[go: up one dir, main page]

Naar inhoud springen

Spoorlijn Breda - Rotterdam

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Staatslijn I)
Staatslijn I
Breda - Rotterdam
Spoorlijn Breda - Rotterdam op de kaart
Totale lengte49,4 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorStaat der Nederlanden
Geopend
Breda - Moerdijk SS: 1 juli 1866
Lage Zwaluwe - Dordrecht: 1 januari 1872
Dordrecht - Rotterdam Mallegat: 1 november 1872
Rotterdam Mallegat - Rotterdam DP: 1 mei 1877
Huidige status
Breda -Rotterdam Centraal: in gebruik
Lage Zwaluwe - Moerdijk SS: opgebroken
Geëlektrificeerd
Breda - Dordrecht: 1950
Dordrecht - Rotterdam: 1934
Aantal sporen
Breda - Dordrecht: 2
Dordrecht - Rotterdam: 4
Baanvaksnelheid140 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloedingATB EG
Treindienst doorNS
Traject
v-STR lijn van Eindhoven
dv-SHI2gruexdSTR tramlijn van Oosterhout opgebroken
exdSTRc2edABZg3dSTRuexdSTR
exSPL+1edSTR+c4dSTRuexvHST- Breda SS ZSM halte
exvABZgr-STRvSTRuexvSTR- stamlijn Breda opgebroken
exdSTRexdBSTvBHFuexvSTR- 0,0 Breda
exvSHI2ledSHI2g+rdSTRuexvHST- Breda SS ZNSM / TBM halte
exdSTRvÜSTuexdSTR
uexdSTR+lexmdKRZemvKRZouexdABZg+rd
uexdKBSTeexdKBSTevSTRuexvSTR- aansluiting veiling opgebroken
dvWBRÜCKE1uexdWBRÜCKE Mark
dvSTR-eBHFuexdSTR Breda AR tot 1968
dvÜSTuruexdSTRl tramlijn naar Breda Haagpoort opgebroken
vSTR-STRl lijn naar Roosendaal
exKBSTaqeABZg+rd aansluiting suikerfabriek opgebroken
exENDEaqeABZg+rd aansluiting ENKA opgebroken
dSTRSTR+l HSL-Zuid van Antwerpen-Luchtbal
dBHFSTR 4,8 Breda-Prinsenbeek
deHSTSTR 6,0 Beek
dWBRÜCKE1WBRÜCKE1 8,6 Mark
dvSHI2gl-dSTR 9,4
ddSKRZ-AludSKRZ-AmudSKRZ-Aru 9,5
v-SHI2grvSTR 9,7
vSTR-eHSTvSTR 10,8 Langeweg
dSHI2ld-KRZ2+4udKRZc3udSTR
dKRZc1udKRZ2+4u-d-KRZ2+4udSTRc3
dSTRdSEC2dKRZc1udSTR+4 spanningssluis 1,5 kV/25 kV
dSTRv-SHI2g+rdSEC2 spanningssluis 1,5 kV/25 kV
dSTRdvSHI2g+l-
v-STRvSTR+l-STRo lijn van Antwerpen-Centraal
dSTR+rvÜSTdSTR lijn van 's-Hertogenbosch
vÜSTrvSTR
dBHF-LvBHF-RdSTR 14,9 Lage Zwaluwe
+
vÜSTl +
exvSTR2- + vSTR
exSTRc3 +
tracé tot 1872
dSTRvÜSTu+ledSTR+c1exSTR+4
dSTRvSHI2g+l-dSTRexSTR
vSTRl-STRodSTRqdKRZoxKRZ lijn naar Moerdijk haven
v-STRv-STRexKBHFe 18,2 Moerdijk SS
dhKRZWahKRZWa Moerdijkbruggen
Hollands Diep
dhKRZW+GRZqhKRZW+GRZq grens Noord-Brabant - Zuid Holland
dhKRZWehKRZWe
dSTRtSTRa
dSTRtSTRl HSL-Zuid naar Schiphol
eHSTd 21,2 Willemsdorp
SKRZ-Aud  
eHSTd Dordrecht Copernicusweg gepland
BHFd 26,9 Dordrecht Zuid
vSTR+r-STR lijn van Elst
vÜST{{{2}}}
vBHF 29,5 Dordrecht
vÜST{{{2}}}
vSTR-ABZgl lijn naar Dordrecht zeehaven
vWBRÜCKE1 Spoorbrug Dordrecht
Oude Maas
vBHF 31,5 Zwijndrecht sinds 1895
