Süper Lig
De Süper Lig is de hoogste voetbaldivisie in Turkije. De huidige naam is naar aanleiding van een sponsorcontract Trendyol Süper Lig.[1] In deze competitie spelen negentien clubs waarvan de nummers 16, 17, 18 en 19 degraderen naar de TFF 1. Lig. Zoals de Turkse competitiecoëfficiënt er nu voor staat in de UEFA-coëfficiënten, plaatst de kampioen zich voor de play-offs en speelt de nummer twee kwalificatieronden in de UEFA Champions League, deze stroomt in de tweede kwalificatieronde voor niet-kampioenen in. De nummers drie en vier kwalificeren zich voor de kwalificatierondes van de UEFA Europa Conference League. De winnaar van de Turkse beker plaatst zich voor de play-offs van de UEFA Europa League. De competitie werd in 1923 opgericht met de naam Millî Lig (Nationale Liga) en verving daarmee de Türkiye Futbol Şampiyonası (Turks Voetbalkampioenschap) en de Millî Küme (Nationale Divisie).
Süper Lig | ||||
---|---|---|---|---|
Land | Turkije | |||
Opgericht | 1959 | |||
Systeem | Competitie | |||
Degradatie naar | TFF 1. Lig | |||
Internationale kwalificatie |
CL: 2x 1× play-offs 1× 2e q-ronde UEL: 1x 1× play-offs ECL: 2x 1× 3e q-ronde 1× 2e q-ronde | |||
Aantal teams | 19 | |||
Huidige kampioen | Galatasaray SK (2023/24) | |||
Recordkampioen | Galatasaray (24) | |||
Website | Officiële website | |||
|
Geschiedenis
bewerkenVoetbal werd eind 19e eeuw in Turkije geïntroduceerd door de Britten. Destijds was het spel nog lang niet populair in Turkije, mede doordat voetbal niet gepast was in het toenmalige Ottomaanse Rijk. Om onder de radar te blijven richtten Fuad Hüsnü en Reşat Danyal het eerste Turkse voetbalteam op, met weliswaar een Engelse naam; 'Black Stockings FC'.[2] Met de val van het rijk (en het begin van de republiek Turkije), kreeg het voetbal serieuzere vormen. Turkse voetbalclubs waren er al: de eerste was Beşiktaş JK, in 1903 opgericht.[3] In 1905 volgde Galatasaray en in 1907 Fenerbahçe, allen opgericht in Istanboel.[4] Beşiktaş, hoewel in 1903 opgericht zoals in het logo van de club te zien is als Bereket Gymnastiek Club, verkreeg pas in augustos 1911 zijn voetbaltak.[5][6] Tot 1957 was er geen landelijke voetbaldivisie in Turkije. Clubs uit Istanbul en İzmir voetbalden voornamelijk tegen andere ploegen uit Istanbul en Izmir. Federasyon Kupası was de eerste (professionele) landelijke voetbaldivisie. In de jaren 1957 en 1958 werd de winnaar van de Federasyon Kupası, kampioen van Turkije en mocht het in de Europacup I het land vertegenwoordigen. In 1959 werd de Türkiye Birinci Ligi opgericht. Aanvankelijk (van 1957 tot 1978) werd het Turkse voetbal gedomineerd door "de grote drie" uit Istanbul. Jaren achter elkaar werden Beşiktaş JK, Fenerbahçe en Galatasaray kampioen van Turkije. Geen enkele andere ploeg leek er wat aan te kunnen doen tot in 1976 Trabzonspor kampioen werd. De ploeg uit Trabzon werd hierna tot 1985 steeds eerste of tweede. In 2010 doorbrak Bursaspor uit Bursa de hegemonie van "de grote vier" en werd kampioen van Turkije. De 4 grote ploegen van Turkije werd sindsdien de vijf grote ploegen van het land.
