Portaal:Film noir
Een film noir is een film in de stijl en sfeer die in de eerste plaats wordt geassocieerd met misdaadfilms waarvan de hoofdfiguren in een existentieel bedreigende en nihilistische wereld leven. De 'klassieke periode' van de film noir begint met John Hustons The Maltese Falcon in 1941 en eindigt met Orson Welles' Touch of Evil in 1958.Strikt genomen is film noir geen genre, maar heeft het betrekking op de stijl of toon van verschillende Amerikaanse films vanaf de jaren 1940 tot de huidige neo noirs. Films noirs zijn meestal zwart-witfilms met overheersende stemmingen van melancholie, vervreemding, somberheid, teleurstelling, ontgoocheling, pessimisme, ambiguïteit, morele corruptie, schuld en paranoia. Typische, vaak optredende personages zijn de cynische, eenzame held (antiheld) en de femme fatale, waartussen zich allerlei intriges afspelen tegen de achtergrond van een louche grote stad. (lees verder)
Barbara Stanwyck, geboren als Ruby Catherine Stevens (New York, 16 juli 1907 – Santa Monica, 20 januari 1990) was een Amerikaans filmactrice. Ze koos haar pseudoniem naar aanleiding van het toneelstuk "Barbara Frietchie", dat over een bedachte heldin uit de Amerikaanse Burgeroorlog gaat. Een Brits actrice, Joan Stanwyck, speelde hierin mee. Barbara Stanwyck begon haar carrière bij de Broadway-revue 'Ziegfeld Follies'. Ze speelde in bijna honderd films in haar carrière, en kreeg vier Oscar nominaties voor Beste actrice, voor Stella Dallas (1937), Ball of Fire (1941), Double Indemnity (1944), en Sorry, Wrong Number (1948). Ze kreeg een ereoscar voor "buitengewone creativiteit en unieke contributies aan de kunst van het acteren voor film" in 1982. In haar latere jaren speelde ze ook rollen voor televisie, zoals in de miniserie De Doornvogels en de populaire soapserie Dynasty.
|
Laura is een Amerikaanse film noir uit 1944 onder regie van Otto Preminger. Het scenario is gebaseerd op de roman Laura uit 1943 van Vera Caspary. De film werd in 1999 opgenomen in het National Film Registry. VerhaalDe New Yorkse rechercheur Mark McPherson is belast met het onderzoek naar de moord op de mooie Laura Hunt. Alle mannen die haar hebben ontmoet schijnen voor haar gevallen te zijn. Ook McPherson raakt steeds meer in de ban van Laura en hij wil zelfs een portret van haar kopen. |
Raymond Thornton Chandler (Chicago, 23 juli 1888 - La Jolla (Californië), 26 maart 1959) was een Amerikaans schrijver van detectiveverhalen en -romans, en samen met Dashiell Hammett en James M. Cain (de Californische School) een van de vaders van het 'hard-boiled' detectivegenre. Hij schreef slechts 7 misdaadromans en ruim 24 korte verhalen, die tot klassiekers uitgroeiden en van grote invloed waren op andere schrijvers, zoals Ross Macdonald. Hij wordt "de Shakespeare van de hard-boiled fictie" genoemd. Geboren in Chicago verhuisde hij in 1895 op zevenjarige leeftijd - na de scheiding van zijn ouders - met zijn moeder Florence naar Engeland. Daar bezocht hij in Londen het 'Dulwich College Preparatory School' en studeerde vervolgens Internationaal Recht in Frankrijk en Duitsland. In 1907 werd hij tot Brits staatsburger genaturaliseerd, ten einde het 'Civil Service'-examen (voor Britse ambtenaren) af te kunnen leggen. Hij slaagde en kreeg een baan bij de admiraliteit, waar hij ruim een jaar diende. In deze periode publiceerde hij zijn eerste gedicht. Na zijn tijd als ambtenaar werkte Raymond Chandler als journalist, en bleef gedichten schrijven in laat-romantische stijl. The Big Sleep is een in 1939 gepubliceerde hard-boiled detectiveroman van Raymond Chandler. Het is de eerste roman waarin Chandler het personage Philip Marlowe opvoert. Het boek werd tweemaal verfilmd: eerst als de film noir The Big Sleep (1946) en in 1978 volgde een remake. Het verhaal speelt zich af in Los Angeles en is opmerkelijk vanwege zijn complexiteit, met veel intriges en onverwachte wendingen.
