[go: up one dir, main page]

Apple Inc.

Amerikaans technologiebedrijf bekend van de iMac, iPhone, Apple Watch en de iPad.
(Doorverwezen vanaf Apple Inc)

Apple Inc. is een Amerikaans technologiebedrijf dat op 1 april 1976 is opgericht (toen met de naam Apple Computer, Inc.) door Steve Jobs, Steve Wozniak en Ronald Wayne. Het bedrijf is gevestigd in Cupertino, Californië.

Apple Inc.
Logo
Het hoofdkantoor van Apple Inc., Apple Park in Cupertino (april 2018)
Het hoofdkantoor van Apple Inc., Apple Park in Cupertino (april 2018)
Beurs NASDAQ: AAPL
Oprichting Californië (1 april 1976)
Oprichter(s) Steve Jobs
Steve Wozniak
Ronald Wayne
Eigenaar The Vanguard Group
Sleutelfiguren Arthur D. Levinson (voorzitter)
Tim Cook (CEO)
Land Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
Hoofdkantoor Apple Park
Cupertino, Californië
Verenigde Staten
Werknemers 161.000 fte (september 2023)[1]
Dochter­onderneming
Apple Sales International
Producten Lijst van Apple-hardware
Lijst van Apple-software
Lijst van Apple-besturingssystemen
Sector consumentenelektronica
Omzet/jaar US$ 383,3 miljard (2023)[1]
Winst/jaar US$ 97,0 miljard (2023)[1]
Markt­kapitalisatie US$ 2610 miljard (7 maart 2024)
Website www.apple.com
Portaal  Portaalicoon   Economie
Apple Inc.
Apple logo black.svg

Geschiedenis van Apple Inc.


Lijst van Apple-hardware · (Processors)


Lijst van Apple-software · (Besturingssystemen)


Lijst van Apple-diensten · (Apple One · iCloud · Apple Pay · Apple Music · Apple TV+ · Apple Card · Apple News+ · Apple Arcade · Apple Fitness+ · AppleCare)


Media-evenementen georganiseerd door Apple Inc.


Overig
Apple Park · Infinite Loop · WWDC · Beats Electronics

Geschiedenis

bewerken
  Zie Geschiedenis van Apple Inc. voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Apple is vooral bekend van zijn reeks Apple Macintosh-computers, de iPod (muziekspeler), de iPhone (smartphone) en de iPad (tablet). Naast hardware ontwikkelt het zelf ook veel software voor het eigen macOS, maar ook voor Windows. Eind jaren zeventig is Apple bekend geworden met de Apple II, een van de eerste succesvolle personal computers ter wereld. De Apple II speelde een essentiële rol bij de opkomst van de pc-markt. Aan deze reeks van kleine successen kwam echter een abrupt einde door een op handen zijnd bankroet. In 1997 stond het bedrijf aan de rand van de afgrond, maar met een investering van 160 miljoen dollar (door Microsoft) is het bedrijf weer op de been geholpen.

Naamgeving

bewerken

Het bedrijf waar Steve Jobs mede-oprichter van was heeft zijn naam Apple grotendeels aan hem te danken. Jobs was in de jaren zeventig fruitariër en kwam volgens eigen zeggen zo op het idee de firma Apple te noemen:

I was actually a fruitarian at that point in time. I ate only fruit. Now I'm a garbage can like everyone else. And we were about three months late in filing a fictitious business name so I threatened to call the company Apple Computer unless someone suggested a more interesting name by five o'clock that day. Hoping to stimulate creativity. And it stuck. And that's why we're called Apple.

Ik was een fruitariër in die tijd. Ik at alleen fruit. Nu ben ik net zo'n vuilnisbak als iedereen. We waren ongeveer drie maanden te laat met het inzenden van een fictieve bedrijfsnaam dus ik dreigde om het bedrijf Apple Computer te noemen tenzij iemand voor vijf uur 's middags die dag een betere naam zou verzinnen. Ik hoopte dat dat de creativiteit zou stimuleren, maar de naam bleef hangen. En daarom heten we Apple.