In de loop der jaren werden in het Europees voetbal ook kleine successen geboekt door Turkse clubs: Het grootste succes boekt Galatasaray, in 2000 wonnen ze de UEFA Cup en de UEFA Supercup. Daarnaast bereikten ze de halve finale van de Europacup I in 1989 en vijf keer de kwartfinale (1963, 1970 (EC-I), 1992 (EC-II), 2001 en 2013 (CL). In het seizoen 1968/69 bereikte Göztepe Izmir de halve finale van de Jaarbeursstedenbeker en in het seizoen 1969/70 de kwartfinale van de EC-II. Daarnaast bereikten Fenerbahçe SK (1964, EC-II en 2008, CL), Bursaspor (1975, EC-II) en Beşiktaş JK (1987, EC-I), 2002/03 en 2016/17 UEFA Cup de kwartfinale. In 2012/2013 bereikte Fenerbahce SK de halve finale van de Europa League.
Verdeling Europese plaatsen
bewerkenChampions League
bewerkenDe UEFA Champions League stelt ieder jaar twee plaatsen (waarvan één rechtstreeks en één via de laatste play-off) open voor Turkse ploegen om deel te nemen aan het toernooi. De landskampioen op het einde van de competitie plaatst zich voor het Champions League toernooi van het volgende seizoen. De tweede moet in augustus de kwalificatie afdwingen door om het even welke buitenlandse club te verslaan in zowel de derde kwalificatieronde als in de play-offs in de niet-kampioenen route. De duels worden in twee wedstrijden beslist (een heen- en een terugwedstrijd).
Europa League
bewerkenAan dit toernooi mag één Turkse ploegen deel nemen en dat is de winnaar van de Turkse beker.
Europa Conference League
bewerkenAan dit toernooi mogen twee Turkse ploegen deel nemen. De deelnemers zijn de ploegen die in de competitie op een derde en vierde plaats eindigen. Mits een bekertoernooi wordt gewonnen door een ploeg uit de top vier, mag ook de vijfde ploeg van de competitie naar de Europa Conference League.
Landskampioenen
bewerkenClub | Stad | Titels | Seizoenen (1956-2024) |
---|---|---|---|
Galatasaray |
Istanboel | 24 | 1962, 1963, 1969, 1971, 1972, 1973, 1987, 1988, 1993, 1994, 1997, 1998, 1999, 2000, 2002, 2006, 2008, 2012, 2013, 2015, 2018, 2019, 2023, 2024 |
Fenerbahçe |
Istanboel | 19 | 1959, 1961, 1964, 1965, 1968, 1970, 1974, 1975, 1978, 1983 , 1985, 1989, 1996, 2001, 2004, 2005, 2007, 2011, 2014 |
Beşiktaş |
Istanboel | 16 a | 1957, 1958, 1960, 1966, 1967, 1982, 1986, 1990, 1991, 1992, 1995, 2003, 2009, 2016, 2017, 2021 |
Trabzonspor |
Trabzon | 7 | 1976, 1977, 1979, 1980, 1981, 1984, 2022 |
Bursaspor | Bursa | 1 | 2010 |
Başakşehir | Istanboel | 1 | 2020 |
