De gemeente Middelkerke strekt zich na de fusies uit tot een lengte van 8 kilometer langs de kust en tot bijna 10 kilometer landinwaarts en grenst zo aan een groot aantal deelgemeenten:
Middelkerke werd voor het eerst schriftelijk vermeld in 1218, als Middelkerca, omdat het in het midden lag van het langgerekte kusteiland Testerep. Dit eiland was van het vasteland (Wilskerke) afgescheiden door de brede zeegeul Testerepgeul, die in de tweede helft van de 12e eeuw afgedamd werd (met de dam van Nieuwendamme) en ingepolderd. Van de zeegeul bleef enkel een smalle afwateringsgracht over (op de grens tussen de huidige deelgemeenten).
In 1293 werd Middelkerke een zelfstandige parochie. In 1334 werd het dorp door overstromingen verwoest. Tijdens de godsdienstoorlogen einde 16e eeuw werd de kerk gedeeltelijk verwoest, om in de 17e eeuw hersteld te worden. Het dorp leed ook schade door de Slag bij Nieuwpoort in 1600, en het Beleg van Oostende (1601-1604).
De komende eeuwen ontwikkelde Middelkerke zich tot een klein vissersdorp, gelegen langs de Graningatevliet. Vanaf 1875 begon de ontwikkeling tot een mondaine badplaats. Daartoe werd in 1876 te Brussel de Société Anonyme des Bains et des Dunes de Middelkerke et de Westende opgericht, later de Société Anonyme de Middelkerke-Bains genaamd, die van 1894 tot 1914 heeft bestaan. Aldus werd het Hotel de la Digue opgericht. Omstreeks 1900 werd de boulevard aangelegd en daarlangs werden onder meer villa's gebouwd. In 1891 kwam een houten casino tot stand en in 1914 werd een nieuw casino geopend. Deze nederzetting heette Middelkerke-Bad, en de oude dorpskern was Middelkerke-Dorp. Van de Eerste Wereldoorlog had Middelkerke erg te lijden, vanwege de nabijheid van het IJzerfront. De plaats werd ontruimd, de kerktoren opgeblazen en bij de bevrijding waren alle huizen beschadigd.
Na de oorlog volgde wederopbouw, waarbij Middelkerke weer een badplaats van allure werd. In de jaren '30 van de 20e eeuw werden de eerste appartementsgebouwen gesticht en werden enkele nieuwe wijken aangelegd. Hoewel in de Tweede Wereldoorlog de Atlantikwall werd gebouwd bleef de schade beperkt.
Vanaf de jaren '50 van de 20e eeuw rukte het massatoerisme op en werden er een groot aantal appartementsgebouwen geplaatst.
In 1885 kwam de eerste NMVB-tramlijn van België door het dorp. Deze stoomtramlijn bleef in dienst tot 1955. In 1897 werd de eerste elektrische tramlijn langs de kust doorgetrokken naar Middelkerke-Bad. In moderne vorm is dat nu de Kusttramlijn.[2]
Het huidige (vierde) casino en hotel "SILT" is geopend in 2024 en ligt op de zeedijk van Middelkerke rechtover het Epernayplein.