— Steve Jobs[2]

In 2007 heeft het bedrijf formeel zijn naam gewijzigd van Apple Computer, Inc. naar Apple Inc., om duidelijk aan te geven dat het productaanbod van het bedrijf meer dan enkel computers omvat. Het logo verwijst naar de vrucht van de boom van kennis van goed en kwaad. Deze vrucht wordt vaak met de appel vereenzelvigd. In het Bijbelverhaal nam Eva een hap van de vrucht toen de mens nog in het paradijs verbleef.[3]

Nieuw hoofdkantoor Apple Park

bewerken
  Zie Apple Park voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 6 juli 2011 maakte Steve Jobs in een plaatselijke conferentie bekend dat hij in Cupertino in Californië een nieuw hoofdkantoor in de vorm van een ruimteschip wil laten bouwen, op een van Hewlett-Packard gekocht stuk grond.[4] Het complex moet plaats gaan bieden aan 15.000 mensen, en zal naast het enorme gebouw veel natuur bevatten. Vandaar de naam Apple Park. Het gebouw zal voor een groot gedeelte uit glas bestaan, waarbij er geen enkel stuk recht glas te vinden zal zijn. Tevens komen er een grote ondergrondse parkeergarage, presentatiehal, fitnessruimte en een energiecentrum waar Apple zijn eigen energie wil opwekken. Bouwtekeningen van het nieuwe pand zijn vrijgegeven.[5] Het pand werd in april 2017 in gebruik genomen.

Poortwachter

bewerken

Op 6 september 2023 wees de Europese Commissie Apple aan als poortwachter in het kader van de Verordening digitale markten en werden App Store, iOS en Safari aangewezen als kernplatformdiensten.[6] Op 29 april 2024 werd het besturingssysteem iPadOS toegevoegd aan de lijst van diensten onder de Verordening digitale markten.[7]

Sleutelfiguren

bewerken
 
Tim Cook, de huidige CEO (2009)
 
Steve Jobs (2011)

Steve Jobs heeft ontslag genomen als CEO op 24 augustus 2011, en is overleden op 5 oktober 2011.
Tussen januari en juni 2009 was in verband met medisch verlof Tim Cook waarnemend CEO.[8]

Activiteiten

bewerken

Apple ontwerpt, produceert en verkoopt mobiele communicatie en media apparaten, personal computers en verkoopt een grote variëteit aan gerelateerde software, diensten en accessoires.[1] De activiteiten vinden wereldwijd plaats en het bedrijf telde per eind september 2023 ongeveer 161.000 werknemers.[1] In 2023 behaalde het een totale omzet van US$ 383 miljard, waarvan de iPhone het meest verkocht product was. De verkoop van diensten zoals advertenties, cloud diensten en App Store neemt snel toe, in 2023 maakte dit 22% van de totale omzet uit (2016: 11%). Noord-Amerika was de grootste afzetmarkt met een aandeel van 43% in de omzet, gevolgd door Europa (24%) en de Volksrepubliek China (19%).[1]

Resultaten

bewerken

Apple Inc. heeft een gebroken boekjaar dat loopt van 1 oktober tot en met 30 september. Per jaar werd ongeveer 5% van de omzet uitgegeven aan O&O maar dit liep gestaag op naar 8% in 2023. Op 2 november 2018 liet CEO Tim Cook weten dat Apple niet langer het aantal verkochte iPhones en iPads zal publiceren.[10] Wel wordt de omzet per productgroep gepubliceerd.

Bedragen luiden in miljarden US$
Jaar[11] Omzet Netto-
resultaat
iPhone
(in miljoenen stuks tot 2019)
iPad
(in miljoenen stuks tot 2019)
Mac
(in miljoenen stuks tot 2019)
2000 8,0 0,8 - - 4,6
2005 13,9 1,3 - - 4,5
2010 65,2 14,0 40,0 7,5 13,7
2011 108,3 25,9 72,2 32,4 16,7
2012 156,5 41,7 125,0 58,3 18,2
2013 170,9 37,1 150,3 71,0 16,3
2014 182,8 39,4 162,2 68,0 18,9
2015 233,7 53,4 231,2 54,9 20,6
2016 215,6 45,7 211,9 45,6 18,5
2017 229,2 48,4 220,9 43,8 19,3
2018 265,6 59,5 227,8
(US$ 164,9)
43,4
(US$ 25,2)
18,2
(US$ 18,4)
2019 260,2 55,3 142,4 25,7 21,3
2020 274,5 57,4 137,8 23,7 28,6
2021 365,8 94,7 192,0 31,9 35,2
2022 394,3 99,8 205,0 29,3 40,2
2023 383,3 97,0 200,6 28,3 29,4

