Boston Marathon

De Boston Marathon is een jaarlijkse marathon die gelopen wordt in de Amerikaanse stad Boston, op Patriot's Day, de derde maandag in april. De wedstrijd maakt deel uit van de World Marathon Majors.

Robert Cheruiyot tijdens de Boston Marathon van 2006

Jelena Prokopcuka tijdens de Boston Marathon 2007

Het is een van de oudste en meest populaire professionele marathons in de wereld. Atleten vanuit de hele wereld trotseren het heuvelachtige traject en het onberekenbare weer van New England om deel te nemen.
De eerste wave begint om negen uur 's ochtends in Hopkinton, en vandaar volgen de deelnemers een afstand van 42,195 km over heuvelachtige wegen naar het centrum van Boston, waar de finish is, vlak bij Copley Square, voor Bostons openbare bibliotheek.

Er wordt in drie verschillende categorieën gestart: rolstoelen, mannen en vrouwen. Gemiddeld nemen ongeveer twintigduizend lopers deel aan de Boston Marathon. Lopers moeten zich eerst kwalificeren in andere marathons, voordat ze mogen deelnemen. In 1996, toen de honderdste Boston Marathon werd gelopen, werden voor de gelegenheid de kwalificatie-eisen voor een jaar opgeheven. Het aantal deelnemers dat jaar was 38.000.

Op de dag van de marathon, Patriot's Day, is er altijd een thuiswedstrijd van het professionele honkbalteam van Boston, de Boston Red Sox, die om elf uur 's morgens begint in Fenway Park, dat aan de marathonroute ligt. Als deze wedstrijd afgelopen is, is het de traditie dat alle toeschouwers het stadion uitstromen om de marathonlopers toe te juichen voor hun laatste kilometers.

Geschiedenis

De Boston Marathon werd voor het eerst gehouden in 1897, na het succes van de eerste moderne marathon tijdens de Olympische Zomerspelen 1896 in Athene.

Aanvankelijk was de Boston Marathon alleen een wedstrijd voor mannelijke atleten. Roberta Gibb was de eerste vrouw, die de hele Boston Marathon liep in 1966. Zij liep de marathon drie keer door in de bosjes bij de start onopgemerkt te wachten op het startsignaal, waarna ze zonder rugnummer de wedstrijd liep. In 1967 liep Kathrine Switzer de race met een officieel rugnummer, nadat ze zich had aangemeld als K. Switzer zonder duidelijk haar geslacht te vermelden. Toen de organisatoren ontdekten dat er een vrouw meeliep, probeerden ze Switzer letterlijk uit de wedstrijd te duwen, maar slaagden daar uiteindelijk niet in.

De editie van 1968 die werd gewonnen door Amby Burfoot, geldt algemeen als een van de voorboden van de hardlooprage die in de jaren zeventig grotere vormen zou aannemen, in de Verenigde Staten en daarbuiten. Later zou dit de 'marathon boom' worden genoemd. Telde de Boston Marathon in 1967 ruim 600 deelnemers, in 1969 waren het er 1000 en in 1975 meer dan 2000. In 1991 haalde Boston het recordaantal van bijna 10.000 deelnemers.^[1] Amby Burfoot zelf leverde aan die groeiende populariteit ook verdere bijdragen als sportjournalist.

In 1972 werden vrouwen voor het eerst officieel toegelaten, en in dat jaar won Nina Kuscik de wedstrijd voor de vrouwen. Dat jaar bereikten alle acht gestarte vrouwelijke deelnemers de finish.

In 1980 was er een schandaal, toen de amateurloopster Rosie Ruiz uit het niets de vrouwenwedstrijd won. De organisatoren werden achterdochtig toen ze ontdekten, dat Ruiz op geen enkele video-opname van eerder uit de wedstrijd voorkwam. Nader onderzoek wees uit dat Ruiz het grootste deel van het traject had overgeslagen, en ongeveer een kilometer voor de finish vanuit het publiek was gekomen om als eerste over de lijn te gaan. Ze werd gediskwalificeerd, en de Canadese Jacqueline Garau werd tot winnaar uitgeroepen.

