Crip
Crip (een verkorting van het Engelstalige cripple, 'kreupel') is een term die in de Engelstalige wereld voornamelijk als scheldwoord werd gebruikt voor mensen met een handicap[1]. De term wordt in de Engelstalige wereld ook als geuzennaam gebruikt. In België en Nederland kent het gebruik van deze term in het algemeen en als geuzennaam nog weinig ingang.
Mensen met een al dan niet gediagnosticeerde lichamelijke, sensorische en/of cognitieve beperking, psychische kwetsbaarheid of chronische ziekte kunnen zich identificeren met crip.[2] De term crip kent geen vastomlijnde grenzen. In combinaties als ‘crip moves’, ‘crip shots’, ‘crip poetry’ krijgt het woord als adjectief de betekenis van ‘cool’ op een manier die verschil ten opzichte van zogenaamd normale lichamen vol zelfvertrouwen omarmt.[3]
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Sinds de jaren zeventig van de twintigste eeuw wordt de term crip in de Engelstalige wereld in beperkte kring gebruikt als geuzennaam door mensen die niet voldoen aan het ideaalbeeld van het hebben van een gezond lichaam zonder zichtbare beperkingen.
In 2020 krijgt het onderwerp enige bekendheid met de documentaire Crip Camp: a Disability Revolution.
Criptheorie
[bewerken | brontekst bewerken]In het begin van de jaren 2000 ontstond in de Engelstalige wereld een interdisciplinair onderzoeksdomein dat onderzoek doet naar het gebruik van crip als geuzennaam. Deze criptheorie bouwt theoretisch gezien voort op de overlap tussen queer- en disabilitytheorie,[4] waarmee het zich onderscheidt van disability studies.
Controverse
[bewerken | brontekst bewerken]De vraag of mensen zonder beperking de term 'crip' als identiteit kunnen claimen roept ambivalentie op. Alison Kafer geeft de volgende contouren mee:
Crip kritisch claimen vraagt om de ethische, epistemische en politieke verantwoordelijkheden achter zulke claims te erkennen; het deconstrueren van de tweedeling tussen disabled en able-bodied/able-minded vraagt net méér aandacht voor hoe verschillende body/minds verschillend behandeld worden, niet minder.[3]
In deze context kan het onderscheid tussen 'zich identificeren als' en 'zich identificeren met' mogelijk helpen, volgens Sami Schalk. Als 'able-bodied' onderzoeker identificeert die zich met crip. Schalk plaatst zich zo persoonlijk en politiek op één lijn met een groep waar ze niet toe behoort maar wel een affectieve, emotionele aantrekkingskracht toe voelt. Schalk tracht met die omschrijving een evenwicht te behouden tussen het erkennen van verschil tussen normatieve en niet-normatieve body-minds, zonder een harde tweedeling op te werpen.[5]
- ↑ (en) Victoria Ann Lewis, Crip | Keywords for Disability Studies. Gearchiveerd op 13 april 2021. Geraadpleegd op 23 december 2020.
- ↑ (en) Label C/Rip – Social Text. socialtextjournal.org. Gearchiveerd op 17 oktober 2020. Geraadpleegd op 23 december 2020.
- ↑ a b (en) Kafer, Alison (2013). Feminist, Queer, Crip. Indiana University Press, Bloomington. ISBN 978-0-253-00941-8.
- ↑ (en) Carrie Sandahl, QUEERING THE CRIP OR CRIPPING THE QUEER?: Intersections of Queer and Crip Identities in Solo Autobiographical Performance. GLQ (2003). Geraadpleegd op 23 december 2020.
- ↑ (en) Schalk, Sami (2014). Coming to Claim Crip: Disidentification with/in Disability Studies. Gearchiveerd op 23 maart 2023. DSQ 33(2)