Apple keert dividend uit, maar koopt ook op grote schaal eigen aandelen in. In 2014 stonden er gemiddeld 6,1 miljard aandelen uit en dit was in 2018 gedaald naar 5 miljard. In augustus 2020 werden de aandelen gesplitst, de aandeelhouder kreeg vier nieuwe aandelen voor één oud aandeel.

Hardware

bewerken
  Zie Lijst van Apple-hardware voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
 
iMac
 
iPad
Model Geïntroduceerd Laatste versie Apple Chip
MacBook Air 13,6-inch 15 januari 2008 6 juni 2022 M2
MacBook Pro 13,3-inch 10 januari 2006 6 juni 2022 M2
14/16-inch 16 oktober 2022 M1 Pro/Max
iMac 24-inch 15 augustus 1998 (Org.)
M1
Mac Pro 7 augustus 2006 12 juni 2023 M2 Ultra
Mac mini 11 januari 2005 10 November 2021 M2 of M2 pro
Mac Studio 18 maart 2022 18 maart 2022 M1 Ultra
Serie Model Geïntroduceerd
iPad iPad (2022) 24 september 2021
iPad mini iPad mini (2021) 24 september 2021
iPad Air iPad Air (2022) 9 maart 2022
iPad Pro iPad Pro (2021) 21 mei 2021
  Zie iPhone voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Na de aankondiging van de iPhone 16 (Pro)-serie in september 2024 is de line-up van producten die Apple zelf verkoopt als volgt:

Model Geïntroduceerd
iPhone 16 (Plus, Pro en Pro Max) 9 september 2024
iPhone 15 (Plus) 12 september 2023
iPhone 14 (Plus) 16 september 2022
iPhone SE (2022) 9 maart 2022

Apple Watch

bewerken
  Zie Apple Watch voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Model Geïntroduceerd
Apple Watch series 10 9 september 2024
Apple Watch Ultra 2 12 september 2023
Apple Watch SE 7 september 2022
Apple Watch Nike 7 september 2022

Apple TV

bewerken
Model Geïntroduceerd Laatste versie
Apple TV HD 30 oktober 2015 21 mei 2021
Apple TV 4K 22 september 2017 18 oktober 2022

De productie van de iPod Touch is in mei 2022 gestopt, hij is nog verkrijgbaar zolang de voorraad strekt.

Model Generatie Datum van introductie
iPod Touch 1 september 2007
iPod Touch 7 28 mei 2019

Homepod

bewerken
Model Generatie Geïntroduceerd
HomePod 2 18 januari 2023
HomePod Mini 1 13 oktober 2020

Airpods

bewerken
Model Generatie Geïntroduceerd
AirPods 4 9 september 2024
AirPods Pro 2 7 september 2022
AirPods Max 1 8 december 2021
Model Geïntroduceerd
AirTag 20 april 2021

Software

bewerken
  Zie Lijst van Apple-software voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Applicaties

bewerken
Deze lijst is (mogelijk) incompleet. U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om de lijst uit te breiden.
Applicatie macOS iOS Functionaliteiten
Aandelen -
Agenda
App Store -
Berichten -
Bestanden macOS: onderdeel van Finder
Contacten -
Camera -
Dictafoon Audio opnemen
FaceTime
  • Audiogesprekken
  • Videobellen
  • Groepsgesprekken
Gezondheid -
Kaarten * Apples kaartendienst
  • actuele OV-reistijden
  • Fly Over-steden
  • Lookout
Kompas -
Mail -
Meten
  • Afstanden meten met behulp van de camera
  • Waterpas
Muziek -
News
  • Niet in Nederland beschikbaar als app
    (wel te gebruiken via widget-scherm)
Notities -
Opdrachten -
Podcasts -
Rekenmachine -
Safari -
Tips -
Watch
  • Applicatie waarmee een Apple Watch aan je iPhone wordt gekoppeld
Weer
  • Op macOS wel als widget beschikbaar
Woning
  • Het beheren van domotica, zoals slimme verlichting en rolgordijnen
Zoek mijn
  • Het vinden van je apparaten, zoals je iPhone, iPad, Apple Watch, AirPods en Mac
  • Het vinden van vrienden en belangrijke personen met wie locatie wordt gedeeld