vSTR-ABZg+l lijn van Zwijndrecht Groote Lindt
vÜST
vSTR-eBHF 33,2 Zwijndrecht tot 1895
vSKRZ-Au E19
vSTR + v-SHI4l
+ v-SHI4+r
32,5
tdSTRqvKRZttdSTR+rvSTR- lijn van Zevenaar
vSTRtdSTRedSTR
vSTRvÜSTl
dSHI2gld-KRZ2+4odSTR+c3dSTR
dSTRdKRZc1odABZg+4dDST Kijfhoek
vSTRvSHI2g+l- 37,3
vSTRvSTR-STR+l HSL-Zuid van Antwerpen-Luchtbal
vWBRÜCKE1vWBRÜCKE1 Waaltje
emdKRZemdKRZuemvKRZ tramlijn Zwijndrecht - Barendrecht opg.
tvSTRatvSTRa Kap van Barendrecht
tvBHFtvSTR 39,1 Barendrecht
tvSTRetvSTRe
dSKRZ-AludSKRZ-AmudSKRZ-AmudSKRZ-Aru
vSTRvSTRSPLa+l lijn van Maasvlakte vanaf 2004
vSTRvSTRvÜSTur
+
vSTR +
vABZglo-STR +
vSTRr- + v-SHI2r
dvSTRveABZgl-STRedKRZ lijn naar Maasvlakte tot 2004
v-STRdSTR+c2d-KRZ3+1ovSHI2gr-STR
v-STRdABZg+1dKRZc2u4od-KRZ3+1udSHI2gr
ddKRZc2uvKRZ3+1udKRZc4udSTR
dSHI2+ldKRZ3+1u-dKRZc24ud-KRZ3+1udSTR3-+c2dSTR3
v-STR + STRc2
vKRZ3+1u +
vABZg+1- + vKRZc4u-
STRc4 +
dABZg+1dKRZc4uvSTR-eABZg+lexKSTReq lijn van Maasvlakte tot 2004
mvKRZo + v-BHF-L
mvKRZo + vBHF-R-
+
42,2 Rotterdam Lombardijen
tram  2  20 
vÜSTlvÜSTr{{{3}}}
dSHI2g+ldSHI2gr+ldSHI2grdDST 43,8 Rotterdam IJsselmonde
vSTR-HSTvÜSTr 44,0 Rotterdam Stadion alleen evenementen
dSHI2ldSHI2gl+rdSHI2g+rdENDExe{{{5}}}
vSTRexdABZglexdSTRq lijn naar Waalhaven tot 1974
vSTRexdABZglexdSTRq lijn naar Waalhaven tot 1910
mdKRZlumdKRZmuxmdKRZrud tram  23 
exKBSTavSTRexvSHI4l-exvSHI4+r- scheepswerven Smit en Burgerhout
exSTRvSTRuexvSTR+l-exmdKRZd tramlijn van Zuid-Beijerland opgebroken
exSTRvSTR-eHSTuexvSTR-exvSHI2gl- 45,0 Mallegat
exSTRvSTRuexvSTR-exvSTR-KBSTe bundel Binnenhaven
exSTRvBHFuexvHST-exvSTR- 45,1 Rotterdam Zuid
exABZg+levKRZuexmdKRZexdSTRqexdABZgrd
exSPLadSTRedSHI2glexdSHI2ml+ruexdSHI2+rexvSTR-
exvKBSTe-STRtvSTRaexmvSTRexvSTR- bundel Nassauhaven
exv-SHI2rtvSTRexdSTRuexdABZg+lexmdKRZuexdKDSTeq remise RTM
exvSTR-ENDEatvSTRexmvSTRexvSTR- Brouwerij Oranjeboom
exvSTRtvSTRexdHSTuexdSTRexvSTR- 46,4 Rotterdam Feijenoord
exvSTRtvSTRexdSTRuexdSTRlexmdKRZuexdKBHFeq Rotterdam Rosestraat RTM
exSPLeletdKRZetdKRZexhdKRZaexv-STRrd
tvKRZWexdWBRÜCKEed De Hef
Koningshaven
tvSTRexvSTR- Willemsspoortunnel
tvKRZWexdWBRÜCKEd Willemsspoorbrug
Nieuwe Maas
tvKRZWexdWBRÜCKEad Luchtspoor
Wijnhaven
utdSTRqtvBHFexhdBHFutdSTRqd 47,5 Rotterdam Blaak
metro  A   B   C 
mtvKRZxmhdKRZd tram  21   24 
mtvKRZxmhdKRZd tram  7   8 
tvSTReexhdSTRed
dSTRevSHI2g+l-d
mvKRZo tram  4   25 
vÜST{{{2}}}
v-SHI2grvSHI2gl-utdSTR+ld metro  D   E 
vBHF-LvBHF-RutdBHFd 49,4 Rotterdam Centraal
voorheen Rotterdam DP
utSTRq + vÜST
utSTRq + vÜSTr
utvSTRr- +
metro  E 
vSTRvSTR lijn naar Amsterdam Centraal
vSTR HSL-Zuid naar Schiphol
vSTR- lijn naar Utrecht Centraal