In 2009 werd de marathon bij de mannen gewonnen door de Ethiopiër Deriba Merga, een Oromo. Zijn overwinning werd in de publiciteit aangevat om de positie van deze bevolkingsgroep in Ethiopië onder de aandacht te brengen, waarbij sprake zou zijn van schending van mensenrechten.^[2]^[3]

Voor het grootste deel van de geschiedenis van de Boston Marathon streden de deelnemers voor de eer. Nadat in de jaren tachtig professionele atleten hadden geweigerd te lopen zonder er financieel beter van te worden, worden sinds 1986 geldprijzen uitgereikt.

Op 15 april 2013 werd tijdens de Boston Marathon een aanslag gepleegd. Twee bommen werden ter hoogte van het laatste rechte stuk voor de eindstreep tot ontploffing gebracht, waarbij drie doden en meer dan honderd gewonden vielen.^[4]

Parcours

De Boston Marathon wordt als een van de moeilijkste marathons in de wereld beschouwd. Een van de redenen is Heart Break Hill bij Newton, een lange, slopende heuvel die de lopers op moeten, nadat ze al tientallen kilometers achter de rug hebben, voordat ze afdalen naar de finish in Boston.

Omdat het traject zo moeilijk is, werd slechts tweemaal in Boston het wereldrecord gebroken. In 1947 brak de Koreaan Suh Yun-bok het wereldrecord voor de mannen tot 2:25.39. Het wereldrecord voor vrouwen werd in Boston gevestigd in 1975 met 2:42.24.

Het traject komt niet in aanmerking voor erkenning van records, omdat de finish aanzienlijk lager ligt dan de start (140 meter) en het start- en eindpunt te ver uit elkaar liggen (ruim 38 km), waardoor er eventueel van meewind kan worden geprofiteerd.

Parcoursrecords

Categorie	Naam	Land	Tijd	Jaar
Mannen, Open	Geoffrey Mutai	Kenia	2:03.02	2011
Vrouwen, Open	Rita Jeptoo	Kenia	2:18.57	2014
Mannen, Masters	John Campbell	Nieuw-Zeeland	2:11.04	1990
Vrouwen, Masters	Firaya Sultanova-Zhdanova	Rusland	2:27.58	2002
Mannen, rolstoelen	Ernst Van Dyk	Zuid-Afrika	1:18.27	2004
Vrouwen, rolstoelen	Jean Driscoll	Verenigde Staten	1:34.22	1994

Kwalificatie-eisen

De organisatie van de Boston Marathon hanteert strenge eisen ten aanzien van deelname. Voor 2022 zijn de volgende eisen van kracht^[5]:

Leeftijd	Mannen	Vrouwen
18–34	3:00	3:30
35–39	3:05	3:35
40–44	3:10	3:40
45–49	3:20	3:50
50–54	3:25	3:55
55–59	3:35	4:05
60–64	3:50	4:20
65–69	4:05	4:35
70–74	4:20	4:50
75–79	4:35	5:05
80+	4:50	5:20

Uitslagen

Top 10 snelste overall

Rita Jeptoo, drievoudig winnares, in de Boston Marathon van 2007.

Met een gemiddelde tijd van 2:05.36,4 staat Boston op de twaalfde plaats op de Lijst van snelste marathonsteden wereldwijd.

Rang	Naam	Land	Tijd	Jaar	Plek
1	Geoffrey Mutai	KEN	2:03.02	2011	1
2	Moses Mosop	KEN	2:03.06	2011	2
3	Gebre-egziabher Gebremariam	ETH	2:04.53	2011	3
4	Ryan Hall	USA	2:04.58	2011	4
5	Robert Kiprono Cheruiyot	KEN	2:05.52	2010	1
6	Evans Chebet	KEN	2:05.54	2023	1
7	Abreham Cherkos	ETH	2:06.13	2011	5
8	Sisay Lemma	ETH	2:06.17	2024	1
9	Robert Kiprono Cheruiyot	KEN	2:06.43	2011	6
10	Evans Chebet	KEN	2:06.51	2022	1