Privédetective Philip Marlowe wordt ingehuurd door generaal Sternwood, een rijke, verlamde man die Marlowe vertelt dat hij zijn hulp wil omdat zijn dochter Carmen gechanteerd wordt door Arthur Gwynn Geiger, een boekhandelaar. Marlowe aanvaardt de opdracht. Voor zijn vertrek wordt hij tegengehouden door Vivian, de tweede dochter van generaal. Zij denkt dat hij werd ingehuurd om haar echtgenoot Rusty Regan, die de vorige maand spoorloos verdween, terug te vinden. Marlowe gaat naar Geigers boekhandel en ontdekt dat het een uitleenzaak voor pornografische boeken is. Marlowe spoort Geiger op. Het is een regenachtige nacht en hij volgt met zijn wagen de man tot aan zijn huis. Hij ziet dat ook Carmen Sternwood binnen is. Opeens is er een flits (van een fototoestel), gevolgd door een schreeuw van Carmen. Marlowe nadert Geigers huis om te zien wat er is gebeurd, en er weerklinken drie geweerschoten, gevolgd door de snelle voetstappen van de ontsnappende schutter. Binnen treft hij Carmen aan. Ze zit gedrogeerd en naakt op een stoel voor een camera, met aan haar voeten het lijk van Geiger die foto's van haar nam. De film is echter uit de camera genomen. Marlowe brengt het meisje naar haar huis, maar wanneer hij terugkeert, is Geigers lichaam verdwenen. De volgende dag laat de politie hem weten dat de auto van de Sternwoods werd gevonden, van een pier in de oceaan gereden, met het lijk van de chauffeur Owen Taylor er nog in. De politie vraagt ook of Marlowe op zoek is naar Regan. Marlowe gaat dan verder met zijn onderzoek, dat zeer complex zal zijn. |
Voor zijn eerste film als schrijver-regisseur koos John Huston Dashiell Hammetts The Maltese Falcon, een roman die reeds tweemaal verfilmd was. Hij was de eerste die besefte dat Hammetts dialogen uitermate geschikt waren voor het scherm. Zijn verfilming van The Maltese Falcon uit 1941 werd een van Hollywoods klassiekers en betekende het begin van de klassieke film noirperiode. Andere bekende regisseurs van films noirs uit de 'klassieke periode' zijn:
|
Alan Walbridge Ladd (Hot Springs, Arkansas, 3 september 1913 – Palm Springs, Californië, 29 januari 1964) was een Amerikaans filmacteur. Ladd werd geboren in Hot Springs, Arkansas, als de zoon van de Alan Ladd sr. en Ina Raleigh Ladd. Zijn vader overleed toen hij vier jaar was, en zijn moeder verhuisde naar Oklahoma City waar ze trouwde met Jim Beavers, een huisschilder. Het gezin verhuisde opnieuw, ditmaal naar North Hollywood, Californië. Daar werd Ladd zwem- en duikkampioen op de middelbare school. Ladd was in die periode slechts 1.62 meter lang en kreeg de gehate bijnaam "Tiny" ("Kleine") mee; hoewel de rapporten over zijn lengte verschillen (1.65 - 1.68 meter), zou hij uiteindelijk niet groter dan 1.65 meter worden. Hij was gefascineerd door het schoolvak drama en dacht erover om acteur te worden. Hij opende zijn eigen hamburgerzaak die hij "Tiny's Patio" noemde, in reactie op het negatieve aspect van zijn bijnaam. Hij was voor korte tijd werkzaam als timmerman in een studio (net als zijn stiefvader), en hij volgde lessen aan de acteerschool van Universal Pictures. Ook dit was echter voor een korte periode, omdat Universal meende dat hij te blond en te klein was, waarop hij kon vertrekken. |
