Harzquerbahn

Harzquerbahn
Totale lengte	60,5 km
Spoorwijdte	1000 mm
Geopend	1897: Nordhausen - Ilfeld 1898: Ilfeld - Benneckenstein 1898: Wernigerode - Schierke 1899: Brocken - Benneckenstein
Huidige status	in gebruik
Type trein	Diesel & Stoom
Treindienst door	Harzer Schmalspurbahnen (HSB)
Traject
Legenda Tram naar binnenstad Nordhausen Bhf. Tram naar binnenstad 0,0 Nordhausen Nord 184 m ü. NN Systemwechsel BOStrab / EBO von Straßenbahn Nordhausen seit 2004 1,1 Nordhausen Übergabebahnhof 1,5 Nordhausen Hesseröder Straße 2,2 Nordhausen Altentor 189 m ü. NN 3,0 Nordhausen Ricarda-Huch-Straße 4,5 Nordhausen Krimderode 198 m ü. NN 6,0 Niedersachswerfen Herkulesmarkt vanuit Harzungen Lager 7,0 Niedersachswerfen Ost 213 m ü. NN 8,0 Niedersachswerfen Ilfelder Straße 9,9 Ilfeld Schreiberwiese 10,7 Ilfeld 254 m ü. NN 11,5 Ilfeld Neanderklinik (Eindpunt Lijn 10) 12,8 Ilfeld Bad 14,8 Netzkater 309 m ü. NN 17,3 Eisfelder Talmühle 352 m ü. NN Selketalbahn naar Stiege 19,5 Tiefenbachmühle 411 m ü. NN 21,5 Sophienhof 25,1 Holzverladung Kälberbruch 29,8 Benneckenstein 530 m ü. NN 33,4 Sorge vanaf 1974 33,9 Warme Bode 34,2 Sorge (NWE) tot 1974 490 m ü. NN Südharzeisenbahn naar Braunlage Südharzeisenbahn Tanne – Braunlage 37,4 Holzverladung Allerbach 38,2 Hoogtepunt 556 m ü. NN 41,1 Kalte Bode 41,6 Elend 509 m ü. NN Brockenbahn naar Schierke 46,4 Drei Annen Hohne 543 m ü. NN naar Blankenburg (HBE) 50,4 Drängetal 51,6 Thumkuhlenkopftunnel (58 m) 54,6 Steinerne Renne 311 m ü. NN 54,9 Aansluiting Marmorwerke 56,2 Wernigerode-Hasserode 280 m ü. NN 55,7 Aansluiting Steinrampe 57,1 Hasserode II (tot 1922) 57,5 Aansluiting Papierfabriek 58,0 WR-Hochschule Harz 256 m ü. NN 58,5 Aansluiting Papierfabrik Marschhausen 59,0 Westerntor (tot 1936) 59,3 Westerntorkreuzung B 244 59,5 Wernigerode-Westerntor 238 m ü. NN van Wernigerode-Übergabebahnhof 60,5 Wernigerode 234 m ü. NN

De Harzquerbahn is een 60,5 kilometer lange smalspoorlijn van de HSB, in het midden van de Harz. De lijn vormt de noord-zuidverbinding door de Harz. Het traject loopt vanuit Nordhausen, via Ilfeld, Sorge en Drei Annen Hohne naar Wernigerode. De lijn wordt, behalve door toeristen, hoofdzakelijk door de eigen bevolking gebruikt.

Het eerste lijngedeelte van de Harzquerbahn, tussen Nordhausen en Ilfeld, werd geopend op 12 juli 1887. Toen exploiteerde de Nordhausen-Wernigeroder Eisenbahn (NWE) de spoorlijn. Een jaar eerder was besloten om de lijn aan te leggen van Nordhausen naar Wernigerode, met een aftakking naar de Brocken. Het traject van Drei Annen Hohne naar de Brocken vormt de Brockenbahn. Op 7 februari 1898 werd de verlenging van Ilfeld naar Netzkater geopend en op 15 september 1889 van Netzkater tot Benneckenstein. Vanuit het noorden werd op 20 juni 1898 het traject tussen Wernigerode en Drei Annen Hohne geopend. Het ontbrekende deel tussen Benneckenstein en Drei Annen Hohne werd op 27 maart 1899 geopend. Na de onteigening in 1949 werd de spoorlijn door de Deutsche Reichsbahn (DR) geëxploiteerd.

Vanaf 1898 kruisten de Harzquerbahn en de Südharzeisenbahn (SHE) in Sorge. Een verbindingsspoor voor het personenverkeer tussen de twee spoorlijnen werd in 1913 aangelegd. In 1945 werd het traject van de Südharzeisenbahn tussen Sorge en Brunnenbachsmühle stilgelegd omdat het spoor de Duits-Duitse grens overschreed. Het traject van Sorge naar Tanne werd nog tot 1958 bereden. Op de grensbrug tussen Oost- en West-Duitsland lagen de sporen nog tot 1989.

Het treinverkeer op de Harzquerbahn is verdeeld in twee lijnen. Lijn 325 loopt vanuit Wernigerode direct naar de Brocken. Dit is het drukst bereden gedeelte waar veel toeristen meerijden, hier worden voornamelijk stoomtreinen ingezet. Het andere traject, met het lijnnummer 326, van Drei Annen Hohne naar Nordhausen, wordt voornamelijk door de lokale bevolking gebruikt en hier worden hoofdzakelijk dieseltreinen en -trams ingezet. Een keer per dag gaat er een trein van en naar de Brocken vanuit de Selketalbahn.

• (de) Winterdienstregeling 2012-2013 Harzquerbahn
• (de) Zomerdienstregeling 2009 Harzquerbahn