(bijgewerkt t/m 2024)

Erelijst

Editie	Jaar	Winnaar	Land	Tijd	Winnares	Land	Tijd
127	15 april 2024	Sisay Lemma	ETH	2:06.17	Hellen Obiri	KEN	2:22:37
126	17 april 2023	Evans Chebet	KEN	2:05.54	Hellen Obiri	KEN	2:21:38
125	18 april 2022	Evans Chebet	KEN	2:06.51	Peres Jepchirchir	KEN	2:21.02
124	11 oktober 2021	Benson Kipruto	KEN	2:07.57	Diana Kipyogei	KEN	2:24.45
Afgelast omwille van de corona-pandemie
123	15 april 2019	Lawrence Cherono	KEN	2:07.57	Worknesh Degefa	ETH	2:23.31
122	16 april 2018	Yuki Kawauchi	JPN	2:15.58	Desiree Linden	USA	2:39.54
121	17 april 2017	Geoffrey Kirui	KEN	2:09.37	Edna Kiplagat	KEN	2:21.52
120	18 april 2016	Lemi Berhanu Hayle	ETH	2:12.45	Atsede Baysa	ETH	2:29.19
119	20 april 2015	Lelisa Desisa	ETH	2:09.17	Caroline Rotich	KEN	2:24.55
118	21 april 2014	Meb Keflezighi	USA	2:08.37	Rita Jeptoo	KEN	2:18.57
117	15 april 2013	Lelisa Desisa	ETH	2:10.22	Rita Jeptoo	KEN	2:26.25
116	16 april 2012	Wesley Korir	KEN	2:12.40	Sharon Cherop	KEN	2:31.50
115	18 april 2011	Geoffrey Mutai	KEN	2:03.02	Caroline Kilel	KEN	2:22.36
114	19 april 2010	Robert Kiprono Cheruiyot	KEN	2:05.52	Teyba Erkesso	ETH	2:26.11
113	20 april 2009	Deriba Merga	ETH	2:08.42	Salina Kosgei	KEN	2:32.16
112	21 april 2008	Robert Kipkoech Cheruiyot	KEN	2:07.46	Dire Tune	ETH	2:25.21
111	16 april 2007	Robert Kipkoech Cheruiyot	KEN	2:14.13	Lidia Grigorjeva	RUS	2:29.18
110	17 april 2006	Robert Kipkoech Cheruiyot	KEN	2:07.14	Rita Jeptoo	KEN	2:23.38
109	18 april 2005	Hailu Negussie	ETH	2:11.45	Catherine Ndereba	KEN	2:25.12
108	19 april 2004	Timothy Cherigat	KEN	2:10.37	Catherine Ndereba	KEN	2:24.27
107	21 april 2003	Robert Kipkoech Cheruiyot	KEN	2:10.11	Svetlana Zacharova	RUS	2:25.19
106	15 april 2002	Rodgers Rop	KEN	2:09.02	Margaret Okayo	KEN	2:20.43
105	16 april 2001	Lee Bong-Ju	KOR	2:09.43	Catherine Ndereba	KEN	2:23.53
104	17 april 2000	Elijah Lagat	KEN	2:09.47	Catherine Ndereba	KEN	2:26.11
103	19 april 1999	Joseph Chebet	KEN	2:09.52	Fatuma Roba	ETH	2:23.25
102	20 april 1998	Moses Tanui	KEN	2:07.34	Fatuma Roba	ETH	2:23.21
101	21 april 1997	Lameck Aguta	KEN	2:10.34	Fatuma Roba	ETH	2:26.23
100	15 april 1996	Moses Tanui	KEN	2:09.15	Uta Pippig	GER	2:27.12
99	17 april 1995	Cosmas Ndeti	KEN	2:09.22	Uta Pippig	GER	2:25.11
98	18 april 1994	Cosmas Ndeti	KEN	2:07.15	Uta Pippig	GER	2:21.45
97	19 april 1993	Cosmas Ndeti	KEN	2:09.33	Olga Markova	RUS	2:25.27
96	20 april 1992	Ibrahim Hussein	KEN	2:08.14	Olga Markova	RUS	2:23.43
