, 2011, 2025
Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten 1979, 1991, 2003
2 Vlag van Australië  Australië 1994, 2005
Vlag van Canada  Canada 1985, 2017
Vlag van China  China 1999, 2014
Vlag van Denemarken  Denemarken 2006, 2021
Vlag van Italië  Italië 1911, 1954
Vlag van Joegoslavië (1943-1992)  Joegoslavië 1922, 1970
Vlag van Luxemburg  Luxemburg 1909, 1930
Vlag van Nederland  Nederland 1987, 2010
Vlag van Sovjet-Unie  Sovjet-Unie 1958, 1981
Vlag van Tsjecho-Slowakije  Tsjecho-Slowakije 1938, 1962
Vlag van Zwitserland  Zwitserland 1950, 1997
1 Vlag van Bulgarije  Bulgarije 1974
Oostenrijk-Hongarije 1907
Vlag van Puerto Rico  Puerto Rico 1996
Vlag van Qatar  Qatar 2018

Medaillewinnaars uit België en Nederland

bewerken

België

bewerken
Jaar Onderdeel Goud  Zilver  Brons 
Mannen
1903 Team allround Team
Allround Georges Wiernichx
Brug Eugène Dua
Rekstok Charles Van Hulle
Ringen François Walravens
1905 Team allround Team
1907 Team allround Team
1911 Brug Jules Labeeu
1913 Rekstok A. Demol
Vrouwen
2017 Brug ongelijk Nina Derwael
2018 Brug ongelijk Nina Derwael
2019 Brug ongelijk Nina Derwael
Totaal 2 4 6

Nederland

bewerken
Jaar Onderdeel Goud  Zilver  Brons 
Mannen
1903 Voltige Henricus Thijsen
1905 Team allround Team
2005 Ringen Yuri van Gelder
2006 Ringen Yuri van Gelder
2007 Ringen Yuri van Gelder
2009 Rekstok Epke Zonderland
2010 Rekstok Epke Zonderland
2013 Rekstok Epke Zonderland
2014 Rekstok Epke Zonderland
2017 Rekstok Epke Zonderland Bart Deurloo
2018 Rekstok Epke Zonderland
Vrouwen
2001 Brug ongelijk Renske Endel
2002 Vloer Verona van de Leur
2005 Vloer Suzanne Harmes
2015 Balk Sanne Wevers
Totaal 5 8 3
bewerken