The Maltese Falcon (1941) - Cat People (1942) - The Glass Key - I Wake Up Screaming - Shadow of a Doubt - Double Indemnity - Laura (1944) - Phantom Lady - Cornered - Detour - Fallen Angel - Leave Her to Heaven - Mildred Pierce - Scarlet Street - The Spiral Staircase - Strange Illusion - The Woman in the Window - The Big Sleep (1946) - The Dark Corner - Gilda - The Killers (1946) - The Postman Always Rings Twice (1946) - Brute Force (1947) - Crossfire - Kiss of Death (1947) - Out of the Past - The Blue Dahlia - The Brasher Doubloon - The Amazing Mr. X - The Big Clock - Blonde Ice - Cry of the City - Force of Evil - He Walked by Night - I Walk Alone - The Lady from Shanghai - The Naked City - Night Has a Thousand Eyes - Pitfall (1948) - Sorry, Wrong Number - Criss Cross - The Reckless Moment - Thieves' Highway - The Third Man - Too Late for Tears - White Heat - Whirlpool - The Asphalt Jungle -D.O.A. (1950) - In a Lonely Place - Night and the City (1950) - Sunset Boulevard (1950) - Where the Sidewalk Ends - Ace in the Hole - On Dangerous Ground - Angel Face - The Big Heat - Niagara - Pushover - Killer's Kiss - Kiss Me Deadly - The Brothers Rico - Never Love a Stranger - Touch of Evil |
Ida, serveerster en vriendin van Mildred over Mildreds pretentieuze dochter Veda:
|
Het was pas na 1970 dat filmcritici "neo noir" begonnen te beschouwen als een apart genre. Het blijft echter een moeilijk te definiëren en omstreden begrip. In het algemeen wordt met "neo noir" een film bedoeld van na 1970 die doen denken aan de noirfilms van de jaren 1940 en 1950. Hoewel ze vaak visuele elementen en archetypische personages ontlenen aan de oudere voorbeelden, verschillen ze echter qua thema's, inhoud en stijl, wat deze films een meer eigentijdse uitstraling geeft. Enkele bekende neo noirs uit deze periode zijn Blast of Silence (1961), The Naked Kiss (1964), Point Blank (1967), Klute (1971), The French Connection (1971), Woody Allens parodie Play It Again, Sam (1972), Fat City (1972), The Long Goodbye (1973), Chinatown (1974), Farewell, My Lovely (1975), Taxi Driver (1976), The Killer Inside Me (1976) en The Big Sleep (1978). |
|
In de jaren 80 verschenen er na het succes van Alien uit 1979 heel wat bekende tech noirs, een combinatie van film noir en sciencefiction; voorbeelden hiervan zijn Blade Runner uit 1982 en The Terminator uit 1984. Andere bekende films in neo noirstijl of met kenmerken van film noir zijn Dressed to Kill (1980), Body Heat (1981), The Postman Always Rings Twice (1981), Brazil (1985), Blue Velvet (1986), Manhunter (1986), Angel Heart (1986), Fatal Attraction (1987), D.O.A. (1988), Kill Me Again (1989), After Dark, My Sweet (1990), The Two Jakes (1990), Dick Tracy (1990) - Cape Fear (1991), Dead Again (1991), Basic Instinct (1992), Night and the City (1992), Reservoir Dogs (1992), Pulp Fiction (1994), Devil in a Blue Dress (1995), Se7en (1995), Fargo (1996), Primal Fear (1996), Jackie Brown, L.A. Confidential (1997), Dark City (1998), Twilight (1998), Bringing Out the Dead (1999), Memento (2000) |
|
The Man Who Wasn't There (2001), Mulholland Drive (2001), Femme Fatale (2002), Insomnia (2002), Confidence (2003), Collateral (2004), Batman Begins (2005), Brick (2005), Derailed (2005), Kiss Kiss Bang Bang (2005), Sin City (2005), The Black Dahlia (2006), The Good German (2006), Hollywoodland (2006), Lucky Number Slevin (2006), Gone Baby Gone (2007), The Dark Knight (2008), The Spirit (2008), Assassination of a High School President (2008), Public Enemies (2009), Sin City: A Dame to Kill For |
|
Strange Alibi - Escape from Crime - Hatter's Castle - This Gun for Hire - Street of Chance - Bewitched (1945) - Hangover Square - Black Angel - The Chase (1946) |
|
Subportalen van Kunst & Cultuur | ||
---|---|---|
Amerikaanse literatuur · Disney · Eurovisiesongfestival · Fantasy · Film · Film noir · Harry Potter · Horror · Jazz · Klassieke muziek · Literatuur · Musical · Muziek · Rock · Shakespeare · Strip · Sciencefiction |