95	15 april 1991	Ibrahim Hussein	KEN	2:11.06	Wanda Panfil	Polen	2:24.18
94	16 april 1990	Gelindo Bordin	ITA	2:08.19	Rosa Mota	POR	2:25.24
93	17 april 1989	Abebe Mekonnen	ETH	2:09.06	Ingrid Kristiansen	NOR	2:24.33
92	18 april 1988	Ibrahim Hussein	KEN	2:08.43	Rosa Mota	POR	2:24.30
91	20 april 1987	Toshihiko Seko	JPN	2:11.50	Rosa Mota	POR	2:25.21
90	21 april 1986	Robert de Castella	AUS	2:07.51	Ingrid Kristiansen	NOR	2:24.55
89	15 april 1985	Geoff Smith	GBR	2:14.05	Lisa Larsen Weidenbach	USA	2:34.06
88	16 april 1984	Geoff Smith	GBR	2:10.34	Lorraine Moller	NZL	2:29.28
87	18 april 1983	Greg Meyer	USA	2:09.01	Joan Benoit	USA	2:22.43 (WR)
86	19 april 1982	Alberto Salazar	USA	2:08.52	Charlotte Teske	FRA	2:29.33
85	20 april 1981	Toshihiko Seko	JPN	2:09.26	Allison Roe	NZL	2:26.46
84	21 april 1980	Bill Rodgers	USA	2:12.11	Jacqueline Gareau	CAN	2:34.28
83	16 april 1979	Bill Rodgers	USA	2:09.28	Joan Benoit	USA	2:35.15
82	17 april 1978	Bill Rodgers	USA	2:10.14	Gayle S. Barron	USA	2:44.53
81	18 april 1977	Neil Cusack	IRL	2:13.40	Michiko Gorman	USA	2:48.33
80	19 april 1976	Jack Fultz	USA	2:20.19	Kim Merritt	USA	2:47.10
79	21 april 1975	Bill Rodgers	USA	2:09.56	Liane Winter	GER	2:42.25
78	15 april 1974	Neil Cusack	IRL	2:13.40	Michiko Gorman	USA	2:47.12
77	16 april 1973	Jon Anderson	USA	2:16.03	Jacqueline Hansen	USA	3:05.59,2
76	17 april 1972	Olavi Suomalainen	FIN	2:15.39	Nina Kuscsik	USA	3:10.26,4
75	19 april 1971	Álvaro Mejía	Colombia	2:18.45	Sara Mae Berman	USA	3:08.30^[6]
74	20 april 1970	Ron Hill	GBR	2:10.31	Sara Mae Berman	USA	3:05.08^[6]
73	21 april 1969	Yoshiaki Unetani	JPN	2:13.49	Sara Mae Berman	USA	3:22.46^[6]
72	19 april 1968	Amby Burfoot	USA	2:22.17	Roberta Gibb	USA	3:40.00^[6]
71	19 april 1967	David McKenzie	NZL	2:15.45	Roberta Gibb	USA	3:27.17^[6]
70	19 april 1966	Kenji Kimihara	JPN	2:17.11	Roberta Gibb	USA	3:21.25^[6]
69	19 april 1965	Morio Shigematsu	JPN	2:16.33
68	20 april 1964	Aureel Vandendriessche	BEL	2:19.59
67	19 april 1963	Aureel Vandendriessche	BEL	2:18.58
66	19 april 1962	Eino Oksanen	FIN	2:23.48
65	19 april 1961	Eino Oksanen	FIN	2:23.39
64	19 april 1960	Paavo Kotila	FIN	2:20.54
63	20 april 1959	Eino Oksanen	FIN	2:22.42
62	19 april 1958	Franjo Mihali	YUG	2:25.54
61	20 april 1957	John J. Kelley	USA	2:20.05
60	19 april 1956	Antti Viskari	FIN	2:14.14
59	19 april 1955	Hideo Hamamura	JPN	2:18.22
58	19 april 1954	Veikko Karvonen	FIN	2:20.39
57	20 april 1953	Keizo Yamada	JPN	2:18.51
