Pipo de Clown (televisieserie)

De clown Pipo is weggelopen uit het circus van Dikke Deur en woont nu samen met zijn vrouw Mammaloe en zijn dochter Petra in een woonwagen die wordt getrokken door de ezel Nononono. Ze trekken de wereld door en beleven allerlei vreemde avonturen. Pipo's beste vriend is Klukkluk, een indiaan die een weinig succesvolle boogschietact heeft in Pipo's voorstellingen.

In 1958 vroeg regisseur Willy van Hemert of Witschge, die een rol speelde in zijn productie, voor drie afleveringen de rol van clown wilde spelen. De acteur zag hier wel een leuke schnabbel in.^[1]

De eerste aflevering is uitgezonden op 17 september 1958. Tot 1965 zijn de Pipo de Clown-verhalen verdeeld over meerdere afleveringen uitgezonden. In de eerste reeks woont de clownsfamilie op zolder en verplaatsen zij zich te voet. Pas in de tweede serie Pipo en de Bibberhaai krijgt Pipo zijn bekende woonwagen van de zigeuner Felicio, die zelf ook af en toe meedoet in de verhalen.

In de vijfde serie, Pipo en de Waterlanders, maken de pareldieven Snuf en Snuitje hun opwachting, gespeeld door Rudi Falkenhagen en Will Spoor. Ook verschijnt in deze serie Mik uit de serie Mik & Mak (ook geschreven door Meuldijk), gespeeld door Donald Jones.

Tussen 1966 en 1968 is Pipo te zien bij de NTS in korte afleveringen Dag vogels, dag bloemen, dag kinderen van ongeveer vijf minuten waarin Pipo zijn dochtertje Petra naar bed bracht. In twee jaar verschijnen 480 afleveringen.^[2] Daarna verdwijnt Petra uit de serie door de arbeidsinspectie. Christel Adelaar was destijds zwanger en laat daarom de rol van Mammaloe over aan Marijke Bakker; haar rol was echter beperkt, ze hoefde alleen Pipo te roepen en dat ging bij elke aflevering op dezelfde manier.

Vanaf 1971 zond de VARA weer een aantal lange Pipo-verhalen uit. Echter is Cor Witschge nu vervangen door Cees van Oyen en Marijke Bakker door Janine van Wely, wegens een zakelijk conflict in verband met hun fotorechten en in hun hoedanigheid als Pipo en Mammaloe. De vervanging in de serie Pipo op Bizarra slaat echter niet aan bij het publiek, waardoor de oude acteurs bij de volgende serie zijn terug gevraagd. Wel mocht Van Wely terugkeren als Pipo's zus Plom, vanaf Pipo in Marobia. Pipo en de Piraten van Toen werd na de bioscoopuitgave een jaar later uitgezonden als vijfdelige serie.

Op 19 april 1980 is de laatste aflevering van de in totaal 577 uitzendingen.^[3]

In de jaren 90 zijn met succes verschillende oude televisieseries van Pipo op VHS uitgebracht. In 1998 is vervolgens een nieuwe proefaflevering gemaakt onder de titel Pipo en de Bosbas.^[4] De aflevering duurt een halfuur en is in 2001 op VHS uitgebracht. 100.000 exemplaren zijn verkocht.^[5] Joep Dorren speelt de rol van Pipo. Rudi Falkenhagen keert terug als Snuf. Uiteindelijk is er geen (zesdelige) televisieserie gemaakt, maar een bioscoopfilm in 2003: Pipo en de p-p-parelridder. De film is gebaseerd op de televisieserie Pipo en het zingende zwaard uit 1960.

In het theaterseizoen 2009/2010 verscheen de musical Pipo en de Gestolen Stem. Raymond Kurvers speelt de rol van Pipo. De basis voor de musical is het verhaal Pipo en de verloren stem. Een hoorspel wat in 1962 op lp is uitgebracht.

In 2017 verscheen de theatervoorstelling Pipo’s Sapperdeflap Hoeradag in pretpark Julianatoren.^[6] Mitch Blaauw speelt de rol van Pipo. Vervolgens verscheen ook een nieuwe televisieserie De Nieuwe Avonturen van Pipo bij RTL Nederland. Voor het theaterseizoen 2018/2019 verscheen de theatervoorstelling Pipo en de Piratenprinses.^[7][8] In november en december 2018 volgde een Sinterklaasbewerking van deze show, Pipo en de Pakjespiet.^[9]

• Pipo en de piraten van toen werd op 26 juni 1975 uitgebracht als bioscoopfilm.
• Van de serie Dag vogels, dag bloemen, dag kinderen werden 57 afleveringen op dvd uitgebracht (in vier delen) in 2010. Een aantal afleveringen werden eerder uitgebracht op VHS onder de titel Pipo - 8 videoverhaaltjes voor het slapen en Pipo-verhaaltjes voor het slapengaan 2.
• De series Pipo en de Bibberhaai, Pipo en de Waterlanders en Pipo op Bizarra zijn niet volledig bewaard gebleven en zodoende niet op VHS of dvd verschenen. Van de serie Pipo op Marobia zijn enkel de filminlassen nog bewaard. De afleveringen 1-5, 7 en 15 van Pipo en de Waterlanders zijn meermaals herhaald door het themakanaal NPO Best.

De circuswoonwagen werd getrokken door het trouwe ezeltje Nononono. Aan de woonwagen hing een kooi met daarin de papegaai Foefie.

• De muziek voor de oorspronkelijke televisieserie werd geschreven door Joop Reynolds; de tekst van zijn compositie Het Pipo lied werd geschreven door Wim Meuldijk.

Het kenmerkende taalgebruik van personages droeg bij aan de populariteit van de serie. Sommige uitspraken hebben ingang gevonden tot de Nederlandse taal, zoals 'Sapperdeflap'.^[13]

• Tussen 1969 en 1973 tekende Jan van der Voo, op basis van de teksten van Wim Meuldijk, een verstripte versie van de tv-serie voor de Donald Duck. Deze strip verving de Tom Poes-ballonstrip.^[14][15]
• In Avrobode nummer 36 van 1981 werd aangekondigd dat Snuf en Snuitje hun eigen tiendelige serie zouden krijgen, door de AVRO uit te zenden in 1983. Rudi Falkenhagen, die op dat moment succes oogstte met De Fabriek, zou weer meespelen. Naar een acteur voor Snuitje werd nog gezocht. Deze spin-off is er echter nooit gekomen.
• In 1984 werd in het programma Pisa van Veronica een persiflage op Pipo de Clown gebracht door Harry Vermeegen en Henk Spaan waarin allerlei seksuele toespelingen de revue passeerden tussen Mammaloe, de Dikke Deur en Klukkluk.
• Omstreeks 1998 werd bij het pretpark Speelstad Oranje in Drenthe het bungalowpark Pipodorp, later Vakantiestad Oranje genoemd, geopend. De vakantiebungalows zijn beschilderd als woonwagens door Chris Veldhof. De eerste jaren waren er ook optredens van Pipo, Mammaloe en Klukkluk. In 2014 werd dit als vakantiedorp gesloten.
• De termen sapperdeflap (Pipo) en van de gekke (Klukkluk) zijn een vast onderdeel van de Nederlandse taal geworden.

• (en)   Pipo de Clown in de Internet Movie Database
• Pipo de Clown, Beeld en Geluid Wiki
• Pipo de Clown (1958-1980), televisiegeheugen.nl (gearchiveerd)
• Pipodemusical.nl