Lijn I of Staatslijn I is de volgens de Wet op de Aanleg van Staatsspoorwegen aangelegde spoorweg tussen de steden Breda - Moerdijk - Dordrecht - Rotterdam

De spoorlijn werd in fasen geopend:

In samenhang hiermee werd geopend (volgens de wet van 21 mei 1873:

Tot 1872 werd het vervoer tussen Moerdijk en Rotterdam geregeld met veerboten.

In 1950 werd de spoorlijn geëlektrificeerd.

Door de ingebruikname van de Willemsspoortunnel in 1994 werd het Luchtspoor door het centrum van Rotterdam overbodig. De spoorviaducten en de oude Willemsspoorbrug over de Nieuwe Maas zijn daarop afgebroken, alleen hefbrug 'De Hef' over de Koningshaven is als industrieel erfgoed behouden.

Over deze spoorlijn rijden de Intercity's Lelystad Centrum - Dordrecht, Vlissingen-Amsterdam Centraal en Dordrecht-Breda, waarbij de eerste twee een kwartierdienst vormen tussen Leiden en Dordrecht. Verder rijden er van maandag tot en met vrijdag vier sprinters per uur tussen Den Haag Centraal-Dordrecht, in het weekend zijn dat er twee en als laatste rijdt de sprinter Arnhem Centraal-Dordrecht, deze sprinter rijdt zeven dagen per week 2× per uur. In het verleden hebben over deze lijn de intercity Brussel ook gereden en ook de intercity Den Haag Venlo, maar deze zijn allemaal omgelegd en versneld via de Hogesnelheidslijn tussen Schiphol en Breda/Antwerpen.

Met de komst van de Hogesnelheidslijn, de Betuweroute en de viersporige Willemsspoortunnel is het drukke traject tussen Rotterdam CS en Dordrecht viersporig aangelegd. Bij Barendrecht zijn, met de viersporigheid en de extra sporen voor de hogesnelheidslijn en de Betuweroute, de sporen en het station overdekt om de overlast te beperken (in totaal gaat het om 9 sporen omdat de Betuweroute ter hoogte van Barendrecht 3 sporen heeft ten behoeve van de goederenlijn-verbinding Kijfhoek-IJsselmonde). Vooralsnog is het traject Rotterdam Centraal - Dordrecht het enige traject dat volledig 4-sporig is tussen (de hoofdstations van de) twee grote steden. De meeste andere 4-sporige trajecten in Nederland zijn 4-sporig tot aan een belangrijke splitsing zoals bij Den Haag Laan van NOI, Amsterdam Bijlmer Arena of Boxtel.

Stations en gebouwen

[bewerken | brontekst bewerken]

Overzicht van stations langs de lijn (cursief: voormalig station):