56	19 april 1952	Doroteo Flores	Guatemala	2:31.53
55	19 april 1951	Shigeki Tanaka	JPN	2:27.45
54	19 april 1950	Ham Kee-Yong	KOR	2:32.39
53	19 april 1949	Karl Leandersson	SWE	2:31.50
52	19 april 1948	Gérard Côté	CAN	2:31.02
51	19 april 1947	Suh Yun-bok	KOR	2:25.39 (WR)
50	20 april 1946	Stylianos Kyriakides	GRE	2:29.27
49	19 april 1945	John A. Kelley	USA	2:30.40,2
48	19 april 1944	Gérard Côté	CAN	2:31.51
47	18 april 1943	Gérard Côté	CAN	2:28.26
46	19 april 1942	Bernard Joseph Smith	USA	2:26.51,2
45	19 april 1941	Gérard Côté	CAN	2:28.29
44	19 april 1940	Leslie S. Pawson	USA	2:30.38
43	19 april 1939	Ellison Brown	USA	2:28.52
42	19 april 1938	Leslie S. Pawson	USA	2:35.35
41	19 april 1937	Walter Young	CAN	2:33.20
40	20 april 1936	Ellison Brown	USA	2:33.41
39	19 april 1935	John A. Kelley	USA	2:32.08
38	19 april 1934	Dave Komonen	FIN	2:32.54
37	19 april 1933	Leslie S. Pawson	USA	2:31.02
36	19 april 1932	Paul DeBruyn	GER	2:33.37
35	20 april 1931	James P. Henigan	USA	2:46.46
34	19 april 1930	Clarence DeMar	USA	2:34.49
33	19 april 1929	Johnny Miles	CAN	2:33.09
32	19 april 1928	Clarence DeMar	USA	2:37.07
31	19 april 1927	Clarence DeMar	USA	2:40.23
30	19 april 1926	Johnny Miles	CAN	2:25.41
29	20 april 1925	Charles Mellor	USA	2:33.00,6
28	19 april 1924	Clarence DeMar	USA	2:29.41
27	19 april 1923	Clarence DeMar	USA	2:23.48
26	19 april 1922	Clarence DeMar	USA	2:18.10
25	19 april 1921	Frank Zuna	USA	2:18.58
24	19 april 1920	Peter Trivoulides	USA	2:29.31
23	19 april 1919	Carl Linder	USA	2:29.14
22	19 april 1918	Alleen estafetteteams van het Amerikaanse leger
21	19 april 1917	Bill Kennedy	USA	2:28.38
20	19 april 1916	Arthur Roth	USA	2:27.17
19	19 april 1915	Édouard Fabre	CAN	2:31.42
18	20 april 1914	Jim Duffy	CAN	2:25.02
17	19 april 1913	Fritz Carlson	USA	2:25.15
16	19 april 1912	Michael Ryan	USA	2:21.19
15	19 april 1911	Clarence DeMar	USA	2:21.40
14	19 april 1910	Fred Cameron	CAN	2:28.53
13	19 april 1909	Henri Renaud	USA	2:53.37
12	20 april 1908	Thomas Morrissey	USA	2:25.43
11	19 april 1907	Thomas Longboat	CAN	2:24.24
10	19 april 1906	Tim Ford	USA	2:45.45
9	19 april 1905	Fred Lorz	USA	2:38.26
8	19 april 1904	Michael Spring	USA	2:38.05
7	20 april 1903	John Lorden	USA	2:41.30
6	19 april 1902	Sammy Mellor	USA	2:43.16
5	19 april 1901	John Caffery	CAN	2:29.24
4	19 april 1900	John Caffery	CAN	2:39.45
3	19 april 1899	Lawrence Brignolia	USA	2:54.38
2	19 april 1898	Ronald J. MacDonald	CAN	2:42.00
1	19 april 1897	John J. McDermott	USA	2:55.10