a Ondanks dat de officiële start van de Süper Lig door de TFF als 1959 wordt aangemerkt, heeft de Arbitragecommissie van de Turkse voetbalbond met haar besluiten (2002/52E en 2002/68K) van 9 mei 2002 twee kampioenschappen toegekend aan Beşiktaş in verband met de in (deels) competitievorm gespeelde seizoenen 1956-1957 en 1957-1958 ter bepaling van de vertegenwoordiging van het Turkse voetbal in de Europacup I.[7]
Eeuwige ranglijst
bewerkenDe clubs in het vet spelen in 2024/25 in de Süper Lig:
Club | Stad | /67 | Periode (1959-2025) |
---|---|---|---|
Beşiktaş | Istanboel | 67 | 1959- |
Fenerbahce | Istanboel | 67 | 1959- |
Galatasaray | Istanboel | 67 | 1959- |
Ankaragücü | Ankara | 54 | 1959-1968, 1969-1976, 1977-1978, 1981-2012, 2018-2021, 2022-2024 |
Trabzonspor | Trabzon | 51 | 1974- |
Bursaspor | Bursa | 50 | 1967-2004, 2006-2019 |
Gençlerbirliği | Ankara | 48 | 1959-1970, 1983-1988, 1989-2018, 2019-2021 |
Altay | İzmir | 42 | 1959-1983, 1984-1990, 1991-2000, 2002-2003, 2021-2022 |
Samsunspor | Samsun | 32 | 1969-1975, 1976-1979, 1982-1983, 1985-1990, 1991-1992, 1993-2006, 2011-2012, 2023- |
Göztepe | İzmir | 31 | 1959-1977,1978-1980,1981-1982,1990-2000, 2001–2003, 2017-2022, 2024- |
Gaziantepspor | Gaziantep | 31 | 1979-1983, 1990-2017 |
Eskişehirspor | Eskişehir | 30 | 1966-1982, 1984-1989, 1995-1996, 2008-2016 |
Antalyaspor | Antalya | 29 | 1982-1985, 1986-1987, 1994-2002, 2006-2007, 2008-2014, 2015- |
Istanbulspor | Istanboel | 26 | 1959-1967, 1968-1972, 1995-2005, 2022-2024 |
Konyaspor | Konya | 26 | 1988-1993, 2003-2009, 2010-2011, 2013- |
Çaykur Rizespor | Rize | 23 | 1979-1981, 1985-1989, 2000-2002, 2003-2008, 2013-2017, 2018-2022, 2023- |
Adanaspor | Adana | 22 | 1971-1984, 1988-1991, 1998-2001, 2002-2004, 2016-2017 |
Kasımpaşa | Istanboel | 21 | 1959-1964, 2007-2008, 2009-2011, 2012- |
Adana Demirspor | Adana | 21 | 1960-1961, 1973-1984, 1987-1990, 1991-1992, 1994–1995, 2021- |
Denizlispor | Denizli | 21 | 1983-1988, 1994-1997, 1999-2010, 2019-2021 |
Boluspor | Bolu | 20 | 1970-1979, 1980-1985, 1986-1992 |
Kocaelispor | İzmit | 20 | 1980-1988, 1992-2003, 2008-2009 |
Kayserispor | Kayseri | 20 | 2004-2014, 2015- |
Sivasspor | Sivas | 19 | 2005-2016, 2017- |
Başakşehir | Istanboel | 17 | 2007-2013, 2015- |
Karşıyaka SK | İzmir | 16 | 1959-1964, 1966-1967, 1970-1972, 1987-1991, 1992-1994, 1995-1996 |
Mersin İdman Yurdu | Mersin | 15 | 1967-1974, 1976-1978, 1980-1981, 1982-1983, 2011–2013, 2015-16 |
Vefa SK | Istanboel | 14 | 1959-1963, 1965-1974 |
Zonguldakspor | Zonguldak | 14 | 1974-1988 |
Ankara Demirspor | Ankara | 13 | 1959-1971 |
Kayseri Erciyesspor | Kayseri | 13 | 1973-1975, 1979-1980, 1985-1986, 1992-1996, 1997-1998, 2005-2007, 2013-2015 |