Station Geopend Huidig gebouw
Breda 1860 2016, NS, 3e gebouw, bij opening uniek type SS
Breda AR 1855 geen, gebouw gesloopt in 1968, station gesloten in 1860
Breda-Prinsenbeek 1988 1988, NS, 1e gebouw, standaardtype Voorstadshalte
Beek 1886 geen, station gesloten in 1938
Langeweg 1866 geen, gebouw type SS 5e klasse gesloopt in 1953, station gesloten in 1938
Lage Zwaluwe 1883 2003, NS, 3e gebouw, uniek ontwerp
Moerdijk SS 1866 geen, gebouw gesloopt in 1943, station gesloten in 1928
Willemsdorp 1872 geen, station gesloten in 1938 (tijdelijk open van 1945-1946
Dordrecht Zuid 1973 geen, gebouw type Sextant gesloopt in 2001
Dordrecht 1872 1872, SS, 1e gebouw, uniek ontwerp van Kamperdijk
Zwijndrecht 1895 1965, NS, 2e gebouw, uniek ontwerp van o.a. Douma
Zwijndrecht 1872 geen, gebouw type SS nieuw 4e klasse gesloopt in 1976, station gesloten in 1895
Barendrecht 1872 2001, NS, 3e gebouw, uniek ontwerp zie: Kap van Barendrecht
Rotterdam Lombardijen 1964 1996, NS, 2e gebouw, uniek ontwerp
IJsselmonde 1872 geen, gebouw type SS nieuw 4e klasse gesloopt in 1940, station gesloten in 1926
Rotterdam Stadion 1937 geen, station uitsluitend bij evenementen geopend
Mallegat 1872 geen, station gesloten in 1877
Rotterdam Zuid 1877 1993, NS, 2e gebouw, uniek ontwerp van Reijnders
Rotterdam Feijenoord 1901 geen, gebouw gesloopt in 1926, station gesloten in 1926
Rotterdam Blaak 1877 1993, NS, 4e station, uniek ontwerp van Reijnders
Rotterdam Centraal 1957 2014, NS, 2e gebouw, uniek ontwerp
Rotterdam Delftsche Poort 1847 in 1957 vervangen door Rotterdam Centraal

Station Moerdijk lag aan het einde van de initiële spoorlijn vlak bij het dorp Moerdijk. Met de opening van de Moerdijkbrug is dit laatste deel van de lijn inclusief het station komen te vervallen.

De stations Rotterdam Delftsche Poort en Breda AR waren al eerder aan andere spoorlijnen geopend.

De spoorlijn kruist een aantal grote waterwegen. Hieronder een overzicht (cursief: voormalig):

Naam Overspant/gaat onder Geopend Type verbinding
Moerdijkspoorbrug Hollands Diep 1872, huidige brug in 1955 vakwerkbrug
Spoorbrug Dordrecht Oude Maas 1872, huidige brug in 1994 vakwerkbrug met hefbrug
Koningshavenbrug
(De Hef)
Koningshaven 1878, huidige brug in 1927, buiten gebruik sinds 1993 vakwerkbrug met hefbrug
Willemsspoorbrug Nieuwe Maas 1878, gesloopt in 1994 vakwerkbrug
Binnenrotteviaduct (Luchtspoor) Binnenstad Rotterdam 1877, gesloopt in 1994 viaduct
Willemsspoortunnel o.a. Koningshaven en Nieuwe Maas 1993, 2e deel in 1996 tunnel
De stadsbrug en de spoorbrug over de Oude Maas