Rolstoelwinnaars

Jaar	Mannen	Land	Tijd	Vrouwen	Land	Tijd
2016	Marcel Hug	SUI	1:24.06	Tatyana McFadden	USA	1:42.16
2015	Marcel Hug	SUI	1:29.53	Tatyana McFadden	USA	1:52.54
2014	Ernst F. Van Dyk	RSA	1:20.36	Tatyana McFadden	USA	1:35.06
2013	Hiroyuki Yamamoto	JPN	1:25.33	Tatyana McFadden	USA	1:45.25
2012	Joshua Cassidy	CAN	1:18.25	Wakako Tsuchida	JPN	1:37.36
2011	Masazumi Soejima	JPN	1:18.50	Wakako Tsuchida	JPN	1:34.06
2010	Ernst Van Dyk	RSA	1:26.53	Wakako Tsuchida	JPN	1:43.32
2009	Ernst Van Dyk	RSA	1:33.29	Wakako Tsuchida	JPN	1:54.37
2008	Ernst Van Dyk	RSA	1:26.49	Wakako Tsuchida	JPN	1:48.32
2007	Masazumi Soejima	JPN	1:29.16	Wakako Tsuchida	JPN	1:53.30
2006	Ernst Van Dyk	RSA	1:25.29	Edith Hunkeler	SUI	1:43.42
2005	Ernst Van Dyk	RSA	1:24.11	Cheri Blauwet	USA	1:47.45
2004	Ernst Van Dyk	RSA	1:18.27	Cheri Blauwet	USA	1:39.53
2003	Ernst Van Dyk	RSA	1:28.32	Christina Ripp	USA	1:54.47
2002	Ernst Van Dyk	RSA	1:23.19	Edith Hunkeler	SUI	1:45.57
2001	Ernst Van Dyk	RSA	1:25.12	Louise Sauvage	AUS	1:53.54
2000	Franz Nietlispach	SUI	1:33.32	Jean Driscoll	USA	2:00.52
1999	Franz Nietlispach	SUI	1:21.36	Louise Sauvage	AUS	1:42.23
1998	Franz Nietlispach	SUI	1:21.52	Louise Sauvage	AUS	1:41.19
1997	Franz Nietlispach	SUI	1:28.14	Louise Sauvage	AUS	1:54.28
1996	Heinz Frei	SUI	1:30.14	Jean Driscoll	USA	1:52.56
1995	Franz Nietlispach	SUI	1:25.59	Jean Driscoll	USA	1:40.42
1994	Heinz Frei	SUI	1:21.23	Jean Driscoll	USA	1:34.22
1993	Jim Knaub	USA	1:22.17	Jean Driscoll	USA	1:34.50
1992	Jim Knaub	USA	1:26.28	Jean Driscoll	USA	1:36.52
1991	Jim Knaub	USA	1:30.44	Jean Driscoll	USA	1:42.42
1990	Mustapha Badid	FRA	1:29.53	Jean Driscoll	USA	1:43.17
1989	Philippe Couprie	FRA	1:36.04	Connie Hansen	DEN	1:50.06
1988	Mustapha Badid	FRA	1:43.19	Candace Cable-Brookes	USA	2:10.44
1987	André Viger	CAN	1:55.42	Candace Cable-Brookes	USA	2:19.55
1986	André Viger	CAN	1:43.25	Candace Cable-Brookes	USA	2:09.28
1985	George Murray	USA	1:45.34	Candace Cable-Brookes	USA	2:05.26
1984	André Viger	CAN	2:05.20	Sherry Ramsey	USA	2:56.51
1983	Jim Knaub	USA	1:47.10	Sherry Ramsey	USA	2:27.07
1982	Jim Knaub	USA	1:51.31	Candace Cable-Brookes	USA	2:12.43
1981	Jim Martinson	USA	2:00.41	Candace Cable-Brookes	USA	2:38.41
1980	Curt Brinkman	USA	1:55.00	Sharon Limpert	USA	2:49.04
1979	Ken Archer	USA	2:38.59	Sheryl Bair	USA	3:27.56
1978	George Murray	USA	2:26.57	Susan Shapiro	USA	3:52.35
1977	Robert Hall	USA	2:40.10	Sharon Rahn	USA	3:48.51
1976	---		---
1975	Robert Hall	USA	2:58.00	---