Besturingssystemen

bewerken
  Zie Lijst van Apple-besturingssystemen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
  • macOS, het huidige besturingssysteem van Apple.
  • iOS, het besturingssysteem voor de iPod touch, iPhone en tot met iOS 12 ook de iPad.
  • iPadOS, het besturingssysteem voor de iPad dat sinds 2019 werd losgekoppeld van iOS, waar het toestel voorheen op draaide.
  • tvOS, het besturingssysteem voor de vierde generatie Apple TV.
  • watchOS, een mobiel besturingssysteem voor de Apple Watch.
  • audioOS, een besturingssysteem die op de HomePods draait.
  • CarPlay, het besturingssysteem voor autoinfontainmentsystemen, eerder werd dit iOS in the Car genoemd.
  • visionOS, het besturingssysteem voor Vision Pro, de AR headset van Apple
  • ook zijn er nog verschillende kleine softwaresystemen die worden/werden gebruikt op verschillende oudere toestellen, zoals de iPod Nano en de iPod classic. Deze softwaresystemen hebben geen specifieke naam.

Diensten

bewerken
  • Apple Music, de muziekstreamingservice waarbij toegang wordt verleent aan muziek voor een maandelijks bedrag.
  • Apple TV+, de videostreamingservice waar voor een maandelijkse toelage series en films kunnen worden bekeken.
  • Apple News+, een dienst waar voor een maandelijkse toelage toegang wordt gegeven aan artikels van diverse kranten en magazines. (Nog niet in België en Nederland.)
  • Apple Fitness +, een dienst waar voor een maandelijkse toelage toegang wordt gegeven tot video's en work-outs om thuis te fitnessen. (Nog niet in België en Nederland)
  • Apple Arcade, voor een maandelijkse bijdrage krijgt men toegang tot een bibliotheek aan videogames.
  • Apple Card, de dienst die betalen op krediet mogelijk maakt.
  • Apple Pay, de dienst die (draadloos) betalen met Apple-apparaten mogelijk maakt.
  • iCloud, de service waarbij men bestanden kan opslaan in de cloud. Dit is gratis tot een ruimte van 5 GB, er bestaan ook abonnementen waarbij de gebruiker op meer opslag recht heeft.
  • Via dochterbedrijf FileMaker Inc. brengt Apple verschillende databaseproducten, zoals FileMaker en Bento, op de markt.
  • Apple is eigenaar van een groot aantal lettertypen.
  • Gebruikers van Apple-producten kunnen gebruikmaken van een reeks online diensten. Sinds het najaar van 2011 heet het pakket waaronder deze diensten vallen iCloud. Het volgde de betaalde varianten MobileMe en .Mac op.

Ontwikkelde standaarden

bewerken
  • Apple Pay, betalingssysteem voor iPhones middels near-field communication (NFC). Deze functie is enkel beschikbaar vanaf de iPhone 6 en de eerste generatie Apple Watch, en op de iPad Pro-, iPad Air-, iPad- en iPad mini-modellen met Touch ID of Face ID, in apps, op de iPad enkel beschikbaar op het web via Safari, voor persoonlijke betalingen en in Business Chat.
  • AppleTalk, een client-/servergebaseerd netwerksysteem voor het delen van bestanden.
  • Bonjour, netwerkclientinterface voor communicatie en bestandsdeling in een LAN.
  • QuickTime, multimediacontainerformaat. Wordt niet meer ondersteund.
  • FireWire, alternatief voor USB.
  • Mini DisplayPort.

