Represaille

Een represaille is een vergeldingsmaatregel. De term wordt gebruikt voor allerhande wraak- of vergeldingsacties in het maatschappelijk verkeer, bijvoorbeeld ter aanduiding van een strafmaatregel van een werkgever tegen een klokkenluider.

Represailles door bezetters

Een bijzondere betekenis heeft het woord in oorlogstijd. Een bezettende macht neemt soms represailles als vergelding of afschrikking na verzetsdaden of andere ongewenste activiteiten door de bevolking van het bezette gebied of van bondgenoten aan de andere zijde van het front.

De Duitse nazi’s namen vaak zulke represailles in de landen die Duitsland bezette tijdens de Tweede Wereldoorlog (1939-1945). Kenmerkend voor deze vergeldingsmaatregelen was de standrechtelijke en openbare executie van niet-betrokken, onschuldige burgers zonder aanzien des persoons. In sommige gevallen werden burgers gedeporteerd of gedood die reeds in gijzeling werden genomen, of werd het lokale bestuur gedwongen om een deel van de burgers op te offeren. In andere gevallen werden complete dorpen uitgemoord en platgebrand. Beruchte vergeldingsacties tijdens de Tweede Wereldoorlog in Europa vonden onder meer plaats te

Naast wraak was ook afschrikking een reden voor de nazi’s voor represailles. Verzetsstrijders kregen zo bij het plannen van hun daden te maken met een moreel dilemma: succesvolle acties konden leiden tot ernstige gevolgen voor landgenoten voor wie ze juist wilden opkomen.

Ook in Nederland waren er tijdens de Duitse bezetting (1940-1945) in de Tweede Wereldoorlog verschillende zware represailles van de Duitse bezettingsmacht:

Represailles bij theehuis Rozenoord (Amsterdam)
de Razzia van Putten
Represaille de Dreef te Haarlem
Represaille Jan Gijzenbrug te Haarlem
Represailles Westergracht te Haarlem
Represailles naar aanleiding van de aanslag op Hanns Rauter bij Woeste Hoeve
Represaille bij Hattem
Represaille bij Dronrijp
Represailles in Tiel