Sarıyer GK | Sarıyer | 13 | 1982-1994, 1996-1997 |
PTT SK Ankara | Ankara | 12 | 1960-1971, 1972-1973 |
Diyarbakirspor | Diyarbakır | 11 | 1977-1980, 1981-1982, 1986-1987, 2001-2006, 2009-2010 |
Malatyaspor | Malatya | 11 | 1984-1990, 2001-2006 |
Orduspor | Altınordu | 11 | 1975-1981, 1983-1986, 2011-2013 |
Sakaryaspor | Adapazarı | 11 | 1981-1986, 1987-1990, 1998-1999, 2004-2005, 2006-2007 |
Altınordu SK | İzmir | 10 | 1959-1965, 1966-1970 |
Şekerspor | Ankara | 10 | 1959-1963, 1964-1966, 1967-1969, 1972-1973, 1997-1998 |
Izmirspor | İzmir | 10 | 1959-1967, 1968-1969 |
Kardemir Karabükspor | Karabük | 10 | 1993-1994, 1997-1999, 2010-2015, 2016-2018 |
Fatih Karagümrük | Istanboel | 10 | 1959-1963, 1983-1984, 2020- |
Alanyaspor | Alanya | 9 | 2016- |
Feriköy SK | Istanboel | 9 | 1959-1968 |
Ankaraspor[8] | Ankara | 9 | 2004-2010, 2015-2018 |
Akhisar Belediyespor | Akhisar | 8 | 2012-2019 |
Beykoz 1908 | Beykoz | 8 | 1959-1966 |
Hacettepe[9] | Ankara | 8 | 1959-1960, 1962-1968 |
Giresunspor | Giresun | 8 | 1971-1977, 2021-2023 |
Manisaspor | Manisa | 6 | 2005-2008, 2009-2012 |
Gaziantep | Gaziantep | 6 | 2019- |
Belediye Vanspor | Van | 5 | 1994-1998, 1999-2000 |
Yeni Malatyaspor | Malatya | 5 | 2017-2022 |
Zeytinburnuspor | Istanboel | 5 | 1989-1991, 1993-1995, 1996-1997 |
Hatayspor | Antiochië | 5 | 2020- |
Elazığspor | Elazığ | 4 | 2002-2004, 2012-2014 |
Aydınspor | Aydın | 3 | 1990-1993 |
Bakırköyspor | Istanboel | 3 | 1990-1993 |
Çanakkale Dardanelspor | Çanakkale | 3 | 1996-1999 |
Erzurumspor | Erzurum | 3 | 1998-2001 |
Alibeyköyspor | Eyüp | 2 | 1959-1960 |
Akçaabat Sebatspor | Akçaabat | 2 | 2003-2005 |
Balıkesirspor | Balıkesir | 2 | 1975-1976, 2014-2015 |
Beyoğluspor | Istanboel | 2 | 1962-1964 |
Hacettepe[10] | Ankara | 2 | 2007-2009 |
Yeşildirek SK | Istanboel | 2 | 1961-1963 |
Yimpaş Yozgatspor | Yozgat | 2 | 2000-2002 |
BB Erzurumspor[11] | Erzurum | 2 | 2018-2019, 2020-2021 |
Bucaspor | İzmir | 1 | 2010-2011 |
Kahramanmaraşspor | Kahramanmaraş | 1 | 1988-1989 |
MKE Kırıkkalespor | Kırıkkale | 1 | 1978-1979 |
Petrol Ofisi SK | Ankara | 1 | 1994-1995 |
Siirt Jet-PA Spor | Siirt | 1 | 2000-2001 |
Ümraniyespor | Istanboel | 1 | 2022-2023 |
Pendikspor | Istanboel | 1 | 2023-2024 |
Eyüpspor | Eyüp | 1 | 2024- |
Bodrum FK | Bodrum | 1 | 2024- |
Nederlanders in de Süper Lig
bewerken- Spelers
- Patrick van Aanholt: Galatasaray SK
- Ismaïl Aissati: Antalyaspor, Alanyaspor, Denizlispor, Adana Demirspor
- Roland Alberg: Elazığspor
- Erol Erdal Alkan: Elazığspor
- Ahmet Altin: BB Erzurumspor, Samsunspor