Verkooppunten

bewerken
  Zie Apple Retail Store voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
 
Het Hirsch-gebouw aan het Leidseplein in Amsterdam op de openingsdag van de Apple Store op 3 maart 2012

Apple wordt in Nederland en België onder andere vertegenwoordigd door de Apple Premium Resellers, voorheen Apple Centers. Dit zijn zelfstandige winkels die gespecialiseerd zijn in Apple-producten. Per december 2006 kende België 15 Apple Premium Resellers en Nederland 24. De reden voor de naamswijziging is dat het duidelijker is dat de Apple Premium Resellers geen deel uitmaken van Apple zelf. Er werd gespeculeerd dat de naamswijziging te maken had met de oprichting van Apple Stores (het retailconcept van Apple, waarbij de winkels eigendom van Apple zijn) op het vasteland van Europa. De eerste werd in maart 2007 in Rome geïntroduceerd. Buiten de Apple Premium Resellers zijn er ook andere dealers die Apple-producten verkopen.

Sinds 2007 heeft Apple ook Apple Shops in Nederland die volgens een shop-in-shopconcept in winkels van Apple Authorised Reseller Media Markt zijn gevestigd. Veel van deze winkels hebben een gedeelte afgestaan aan Apple, waarin Apple volgens eigen concept de inrichting verzorgt. Daarnaast wordt elke Apple Shop geleid door medewerkers van Apple, die Apple Solutions Consultants (ASC's) worden genoemd. In tegenstelling tot de medewerkers van de Apple Store die onderdeel zijn van Apple Retail worden deze ASC's aangestuurd door Apple Corporate. De ASC's worden in de Shops bijgestaan door Apple-specialisten in dienst van het filiaal die met regelmaat door Apple worden getraind. Deze Shops zijn echter geen aparte winkels: de uiteindelijke verkooptransactie vindt plaats bij de kassa van het Media Markt-filiaal.

Op 3 maart 2012 opende de eerste Nederlandse Apple Store in het Hirsch-gebouw aan het Leidseplein in Amsterdam. Hier is ook het hoofdkantoor van Apple Benelux gevestigd. Later zijn er nog Apple Stores geopend in Haarlem en in Den Haag.

In 2015 opende de eerste Apple Store in België op de Gulden-Vlieslaan in Brussel. Dit is tot op heden nog steeds de enige Apple Store van België

Kritiek

bewerken

Net als de overige internetgiganten ligt het bedrijf onder vuur vanwege mogelijke misbruiken wegens monopolievorming. Apple heeft kritiek te verduren gekregen vanwege onder andere het volgende:

  • het verspreiden van software-updates waarmee ook additionele software werd geïnstalleerd;[12]
  • het vragen naar wachtwoorden van de klant voor reparaties;[13]
  • het doorsturen naar derden en verkopen van persoonlijke gegevens van iPhone- en iPad-gebruikers,[14] en van locatiegegevens;[15]
  • het onversleuteld opslaan van locatiegegevens van iOS gebruikers;[16][17]
  • concurrentiebeperking met betrekking tot iTunes;[18]
  • arbeidsomstandigheden in Chinese fabrieken[19] (in 2011 erkende Apple voor het eerst dat er misstanden zijn in fabrieken in China;[20][21] het ging hierbij onder andere om zelfmoorden bij het Chinese productiebedrijf Foxconn en blootstelling van medewerkers aan n-hexaan bij het Chinese Wintek, waar onder andere aanraakschermen worden geproduceerd);
  • opleggen van zeer stringente voorwaarden en hoge kosten voor iPad-abonnementen (hierover zijn in Nederland Kamervragen gesteld);[22]
  • afhandeling van klachten over producten;[23]
  • het gecentraliseerde en afgeschermde karakter van iTunes;[24][25]
  • werken met leveranciers waarvan bekend is dat zij gebruikmaken van kinderarbeid;[26][27]
  • het niet nakomen van consumentenrechten in onder andere Nederland en Italië;[28]
  • het maken van zeer gunstige belastingafspraken;[29]
  • iPhones bewust trager maken.[30]

Belastingen

bewerken
 
De Europese Commissie, die Apple in 2016 een recordbelastingboete oplegde, op 15 juli 2020 door het Europese Hof van Justitie nietig verklaard

