E3 Saxo Classic

De wedstrijd vindt plaats op een vrijdag, de week voor de Ronde van Vlaanderen, en vormt zo het begin van de Vlaamse Wielerweek. Het is de tweede in de reeks kasseienritten in België en Noord-Frankrijk die plaatsvinden over een periode van twee weken vanaf de woensdag na Milaan-San Remo tot Parijs-Roubaix. De E3 Harelbeke wordt met haar lage aantal aan kasseiklimmen vaak gezien als de kleine versie van de Ronde van Vlaanderen.^[2]

Sinds 2005 was de E3 Prijs Vlaanderen onderdeel van het continentale circuit, met name van de UCI Europe Tour. Op 1 september 2011 werd officieel bekendgemaakt dat de wedstrijd voor de periode 2012 tot 2015 deel ging uitmaken van de UCI World Tour.^[3] Daardoor wordt de wedstrijd sinds 2012 op de vrijdag voor Gent-Wevelgem gereden. In deze editie werd voor de eerste keer de Muur van Geraardsbergen opgenomen in de wedstrijd.^[4] Die helling was eerder geschrapt uit het parcours van de Ronde van Vlaanderen, wat een hele polemiek veroorzaakte bij de aanhangers van deze wedstrijd.

In de editie van 2012 versloeg Tom Boonen de Spaanse renner Óscar Freire in de spurt en won zo de wedstrijd voor de vijfde keer. Daarmee verbrak hij het vorige record van Rik Van Looy, dat sinds 1969 standhield. Na de wedstrijd bood Boonen hiervoor met een kwinkslag zijn verontschuldigingen aan bij De Keizer van Herentals.

In maart 2017 uitte Marc Claerhout, manager van de wedstrijd, de intentie om in 2018 voor de eerste maal een E3 Harelbeke voor vrouwen te organiseren.^[5]

De koers werd opgericht door Hand in Hand, een wielerclub uit Harelbeke. In 1957 organiseerde de wielerclub voor het eerst een wedstrijd voor profs op een lokaal circuit. De wedstrijd kreeg veel belangstelling en betekende de start van een grote wielerwedstrijd.

Op zaterdag 3 mei 1958 werd de eerste Harelbeke-Antwerpen-Harelbeke verreden. De koers werd ook de Grote Peter Benoitprijs genoemd, naar de bekende Harelbeekse componist. Het startte om 12 uur 's middags en kruiste meer dan 200 kilometer doorheen Vlaanderen. Het parcours was rustig in de eerste helft met daarna belangrijke hindernissen als de Kluisberg, de Kruisberg, de Kwaremont en het Vossenhol. Het eigenlijke keerpunt van de koers lag in Sint-Niklaas, niet Antwerpen.

De aankomst van de eerste koers lag op de Verenigde Natiënlaan, vlakbij het stamcafé van de wielerclub: café Britannia.

De wedstrijden werden later verreden ten tijde van de aanleg van de E3 (later A14-E17), de autosnelweg tussen Kortrijk, Harelbeke en Antwerpen, en het parcours ging de eerste jaren dan ook van Harelbeke naar Antwerpen en vice versa.^[6][7]

 

De wedstrijd werd in 1958 ingevoerd als Harelbeke-Antwerpen-Harelbeke en onderging in 1970 een eerste naamsverandering naar E3 Prijs Harelbeke. Vanaf 2003 volgden de nieuwe benamingen elkaar snel op, met E3 Prijs Vlaanderen tot 2012, E3 Prijs Vlaanderen-Harelbeke in 2013 en E3 Harelbeke tussen 2014 en 2016. Vanaf 2017 kwam er ook een titelsponsor bij met Record Bank E3 Harelbeke, die in 2019 overging in E3 BinckBank Classic. Vanaf 2021 werd de wedstrijd verreden onder de naam E3 Saxo Bank Classic. Sinds 2023 is de naam E3 Saxo Classic.^[8]

• Lijst van beklimmingen in de E3 Harelbeke