[go: up one dir, main page]

Lijst van heersers van Toscane

Wikimedia-lijst

Dit is een lijst van de heersers over Toscane (Tuscia), Florence en Etrurië.

Langobardische hertogen en Frankische graven van Tuscia

bewerken

De antieke naam voor Toscane was Tuscia. Dit was als hertogdom van 570 tot 774 deel van het Longobardische Rijk, met Florence als hoofdstad. Er is alleen ene Gudibrandus bekend in de achtste eeuw, met de titel dux civitatis Florentinorum. Er zijn echter ook aanwijzingen dat Lucca de hoofdstad van Tuscia was.[1]

Bij de Frankische verovering in 774 degradeerde Tuscia tot graafschap[2], vanaf 812 is er sprake van een markgraafschap.

Markgraven van Toscane

bewerken
  Zie Markgraafschap Toscane voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Naam Periode Opmerkingen
Bonifatius I 812 - 813
Bonifatius II 828 - 834
Aganus 835 - 845
Adalbert I 847 - 884
Adalbert II de Rijke 890 - 917
Guido 917 - 929
Lambert 929 - 931
Boso 931 - 936 huis Bosoniden
Humbert 936 - 961 huis Bosoniden
Hugo de Grote 961 - 1001 huis Bosoniden
Bonifatius (III) 1002 - 1012
Reinier 1014 - 1024
Bonifatius III 1027 - 1052 huis Canossa
Frederik 1052 - 1055 zoon, regentes: Beatrix
Beatrix 1055 - 1076 moeder
+ Godfried I 1054 - 1069 (echtgenoot)
Mathilde 1076 - 1115 dochter van Bonifatius IV en Beatrix
+ Welf I 1189 - 1095 (echtgenoot), huis Welfen
Koenraad 1120 - 1127
Engelbert 1137 - 1139
Hendrik de Trotse 1137 - 1139 huis Welfen
Ulrich 1139 - 1152
Welf II 1152 - 1162 huis Welfen
Reinoud 1160 - 1163
Christiaan 1163 - 1173
Filips 1195 - 1197 huis Hohenstaufen

Mathilde schonk in 1114 al haar bezittingen, waaronder Toscane, aan de Heilige Stoel; de paus en de keizer streden vervolgens om haar nalatenschap, terwijl de steden Florence, Siena, Pisa, Lucca, Arezzo en Pistoia zich zelfstandig maakten. Van deze stadstaten werd Florence de machtigste en annexeerde haar rivalen een voor een in de 14e, 15e en 16e eeuw, terwijl Toscane als entiteit verdween en een streeknaam werd.[3]

Heren van Florence

bewerken
  Zie Florentijnse Republiek voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Florence was sinds het onafhankelijk van Toscane werd tot de omvorming tot hertogdom in 1531 staatsrechtelijk een republiek, hoewel er onder het huis Medici (sinds 1434) wel een dynastie ontstond; de' Medici werden 'heren van Florence' genoemd, met de Signoria als bestuur. In de geschiedschrijving noemt men soms slechts het tijdperk 1494-1512 de Florentijnse Republiek (met een korte heropleving in 1527-1530).

Heer Periode Opmerkingen
Cosimo 1434 - 1464 huis Medici
Piero I 1464 - 1469
Lorenzo I 1469 - 1492
+ Giuliano 1469 - 1478
Piero II 1492 - 1494
Florentijnse Republiek 1494 - 1512 (niet-dynastiek)
Girolamo Savonarola 1494 - 1498 de facto heerser
Piero Soderini 1502 - 1512 gonfaloniere
herstel Huis Medici
Giovanni 1512 - 1513
Lorenzo II 1513 - 1519
Giulio 1519 - 1523
Ippolito 1523 - 1527
+ Alessandro 1523 - 1527
Republiek 1527 - 1530 (niet-dynastiek)
Alessandro 1530 - 1531 (opnieuw)

Hertogen van Florence

bewerken
  Zie Hertogdom Florence voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Hertog Periode Opmerkingen
Alessandro 1531 - 1537
Cosimo I 1537 - 1569

Groothertogen van Toscane

bewerken
  Zie Groothertogdom Toscane voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In 1569 werd het hertogdom Florence door de paus verheven tot groothertogdom Toscane, met Cosimo I als eerste groothertog. Het was de eerste keer dat deze titel werd verleend. De streeknaam Toscane werd opnieuw een politieke entiteit, met Florence als hoofdstad.

Toen de Fransen Toscane veroverden in 1801, werd het verheven tot koninkrijk Etrurië, verwijzend naar het antieke Etrurië. Op 10 december 1807 werd de koning door de Fransen weer verwijderd, en bij besluit van de Franse Senaat op 30 mei 1808 werd Etrurië ingelijfd bij het keizerrijk en daarna opgedeeld in drie departementen: Arno (met hoofdstad Florence), Méditerranée (hoofdstad Livorno) en Ombrone (hoofdstad Siena), waarover Napoleon Bonaparte's zuster slechts in naam als groothertogin van Toscane werd aangesteld.

Groothertog Periode Opmerkingen
Cosimo I 1569 - 1574
Francesco 1574 - 1587
Ferdinando I 1587 - 1609
Cosimo II 1609 - 1621
Ferdinando II 1621 - 1670
Cosimo III 1670 - 1723
Gian Gastone 1723 - 1737
Frans Stefan 1737 - 1765 huis Habsburg-Lotharingen
Leopold I 1765 - 1790 huis Habsburg-Lotharingen
Ferdinand III 1790 - 1801 huis Habsburg-Lotharingen
Napoleontische periode 1801 - 1814 Koninkrijk Etrurië tot 1808
Lodewijk 1801 - 1803 koning van Etrurië, huis Bourbon-Parma
Karel Lodewijk 1803 - 1807 koning van Etrurië, huis Bourbon-Parma
Elisa 1808 - 1814 groothertogin (titulair), huis Bonaparte
herstel Huis Habsburg
Ferdinand III 1814 - 1824 huis Habsburg-Lotharingen (opnieuw)
Leopold II 1824 - 1849 huis Habsburg-Lotharingen
Republiek 1849 (niet-dynastiek)
Leopold II 1849 - 1859 huis Habsburg-Lotharingen, (opnieuw)
Ferdinand IV 1859 - 1860 huis Habsburg-Lotharingen
1860: annexatie door het koninkrijk Sardinië