Op de dijk is een reeks van zeventien beelden van bekende Belgische stripfiguren te zien. Zie stripstandbeelden Middelkerke
De villa's "Cogels" en "Doris" aan de zeedijk zijn de laatste restanten van de oorspronkelijke dijkbebouwing uit de belle-époquetijd. Ze zitten nu geklemd tussen grote appartementsblokken
De Dronkenput was oorspronkelijk was een ondergronds waterreservoir dat gebouwd werd rond het einde van de 19e eeuw om de gemeente van drinkwater te voorzien. Het was toen een van de eerste constructies in gewapend beton. Door stuwing van het grondwater werd het geheel schuin naar boven geduwd, en kwam zo aan de oppervlakte en bleek onbruikbaar. Afbraak was te duur, dus bleef de put ongebruikt liggen. Vandaag is het een toeristische attractie. De scheve muren ten opzichte van de waterspiegel geven de bezoeker een dronken gevoel, waardoor het reservoir de naam "Dronkenput" kreeg
Fleriskothoeve en aanhorigheden 2023De Fleriskothoeve met zijn aanhorige Friese schuur dateren uit de vroege jaren 700, was ooit eigendom van de Tempeliers is erkend bouwkundig erfgoed.[3] De volksverhalen over Fleris vertellen over een boerenknecht die de hoeve vervloekt zou hebben en beetje bij beetje op zijn terugweg is
De Warandetoren geeft uitzicht op de Warandeduinen, een natuurgebied met bijzondere planten en dieren
De Sint-Willibrorduskerk is de parochiekerk van Middelkerke. De toren is een overblijfsel van de zeventiende-eeuwse kerk. Op deze toren na werd de kerk halverwege de negentiende eeuw gesloopt en vervangen door een neogotische kerk. Na vernieling in de Eerste Wereldoorlog werd de kerk heropgebouwd in de jaren twintig van de twintigste eeuw. Begin jaren dertig werd de kerk in zuidelijke richting uitgebreid, met ook een tweede zuidoostelijke toren
Het gemeentehuis dateert uit 1924-1925, uit de wederopbouwperiode na de Eerste Wereldoorlog. In 1893 hadden de gemeentediensten zich gevestigd in de vroegere pastorie. Na verwoesting in de oorlog werd het nieuwe gemeentehuis op ongeveer dezelfde plaats gebouwd. Het gebouw is sinds 2002 als monument beschermd.
Middelkerke ligt aan de Noordzeekust en is uitgegroeid tot langgerekte badplaatsen (Middelkerke-Bad en Westende-Bad) langs de kuststrook, terwijl Middelkerke-Dorp en Westende-Dorp iets meer in het binnenland liggen. Ten oosten van Middelkerke ligt het Provinciedomein Raversijde en tussen Middelkerke en Westende liggen de Warandeduinen. Achter de duinen strekt zich de bebouwing van de badplaats uit, en daar weer achter vindt men polderland met waterlopen als de Graningatevliet, het Groot Middelkerkegeleed en het Ieperleed. Ten
Parallel met de kustlijn rijdt de Kusttram.
Gewestweg [N325 verbindt de kern van Middelkerke met de snelweg E40. In 2024 werd een ruimtelijk uitvoeringsplan opgestart om deze plaatselijk te verleggen tussen de rotondes in Slijpe en die op de Westendelaan.
Jaarlijks vinden heel wat topevenementen plaats in Middelkerke. Middelkerke heeft een speciale traditie betreffende de ontvangst van Vlaamse artiesten. Jarenlang vormde de gemeente het decor voor VRT-programma's als Margriet,De Muziekdoos met Johan Verstreken en de Radio 2 Zomerhit.
In 2009 vindt in Middelkerke voor het eerst 'Middelkerke Festival' plaats, een vierdaags muziekfestival in het teken van het Vlaamse populaire lied.
Populaire evenementen zijn het jaarlijkse Bierweekend in juni en het Champagneweekend in november.
Jaarlijks is er een grote Volkswagenbusmeeting tijdens de zomer in Westende.
Vanaf 2021 vindt gedurende de zomermaanden het jaarlijkse Zandsculpturenfestival plaats in Middelkerke. In 2021 in deelgemeente Westende voor een editie met als thema F.C. De Kampioenen. In 2022 verhuisde het naar een beter bereikbare locatie (aan halte De Greefplein van de Kusttram)[5][6], en was het thema "Dinos in the Sand".
Burgemeester is Frank Verlinde (Stem van het Volk). Hij leidt een coalitie bestaande uit Stem van het Volk, CVP en SP-0VB. Samen vormen ze de meerderheid met 17 op 25 zetels.
Burgemeester is Michel Landuyt (Vld). Hij leidt een coalitie bestaande uit Vld en Progressief Kartel. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 25 zetels.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.
(*) 1988: ROOS / 1994: AOV (2,28%), W.O.W. (1,69%), V.N.P. (0,67%) / 2000: Vivant (0,75%), V.N.P. (0,22%) / 2006: HERVE (1,74%) / 2018: Project M (3,3%) / 2024: VoorGrootMiddelkerke (4,2%)
In Middelkerke-bad komt alleen de Kusttram. In Middelkerke-dorp komt alleen buslijn 60 (voorheen 769) Er is ook nog belbus 39, die de omgeving bedient. Eerst had deze nummer 66.[11] Tussen Middelkerke-Bad en Middelkerke-Dorp is er geen rechtstreeks openbaar vervoer.
Vlaanderen
West-Vlaanderen
