Jodendom

Unner Jodendom (ok Jödendom) warrt de Kultur, de Geschicht, de Religion un de Traditschoon vun dat Volk vun de Joden verstahn, dat sik sülms „Volk Israel“ (hebr. am jisrael, bnei jisrael) nömen deit. Mit dat Woort kann avers ok sunnerlich de jöödsche Gloven meent weern oder, as en Grupp, de Joden, de to glieke Tied en Volk un en Religionsgemeenschop sünd.

Dat Jodendom warrt as en vun de Weltreligionen ankeken, ofschoonst dor bloß bi 13,5 Mio. Minschen tohören doot. Bi dat Christendom sünd dat alltohopen bi 2,3 Milliarden Minschen un bi den Islam sünd dat woll bi 1,4 Milliarden Minschen. Dat hett siene Grünn in de Historie: De christliche un de islaamsche Gloven hefft ehre Wuddeln in dat Jodendom un dat Jodendom is överhaupt de eerste Weltreligion ween. Gegen dat Enne vun de Antike hefft sik jöödsche Gemeenden bit wiet över de Grenzen vun dat Röömsche Riek, bit Indien un China hen, funnen.

De Naam „Joden“ bedutt an un for sik „Judäers“ un hett to kriegen mit dat Königriek Juda, wat 587 v. Chr. unnergahn is, as de Babyloniers Jerusalem innahmen hefft. Düt Königriek hett sien Naam nu wedder vun den Stamm Juda harrt, de in düt Königriek leevt hett un de bloß een vun de Twölf Stämm vun Israel weer. De Naam „Jodendom“ geiht also bloß up een enkelten Stamm vun Israel torüch. Man na dat Exil vun Babylon hefft de Völker um Israel to all Inwahners vun de Gegend „Judäers“ nömmt un dor den Naam „Joden“ för all Israeliten mit bruukt. In de Jöödsche Diaspora is de Naam „Joden“ den Naam wurrn, wo de Israeliten sik sülms mit nömmt hefft.

Of een Jude is, hangt vun de regionalen un konfessionellen Regeln af. In dat orthodoxe un liberale Jodendom gellt Lüüd mit jöödsch Öllern oder Konvertee. Nah de Halachah mööt Kinner, de bloot en jöödschen Vadder hebbt, eerst ümwanneln, üm as Jöden to gellen. In de USA gellen siet dat 20. Jahrhunnert all Kinner mit en jöödsch Öllerndeel as Jöden.

• Orthodox Jodendom
• Konservativ Jodendom

Judentum. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Bi’n Wikiborn gifft dat Originalschriften över dat Thema oder vun den Schriever: Judaica.

Judentum.online. Hoogdüütschsprakig Porta

• haGalil: www.hagalil.com
• talmud.de – Jüüdsch Leven in Düütschland vandaag
• Gerhard Langer: Grundkurs Judentum (PDF-Datei; 1,5 MB), Reader zum Grundkurs (PDF-Datei; 2,3 MB), Zentrum für Jüdische Kulturgeschichte Salzburg.
• Hoogdüütschsprakig jüüdsch Religionsportal
• Judaica. (PDF; 548 kB) Bibliografie von Schriften zum Judentum. Dalman-Institut Greifswald, 15. Januar 2009, S. 238, afropen an’n 19. Mai 2018. 
• Online-Lexikon Judaism 101 (englelsch)
• FabiO: Judaismus (Lenken, Bibliografien, Datenbanken)