- Nordin Amrabat: Kayserispor, Galatasaray SK
- Yener Arica: Kayserispor
- Deniz Aslan: Bursaspor, Antalyaspor, Elaziğspor, Boluspor
- Ryan Babel: Kasımpaşa SK, Beşiktaş JK, Galatasaray SK
- Nacer Barazite: Malatyaspor
- Bilal Başacıkoğlu: Kayserispor, Trabzonspor Gaziantep FK
- Ömer Bayram: Kayserispor, Akhisar Belediyespor, Galatasaray
- Diego Biseswar: Kayserispor
- Frank de Boer: Galatasaray SK
- Jeremy Bokila: Akhisar Belediyespor
- John van den Brom: Istanbulspor
- Tjaronn Chery: Kayserispor
- Nadir Ciftci: Kayserispor
- Aykut Demir: Gençlerbirliği SK, Trabzonspor, Osmanlıspor, Giresunspor, BB Erzurumspor
- Stefano Denswil: Trabzonspor
- Mitchell Donald: Yeni Malatyaspor, BB Erzurumspor
- Ryan Donk: Kasımpaşa SK, Galatasaray SK
- Royston Drenthe: Erciyesspor
- Eljero Elia: İstanbul Başakşehir
- Ferdi Elmas: Rizespor, Ankaraspor, Galatasaray SK, Karabükspor
- Marvin Emnes: Akhisar Belediyespor
- Ulrich van Gobbel: Galatasaray SK
- Ferhat Görgülü: Gençlerbirliği SK, Karabükspor, Giresunspor
- Pierre van Hooijdonk: Fenerbahçe SK
- Joshua John: Bursaspor
- Nigel de Jong: Galatasaray
- Moestafa El Kabir: Gençlerbiriği SK, Antalyaspor, Ankaragücü, Çaykur Rizespor, BB Erzurumspor
- Ferdi Kadıoğlu: Fenerbahçe SK
- Ozan Kökcü: Bursaspor, Giresunspor
- Dirk Kuyt: Fenerbahçe SK
- Jeremain Lens: Fenerbahçe SK, Beşiktaş JK, Fatih Karagümrük
- Adam Maher: Osmanlıspor
- Elvis Manu: Gençlerbirliği SK, Akhisar Belediyespor
- Garry Mendes Rodrigues: Galatasaray SK, Fenerbahce SK
- Hursut Meric: Gençlerbirliği SK, Rizespor
- Hilmi Mihci: Sivasspor
- Youness Mokhtar: Ankaragücü
- Kiki Musampa: Trabzonspor
- Araz Özbiliz: Beşiktaş JK
- Oğuzhan Özyakup: Besiktas JK
- Robin van Persie: Fenerbahçe SK
- Glynor Plet: Alanyaspor
- Burak Saban: Konyaspor, Konya Anadolu Selçukspor
- Mustafa Saymak: Rizespor
- Wesley Sneijder: Galatasaray SK
- William Troost-Ekong: Bursaspor
- Oguzhan Türk: Gaziantepspor
- Deniz Türüç: Kayserispor, Fenerbahce SK, İstanbul Başakşehir
- Peter van Vossen: Istanbulspor
- Boy Waterman: Karabükspor
- Gregory van der Wiel: Fenerbahçe SK
- Nordin Wooter: Sivasspor
- Murat Yildirim: Yeni Malatyaspor
- Uğur Yildirim: Gaziantepspor, Sivasspor
- Marvin Zeegelaar: Elaziğspor
- Sergio Zijler: Orduspor
- Trainers
- Leo Beenhakker: Istanbulspor
- Phillip Cocu: Fenerbahçe SK
- Erwin Koeman: Fenerbahçe SK
- Guus Hiddink: Fenerbahçe SK
- Frank Rijkaard: Galatasaray SK
- Jan Olde Riekerink: Galatasaray SK
- Dick Advocaat: Fenerbahçe SK
Andere bekende spelers/trainers in de Süper Lig
bewerken- Turkse spelers Turkije
- Hamit Altintop
