[go: up one dir, main page]

Criterium der Azen

eendaagse wielerwedstrijd

Het Criterium der Azen (Frans: Critérium des As) was een wielerwedstrijd, gehouden als dernykoers. Deze vond doorgaans plaats aan het einde van het wielerseizoen, in de periode midden september tot midden oktober. Vanaf de jaren 1940/1950 werden in de regel de tien best presterende wegrenners van het voorbije seizoen uitgenodigd om aan de wedstrijd deel te nemen, vandaar ook de naam van het criterium. Door deze opzet bevat de lijst van winnaars vanaf die jaren méér bekende namen dan in de vooroorlogse edities.

Criterium der Azen
Lokale naam Critérium des As
Regio divers
Periode september-oktober
Type dernykoers
Geschiedenis
Eerste editie 1921
Laatste editie 1990
Aantal edities 62
Eerste winnaar Vlag van België Philippe Thys
Laatste winnaar Vlag van Frankrijk Gilbert Duclos-Lassalle
Laatste Bel. winnaar Vlag van België Claude Criquielion (1988)
Laatste Ned. winnaar Vlag van Nederland Joop Zoetemelk (1980)
Meeste zeges Vlag van België Rik Van Steenbergen
(5 zeges)
Portaal  Portaalicoon   Wielersport

Historie

bewerken

In 1920 werd een wielerwedstrijd Bordeaux-Parijs-Bordeaux gehouden onder de naam 'Critérium de la Résistance', een voorloper van het Criterium der Azen. Deze race was 1208 kilometer lang en werd gewonnen door de Belg Louis Mottiat in 56 uur en 48 minuten. De marathon werd niet herhaald, maar vormde wel de basis voor een kortere versie waaruit het Criterium der Azen ontstond. Van 1921 tot 1966 werd het criterium gehouden in Longchamp, over 27 ronden van elk 3,63 km. Vanaf 1967 vond de wedstrijd plaats op verschillende locaties in Frankrijk, Zwitserland en Nederland.

Aanvankelijk reden de deelnemers afwisselend alleen en achter gangmakers. Later werden tandems of triplets gebruikt als gangmaker, die op hun beurt vervangen werden door motorfietsen. Vanaf 1947 werden derny’s als gangmaker gebruikt.

De recordwinnaar is de Belg Rik Van Steenbergen, die in 1958 voor de vijfde keer won.

De wedstrijd werd voor het laatst gehouden in 1990. In 1991 werd het evenement vervangen door de Roue d'Or des As. In Amsterdam werd van 1991 tot 2000 een identieke dernykoers verreden onder de naam Amsterdam RAI Dernyrace. Deze race was opgenomen in de UCI-kalender.

Lijst van winnaars

bewerken

1921 · Vlag van België  Philippe Thys
1922 · Vlag van België  René Vermandel
1923 · Vlag van België  Jules Vanhevel
1924 · Vlag van België  Jules Vanhevel
1925 · Vlag van Frankrijk  Achille Souchard
1926 · Vlag van Frankrijk  Francis Pélissier
1927 · Vlag van Frankrijk  Gabriel Marcillac
1928 · Vlag van Frankrijk  Charles Lacquehay
1929 · Vlag van Frankrijk  Georges Wambst
1930 · Vlag van Frankrijk  Camille Foucaux
1931 · Vlag van Frankrijk  Jean Marechal
1932 · Vlag van Frankrijk  Ernest Terreau
1933 · Vlag van Frankrijk  Charles Pélissier
1934 · Vlag van Frankrijk  André Leducq
1935 · Vlag van Frankrijk  Ernest Terreau
1936 · Vlag van Frankrijk  Ernest Terreau
1937 · Vlag van Frankrijk  Georges Paillard

1938* · Vlag van Nederland  Gerrit Schulte
1939-1942 · niet verreden
1943 · Vlag van Frankrijk  Raoul Lesueur
1944-1946 · niet verreden
1947 · Vlag van Frankrijk  Émile Carrara
1948 · Vlag van België  Rik Van Steenbergen
1949 · Vlag van Frankrijk  Louison Bobet
1950 · Vlag van Frankrijk  Louison Bobet
1951 · Vlag van Zwitserland  Hugo Koblet
1952 · Vlag van België  Rik Van Steenbergen
1953 · Vlag van Frankrijk  Louison Bobet
1954 · Vlag van Frankrijk  Louison Bobet
1955 · Vlag van België  Rik Van Steenbergen
1956 · Vlag van Frankrijk  Bernard Gauthier
1957 · Vlag van België  Rik Van Steenbergen
1958 · Vlag van België  Rik Van Steenbergen