In 1991 maakten het bedrijf en Ierland belastingafspraken die zeer gunstig voor Apple waren.[29] De Europese Commissie (EC) deed hier onderzoek naar en kwam in 2016 tot de conclusie dat het belastingvoordeel vergelijkbaar is met illegale staatssteun. Volgens de commissie betaalde Apple in 2003 effectief 1% belasting en in 2014 slechts 0,005%.[29] Apple liet zijn internationale winst via Ierland lopen, om de belastingbetalingen te minimaliseren. De EC eiste dat Ierland ruim 13 miljard euro aan achterstallige belasting bij Apple zou innen. Beide gingen in beroep tegen het besluit van de EC. Zolang het Europees Hof van Justitie nog geen uitspraak had gedaan, stond het miljardenbedrag op een neutrale tussenrekening.[29] Op 15 juli 2020 vernietigde het Europees Hof de beslissing van de EC: Apple hoefde de 13 miljard euro niet aan Ierland terug te betalen. In september 2024 oordeelde het Hof van Justitie dat Apple alsnog de 13 miljard euro moet betalen.[31] Dit is definitief daar er geen verder beroep mogelijk.

Mariana Mazzucato heeft in haar boek ‘’The entrepreneurial state’’ (2013) benadrukt dat overheidsinvesteringen in de ontwikkeling van de diverse technologieën (internet, gps, het aanraakscherm en draadloze communicatietechnologieën) die door Apple zijn gecombineerd in de iPhone en de iPad, onmisbaar zijn geweest voor het succes van Apple. Dit maakt de lage belastingafdracht door Apple in de ogen van Mazzucato des te meer onterecht. De staat wordt zo niet beloond voor zijn investeringen in onderzoek dat tot deze technologieën leidde.

Monopolievorming

bewerken

Op 10 september 2021 kreeg Epic Games in de rechtbank gelijk in een geschil met Apple omdat betalingen van games uit de App Store verplicht via Apple Pay moesten verlopen. Op 4 maart 2024 kreeg Apple een boete à 1,8 miljard euro van de Europese Commissie, vanwege misbruik van macht in de appwinkel voor iPhones en iPads. De klacht was ingediend door Spotify. Apple zou in beroep gaan. [32]

Op 21 maart 2024 werd Apple door de Amerikaanse justitieminister Merrick Garland, hierin gesteund door 15 staten, aangeklaagd voor monopolievorming: klanten zouden teveel moeten betalen en concurrentie en innovatie wordt bemoeilijkt, met name bij de iPhone.[33][34]

Milieubeleid

bewerken

Sinds 2004 hield Greenpeace een campagne met de naam Green My Apple tegen het gebruik van giftige stoffen die in Apple producten zoals de iPod zouden zijn verwerkt.[35] In december 2006 plaatste Greenpeace het bedrijf op de laatste plaats van tien beproefde elektronicabedrijven, vooral door het gebrek aan relevante documentatie en tijdslijnen. Op 2 mei 2007 plaatste Apple CEO Steve Jobs een open brief genaamd "A Greener Apple" op de website van het bedrijf, waarin hij reageerde op de aantijgingen:[36]

In one environmental group’s recent scorecard, Dell, HP and Lenovo all scored higher than Apple because of their plans (or “plans for releasing plans” in the case of HP). In reality, Apple is ahead of all of these companies in eliminating toxic chemicals from its products.

In een studie gehouden door het Amerikaanse 'Environmental Protection Agency' in januari 2006, werd bevonden dat, qua milieu-vriendelijkheid, Apple-hardware gunstig uitvalt wanneer vergeleken met zijn grootste concurrenten. Sinds september 2009 plaatst Apple rapportages over de impact op het milieu van elk product op de website van het bedrijf.[37] Oud-vicepresident van de Verenigde Staten en milieuactivist Al Gore maakt deel uit van Apples raad van bestuur.

Apple verzet zich, samen met bedrijven als Honeywell en HP, tegen een wetsvoorstel in de Amerikaanse staat Nevada, dat fabrikanten verplicht informatie te verschaffen aan reparateurs. Ook zouden onderdelen beschikbaar moeten komen voor deze reparatiebedrijven. Apple zegt bang te zijn voor reputatieschade bij verkeerd uitgevoerde reparaties en voor schending van de privacy van gebruikers.[38]

bewerken
Zie de categorie Apple Inc van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.