Spinnen

Spinnen
Systematik
Domään: Eukaryota ahn Rang: Veelzellers (Metazoa) Afdeel: Geweevdeerter (Eumetazoa) Ünnerafdeel: Tweesiedendeerter (Bilateria) ahn Rang: Ehrdermünner (Protostomia) Böverstamm: Huututtreckers (Ecdysozoa) Stamm: Liddfööt (Arthopoda) Ünnerstamm: Keevklauendregers (Chelicerata) Klass: Spinnen (Arachnida)
Wetenschoplich Naam
Arachnida
Cuvier, 1812

Spinnen (Arachnida) sünd en Klass vun de Liddfööt (Arthopoda). Tohopen mit de Pielsteertkreeften maakt se een vun de beiden Ünnerstämm vun de Keevklauendregers (Chelicerata) ut. To de Spinnen höört de Deerter, de normolerwies Spinnen nömmt weert, man ok de Schoosters, de Skorpionen un de Mieten.

Dat Lief hett twee grote Delen, dat sünd de Cephalothorax (Kopp-Bostdeel) un de Opisthosoma (Achterdeel). Mol sünd se düütlich ut'neen, as bi Weevspinnen un Skorpionen, mol sünd se gor nich vun'anner scheedt, as bi Schoosters un Mieten. Sünnerlich egen is bi de Spinnen, dat se acht Beene to'n Lopen hefft. Dor kann een an sehn, dat dat keen Insekten sünd (de hefft bloß sess Been). Man de Maden vun de meisten Mietenaarden hefft ok bloß sess Beene.

Wat sunst noch afsteiht vun't Lief, is ummuddelt to allerhand Warktüüch, as Giftklauen, Prickels, Scheren, Grabbelers oder Mundwarktüüch. Skorpionen hefft en langen Steert mit en giftigen Prickel. De meisten Spinnendeerter sünd Jagers un maakt jem ehr Büüt mit Gift doot.

As all Liddfööt (dor höört ok de Insekten to) hefft de Spinnen en Fallreepnervensystem. Man anners as de Insekten hefft de Spinnendeerter keen Facettenogen, man en Reeg vun Punktogen. To'n Deel könnt se dor unbannig goot mit sehn.

De Spinnen vermehrt sik ganz ünnerscheedlich. Tomeist al Aarden leevt up dat Land (Bloß nich de Waterspinn). Dor gifft dat denn faken en binnere Befruchtung mit so'n Aart vun Penis (So is dat bi de Schoosters). Bi de Skorpionen un de meisten Mieten löppt dat ganz anners: De Heken leegt „Saatpaketen“ (Spermatophoren) enerwegens af un de Seken böört de denn up. Bi de meisten Weevspinnen is dat nu so, dat de Heken keen Penis hefft, man „Bulbi“ (lat.: „Zippel“), de bi de Befruchtung as en Penis funktscheneren doot. Düsse Bulbi maakt de Heken in de Pedipalpen an jem ehre egen Geslechtsorganen vull. Oder se „tankt“ de up an sülvst weevte Spermatophoren. Wenn Heken un Seken denn tosamenkaamt, denn so föhrt se jem ehre Bulbi in dat Geslechtsdeel vun de Seken in (de heet Epigastralföör, Föör över'n Buuk).

Systematik

[ännern | Bornkood ännern]

Düsse Ornen höört to de Spinnen:

• Mieten (Acari)
• Pietschenspinnen (Amblypygi)
• Weevspinnen (Araneae)
• Schoosters (Opiliones)
• Palpenlöper u. a. Tasterlöper (Palpigradi)
• Pseudoskorpionen (Pseudoscorpiones)
• Kapuzenspinnen (Ricinulei)
• Skorpionen (Scorpiones)
• Wöltenspinnen (Solifugae)
• Pietschenskorpionen (Uropygi)

Systematik eenfach uptekent na Schultz, 1997, afbildt in: The Tree of Life Project, Arachnida. Noch annere Twiegen sünd mit --||-- andüüdt.

        ┌───────────── Palpenlöper (Palpigradi)
     ┌──┤   ┌───────── Weevspinnen (Aranea)
     │  └───┤   ┌───── Pietschenspinnen (Amblypygi)
     │      └───┤  ┌── Thelyphonida --||-- Pietschenskorpionen (Uropygi)
  ┌──┤          └──┴── Schizomida
  │  │            
  │  └─────────────┬── Kapuzenspinnen (Ricinulei)
──┤                └── Mieten (Acari)
  │
  │          ┌──────── Schoosters (Opiliones)
  └──────────┤  ┌───── Scorpionida --||--Skorpionen (Scorpiones)
             └──┤  ┌── Pseudoskorpione (Pseudoscorpiones)
                └──┴── Wöltenspinnen (Solifugae)

Spinnen, Pietschenspinnen, Thelyphonida un Schizomida weert tohopenfaat' as Tetrapulmonata.

Kiek ok bi

[ännern | Bornkood ännern]

• Projekt: Deerternaams up Platt
• List vun Spinnendeerter

Literatur

[ännern | Bornkood ännern]

• Ax, P. (1999): Das System der Metazoa II. Ein Lehrbuch der phylogenetischen Systematik; Gustav Fischer Verlag.
• Braddy, S.J., Aldridge, R.J., Gabbott, S.E. & Theron, J.N. (1999): Lamellate implications. - Zoological Journal of the Linnean Society 97: 1-56.
• Weygoldt, P. & Paulus, H.F. (1979): Untersuchungen zur Morphologie, Taxonomie und Phylogenie der Chelicerata. I. Morphologische Untersuchungen. II. Cladogramme und Entfaltung der Chelicerata. - Zeitschrift für zoologische Systematik und Evolutionsforschung 17: 85-116 & 177-200.
• Weygoldt, P. (1998): Evolution and systematics of the Chelicerata. - Experimental & Applied Acarology 22: 63-79.

Weblenks

[ännern | Bornkood ännern]

Spinnen. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• För Lüde, de noch nich to veel vun Spinnen afweten doot -Fragen un Antworden - Siet vun de Arachnoloogsche Sellschop e.V. (hoochdüütsch)