1959 · Vlag van Frankrijk  Jacques Anquetil
1960 · Vlag van Frankrijk  Jacques Anquetil
1961 · Vlag van België  Rik Van Looy
1962 · Vlag van Duitsland  Rudi Altig
1963 · Vlag van Frankrijk  Jacques Anquetil
1964 · Vlag van Nederland  Peter Post
1965 · Vlag van Frankrijk  Jacques Anquetil
1966 · Vlag van Nederland  Gerben Karstens
1967 · Vlag van België  Eddy Merckx
1968 · Vlag van Italië  Felice Gimondi
1969 · Vlag van België  Walter Godefroot
1970 · Vlag van België  Eddy Merckx
1971 · niet verreden
1972 · Vlag van Frankrijk  Raymond Poulidor
1973 · Vlag van Nederland  Gerben Karstens
1974 · Vlag van België  Eddy Merckx

1975 · Vlag van België  Roger De Vlaeminck
1976 · Vlag van België  Freddy Maertens
1977 · Vlag van Italië  Francesco Moser
1978 · Vlag van Frankrijk  Michel Laurent
1979 · Vlag van Nederland  Joop Zoetemelk
1980 · Vlag van Nederland  Joop Zoetemelk
1981 · Vlag van België  Daniel Willems
1982 · Vlag van Frankrijk  Bernard Hinault
1983 · Vlag van Verenigde Staten  Greg LeMond
1984 · Vlag van Ierland  Sean Kelly
1985 · Vlag van Ierland  Sean Kelly
1986 · Vlag van Ierland  Sean Kelly
1987 · Vlag van Frankrijk  Charly Mottet
1988 · Vlag van België  Claude Criquielion
1989 · Vlag van Frankrijk  Laurent Fignon
1990 · Vlag van Frankrijk  Gilbert Duclos-Lassalle

* In 1938 werd de race niet als het Criterium der Azen verreden maar eenmalig gehouden als viering van het 50-jarig bestaan van de Dunlop bandenfabriek, ook in Longchamps.

Meervoudige winnaars

bewerken
Overwinningen Renner Land Jaren
5 Rik Van Steenbergen Vlag van België  België 1948 + 1952 + 1955 + 1957 + 1958
4 Louison Bobet Vlag van Frankrijk  Frankrijk 1949 + 1950 + 1953 + 1954
Jacques Anquetil Vlag van Frankrijk  Frankrijk 1959 + 1960 + 1963 + 1965
3 Ernest Terreau Vlag van Frankrijk  Frankrijk 1932 + 1935 + 1936
Eddy Merckx Vlag van België  België 1967 + 1970 + 1974
Sean Kelly Vlag van Ierland  Ierland 1984 + 1985 + 1986
2 Jules Vanhevel Vlag van België  België 1923 + 1924
Gerben Karstens Vlag van Nederland  Nederland 1966 + 1973
Joop Zoetemelk Vlag van Nederland  Nederland 1979 + 1980

Overwinningen per land

bewerken
Overwinningen Land
29 Vlag van Frankrijk  Frankrijk
19 Vlag van België  België
6 Vlag van Nederland  Nederland
3 Vlag van Ierland  Ierland
2 Vlag van Italië  Italië
1 Vlag van Zwitserland  Zwitserland , Vlag van Duitsland  Duitsland , Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten

Wedstrijdlocaties

bewerken

De race werd gehouden in de volgende plaatsen:

1913-1966 · Renbaan Longchamp (Parijs)
1967 · Lac Daumesnil (Bois de Vincennes)
1968-1969 · Le Havre
1970 · Lac Daumesnil

1972 · Felletin
1973 · Tilburg (NL)
1974 · Nogaro
1975 · Belfort

1976 · Valkenburg aan de Geul (NL)
1977 · Châteaulin
1978 · Orchies
1979-1982 · La Défense

1983 · Genève (CH)
1984-1988 · Montreuil
1989 · Leucate
1990 · Lac Daumesnil