- Emre Belözoğlu
- Tanju Çolak
- Merih Demiral
- Nihat Kahveci
- Tugay Kerimoğlu
- Lefter Küçükandonyadis
- Metin Oktay
- Rüştü Reçber
- Nuri Sahin
- Tuncay Şanlı
- Hakan Şükür
- Cenk Tosun
- Arda Turan
- Cengiz Ünder
- Turkse trainers Turkije
- Buitenlandse spelers
Overig
- Sofiane Feghouli Algerije
- Islam Slimani Algerije
- Ariel Ortega Argentinië
- José Sosa Argentinië
- Harry Kewell Australië
- Lucas Neill Australië
- Jean-Marie Pfaff België
- Radamel Falcao Colombia
- Faryd Mondragon Colombia
- Ahmed Hassan Egypte
- Daniel Sturridge Engeland
- Darius Vassell Engeland
- Mario Lemina Gabon
- Sjota Arveladze Georgië
- Stephen Appiah Ghana
- Kevin-Prince Boateng Ghana
- Theofanis Gekas Griekenland
- Konstantinos Mitroglou Griekenland
- Shinji Kagawa Japan
- Yuto Nagatomo Japan
- Younes Belhanda Marokko
- Giovani dos Santos Mexico
- Goran Pandev Noord-Macedonië
- John Carew Noorwegen
- Oscar Cardozo Paraguay
- Martin Škrtel Slowakije
- Miroslav Stoch Slowakije
- Emmanuel Adebayor Togo
- Diego Lugano Uruguay
- Fernando Muslera Uruguay
- Jozy Altidore Verenigde Staten
- Jermaine Jones Verenigde Staten
- Alexander Hleb Wit-Rusland
- Johan Djourou Zwitserland
- Gökhan Inler Zwitserland
- Buitenlandse trainers
- Hector Cuper Argentinië
- Eric Gerets België
- Roberto Carlos Brazilië
- Didi Brazilië
- Carlos Alberto Parreira Brazilië
- Zico Brazilië
- Christoph Daum Duitsland
- Jupp Derwall Duitsland
- Karl-Heinz Feldkamp Duitsland
- Joachim Löw Duitsland
- Bernd Schuster Duitsland
- Michael Skibbe Duitsland
- Jean Tigana Frankrijk
- Roberto Mancini Italië
- Cesare Prandelli Italië
- Slaven Bilic Kroatië
- Robert Prosinečki Kroatië
- Igor Tudor Kroatië
- Dick Advocaat Nederland
- Leo Beenhakker Nederland
- Philip Cocu Nederland
- Guus Hiddink Nederland
- Frank Rijkaard Nederland
- Gheorghe Hagi Roemenië
- Mircea Lucescu Roemenië
- Graeme Souness Schotland
- Luis Aragonés Spanje
- Vicente del Bosque Spanje
- ↑ (tr) Spor Toto sponsor van de Süper Lig en TFF 1. Lig Goal.com, 1 februari 2018
- ↑ (tr) Ontstaansgeschiedenis Turks voetbal
- ↑ (tr) Oprichting Galatasaray
- ↑ (tr) Oprichting Fenerbahçe
- ↑ (en) Besiktas clubgeschiedenis
- ↑ (en) Besiktas clubgeschiedenis en voetbal
- ↑ (tr) Süper Lig kampioenschappen
- ↑ Ankaraspor speelde voor 2005 als BB Ankaraspor en tussen 2014 en 2020 als Osmanlıspor
- ↑ Hacetteppe heet sinds 1985 Ankara Keçiörengücü, maar speelde onder die naam nog niet in de Süper Lig
- ↑ Hacetepe speelde het eerste seizoen onder de naam Gençlerbirliği OFTAŞ
- ↑ Erzurumspor FK speelde voor 2022 als BB Erzurumspor