Turba philosophorum

De Turba philosophorum (Latijn: 'vergadering der filosofen') is een vroege en invloedrijke alchemistische tekst. Het beschrijft een fictieve bijeenkomst van negen toentertijd gewaardeerde filosofen: Anaximander, Anximenes, Anaxagoras, Empedocles, Archelaus (of Arislaus, Arisleus), Leucippus, Ecphantus, Pythagoras en Xenophanes. Zij bespreken onder andere materie, hoe het werkt, en hoe materie zich verhoudt ten opzichte van kosmologie.

Esoterie
Westerse esoterie
Esoterie in de klassieke oudheid
Esoterische vakgebieden Alchemie Occultisme Magie Astrologie Waarzeggerij Geomantiek Handlijnkunde Numerologie Tarot
Esoterische stromingen Antroposofie Christelijke theosofie Esoterisch christendom Gnosis Golden Dawn Hermetisme Iatrosofie Illuminisme Mysticisme Neoplatonisme Neopythagorisme New age New thought Pythagorisme Rozenkruisers Theosofie Vrijmetselarij
Esoterische teksten De alchemische bruiloft van Christiaan Rozenkruis De occulta philosophia libri tres Chaldeïsche orakelen Ephesia grammata Griekse magische papyri Grimoire Hermetica Merseburger toverspreuken Monas Hieroglyphica Nag Hammadigeschriften Orfica Picatrix Sibillijnse orakelen Theologie van de rekenkunde Theologia Platonica Turba philosophorum
Esoterici en onderzoekers Antoine Faivre Arturo Reghini Cecco d'Ascoli Giovanni Pico della Mirandola Giulio Camillo Hermes Trismegistus John Dee Julius Evola Marsilio Ficino Nicholas Goodrick-Clarke Plotinus Pythagoras Gilles Quispel Wouter Hanegraaff Kocku von Stuckrad
Portaal   Esoterie

De tekst is toegeschreven aan Archelaus/Arislaus, die tevens beweert de nazaat van Pythagoras te zijn. De naam Arislaus is ook verbonden aan de Visio Arislai ('visioen van Arislaus'), en aan de Arislai tractatus ('traktaat van Arislaus') in de De denario medico van Bernard Gilles Penot uit 1608 (in 1692 vertaald naar het Engels: Alchymists Enchiridion).

Het is rond het jaar 900 geschreven in het Arabisch. Vanuit het Arabisch werd het in de twaalfde eeuw vertaald in het Latijn.^[1] Vanaf 1572 verscheen de dialoog in druk. De eerste versie te Basel heet: Auriferae artis quam chemiam vocant, antiquissimi authores, sive Turba philosophorum. Een digitaal transcript is online te raadplegen via The Alchemy Website.