[go: up one dir, main page]

Basidie

(Doorverwezen vanaf Basidia)

Een basidie of basidium (meervoud basidia) is een sporangium van de Basidiomycota-schimmels. De geslachtelijke sporen, die aan een basidium ontstaan, worden basidiosporen genoemd. Een basidium is in aanleg eencellig, maar er zijn ook door verdere ontwikkeling twee- of viercellige basidiën.

Schema vorming basidium en basidiosporen
Typen basidie

De code voor basidia van de determinatiesleutel is IV en die voor basidiosporen is IVsp.

Bij de roesten (Pucciniales) ontstaat eerst een probasidium (teleutospore).

Het ontstaan en de structuur van de basidiën zijn belangrijke kenmerken voor de indeling van de verschillende basidiënvormende schimmels.

Basidiumvorming

bewerken

Een basidium ontstaat meestal door gespvorming. Daarnaast zijn er ook soorten die geen gespvorming hebben. Hier ontstaat een basidium door knopvorming van de eindcel aan een dikaryotische schimmeldraad. Een derde variant is de vorming van een probasidium.

Basidium-indeling

bewerken
 
Holobasidium, gekleurd met congorood

De hoofdindeling is naar ongesepteerde (zonder tussenwanden) en gesepteerde (met tussenwanden) basidiën.

Holobasidium

bewerken

Een holobasidium is eencellig en ongesepteerd. De door karyogamie (kernversmelting) en meiose ontstane kernen gaan naar de uitstulpingen in de top en vormen daar de basidiosporen.

Fragmobasidium

bewerken

Een fragmobasidium is gesepteerd. De septering kan overlangs of dwars zijn. De vorming van de tussenwanden gebeurt direct na de meiose.

 
Fragmobasidium met overlangs septum (rode pijl)
Zie de categorie Basidie van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.