Dienstregeling

[bewerken | brontekst bewerken]
Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
900 Intercity direct (NS) Amsterdam CentraalSchiphol AirportRotterdam CentraalBreda Tussen Schiphol en Rotterdam is een toeslag verschuldigd. Via HSL. Rijdt in het weekend tot circa 20:00 uur. Vormt tussen Amsterdam Centraal en Rotterdam Centraal een scheve kwartierdienst met serie 1000.
1100 Intercity (NS) Den Haag CentraalDen Haag HSDelftRotterdam CentraalBredaTilburgEindhoven Centraal Stopt niet in Schiedam Centrum en Rotterdam Blaak; via HSL.
2200 Intercity (NS) Amsterdam CentraalAmsterdam SloterdijkHaarlemLeiden CentraalDen Haag HSDelftSchiedam CentrumRotterdam CentraalDordrechtRoosendaalVlissingen Rijdt op weekdagen overdag 1x/uur en vormt op weekdagen overdag een scheve halfuursdienst met serie 6100. Op weekdagen overdag vormt tussen Amsterdam Centraal en Roosendaal een halfuursdienst met serie 2300. 's Avonds en in het weekend rijdt deze serie 2x/uur.
2300 Intercity (NS) Amsterdam CentraalAmsterdam SloterdijkHaarlemLeiden CentraalDen Haag HSDelftSchiedam CentrumRotterdam CentraalDordrechtRoosendaalVlissingen Rijdt alleen op weekdagen overdag en rijdt 1x/uur. Vormt tussen Amsterdam Centraal en Roosendaal een halfuursdienst met serie 2200. 's Avonds en in het weekend rijdt serie 2200 2x/uur.
2400 Intercity (NS) (Lelystad CentrumAlmere BuitenAlmere CentrumAmsterdam Zuid – )Schiphol AirportLeiden CentraalDen Haag HSDelftSchiedam CentrumRotterdam CentraalDordrecht Rijdt alleen tijdens de spits van maandag t/m donderdag tussen Schiphol Airport en Lelystad Centrum v.v. Tussen de spitsen en vrijdag de gehele dag tot 20:00 is deze serie gekoppeld te Schiphol Airport aan de 3500. Rijdt niet na 20:00 en in het weekend.
3700 Intercity (NS) DordrechtRotterdam CentraalSchiedam CentrumDelftDen Haag HSLeiden CentraalSchiphol AirportAmsterdam ZuidUtrecht Centraal's-HertogenboschEindhoven CentraalHelmondVenlo Rijdt van maandag t/m donderdag enkel in de avonduren en rijdt van vrijdag t/m zondag vrijwel de hele dag en vervangt dan series 2400 en 3500. Rijdt in de late avond alleen tussen Schiphol Airport en Utrecht Centraal v.v.
5000 Sprinter (NS) Den Haag CentraalDen Haag HSDelftSchiedam CentrumRotterdam CentraalRotterdam BlaakRotterdam LombardijenDordrecht Rijdt niet na 20:00 en in het weekend.
5100 Sprinter (NS) Den Haag CentraalDen Haag HSDelftSchiedam CentrumRotterdam CentraalRotterdam BlaakRotterdam LombardijenDordrecht
5200 Sprinter (NS) Rotterdam CentraalRotterdam BlaakRotterdam LombardijenDordrecht Rijdt alleen van maandag t/m donderdag in de spits.
5900 Sprinter (NS) DordrechtRoosendaal Rijdt na 20:00 uur en in het weekend 1x/uur.
6600 Sprinter (NS) DordrechtBredaTilburg's-HertogenboschNijmegenArnhem Centraal Rijdt alleen doordeweeks tot 19:00 uur tussen Nijmegen en Arnhem Centraal v.v.
Eurostar 9100 Eurostar (Eurostar) Amsterdam CentraalRotterdam CentraalBrussel-ZuidLille-EuropeLondon St Pancras International Lille-Europe wordt onregelmatig bediend. Calais-Fréthun, Ashford, Ebbsfleet worden niet bediend in 2020-2023 (minstens).
9200 IC 35 Intercity direct, Beneluxtrein (NS International) Amsterdam CentraalSchiphol AirportRotterdam CentraalBredaNoorderkempenAntwerpen-CentraalMechelenBrussels Airport-ZaventemBrussel-NoordBrussel-CentraalBrussel-Zuid Via HSL, tussen Schiphol en Rotterdam is bij een reis binnen Nederland een toeslag verschuldigd.
Eurostar 9300 Eurostar (Eurostar) Amsterdam CentraalSchiphol AirportRotterdam CentraalAntwerpen-CentraalBrussel-ZuidParis-Nord Diverse ritten alleen tussen Amsterdam en Brussel
Eurostar 9900 Eurostar (Eurostar) Amsterdam CentraalSchiphol AirportRotterdam CentraalAntwerpen-CentraalBrussel-Zuid – [ Aéroport Charles-de-Gaulle 2 TGVMarne-la-Vallée - Chessy ] / [ Chambéry-Challes-les-EauxAlbertvilleMoûtiers - Salins - Brides-les-BainsAime-La PlagneLandryBourg-Saint-Maurice ] / [ Valence-Rhône-Alpes-Sud TGVAvignon TGVAix-en-Provence TGVMarseille Saint-Charles ] Marne-la-Vallée - Chessy 2 keer per dag. Bourg-Saint-Maurice 1 keer per week in de winter. Marseille Saint-Charles 1 keer per week in de zomer.

Waarbij de series 900, 1100 en 9200 alleen op het stuk Rotterdam - Barendrecht en Breda Aansluiting - Station Breda van Staatslijn I gebruikmaken.

De Thalys en Eurostar rijden alleen op het stuk Rotterdam - Barendrecht over Staatslijn I, net zoals de eerder genoemde treinen stoppen deze treinen nergens onderweg op Staatslijn I.