Staat binnen een staat
Een staat binnen een staat of een diepe staat (Engels: deep state) verwijst naar een politieke situatie in een land waarin een bepaalde organisatie, zoals de krijgsmacht, geheime diensten, politie of agentschappen, niet onderhevig zijn aan de controle van de civiele politieke leiding. Deze term wordt soms gebruikt voor (vermeende) samenzweringen, maar ook voor niet-verkozen overheidsmedewerkers die belangen nastreven die afwijken van het beleid van de verkozen politici. Mogelijke redenen hiervoor zijn baanzekerheid, het vergroten van de eigen macht of het najagen van ideologische doelen.
De term staat binnen een staat is afgeleid van het Griekse κράτος εν κράτει (kratos en kratei).
Ook wordt met een staat binnen een staat soms gerefereerd aan staatsbedrijven die formeel deel uitmaken van de overheid, maar de facto opereren als private bedrijven. Andersom worden soms ook private bedrijven bedoeld die de facto opereren als staat binnen een staat.[1]
Het debat omtrent de scheiding van kerk en staat was deels gestoeld op het standpunt dat wanneer kerkelijke instituties ongecontroleerd konden opereren, dit een staat binnen een staat kon vormen met een onrechtmatig overwicht op de macht van verkozen politici.
Vermeende staten binnen een staat
[bewerken | brontekst bewerken]- Italië: Propaganda Due[2]
- Libanon: Hezbollah
- Nederland: Oud-leden[3]
- Pakistan: Directorate for Inter-Services Intelligence[4]
- Rusland: Tsjetsjenië[5]
- Sovjet-Unie: KGB
- Venezuela: Cártel de los Soles
- Verenigd Koninkrijk: Civil Service/Her Majesty's Home Civil Service[6]
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel State within a state op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ Daniel De Leon: "Imperium in imperio", in: Daily People, 4 juni 1903. Geraadpleegd op 1 september 2018
- ↑ 1981: Italy in crisis as cabinet resigns BBC. Geraadpleegd op 1 september 2018
- ↑ (en) O’Leary, Naomi, "Behind TV drama Ares is chilling reality of student fraternities", The Observer, 26 januari 2020. Geraadpleegd op 16 augustus 2024.
- ↑ Who Controls Pakistan's Powerful ISI? Radio Free Europe, 14 augustus 2008. Geraadpleegd op 2 september 2018
- ↑ "Putin Is Down With Polygamy" Foreign Policy, 24 juli 2015. Geraadpleegd op 2 september 2018
- ↑ David Cameron's former director of strategy says Tony Blair warned him about a ‘deep state’ conspiracy Independent, 6 februari 2018. Geraadpleegd op 2 september 2018