Antike
Dat Woort Antike (vun Latiensch: antiquus, „oold, öllerhaftig, vun fröher her“) warrt in Düütschland bruukt for de Ole Tied in de Länner rund um de Middellannsche See to. Op Nedderlandsch warrt vun de Klassieke oudheid snackt, up Engelsch heet de Antike Classical antiquity.
De Antike wohrt vun um un bi 1200 v. Chr. oder vun 800 v. Chr. bit an dat Johr 600 n. Chr. Vun de fröhern un latern Tiedoller warrt de Antike unnerscheden dör Traditschonen vun en gemeensome Kultur, de de ganzen Johrhunnerte over an to drepen sund.
Mit den Begreep vun de „Antike“ warrt an un for sik de Geschicht vun dat Ole Grekenland, vun’n Anfang bit hen to de klassische Tied, dorto de Historie vun den Hellenismus un vun dat Röömsche Riek betekent. Vun dat 1. Johrhunnert n. Chr. af an hett Rom ja de Gemarken um de Middellannsche See hen in siene Grenzen tohopenfaat’. Annere Völker un Kulturen hefft denn blot noch en Rull speelt, wenn se mit Greken un Römers wat to kriegen harrn.
In en wietlöftigern Sinn umfaat de Antike avers ok de Geschicht vun de Hoochkulturen in den Olen Orient, as Ägypten, Mesopotamien, Assyrien, dat Perserriek un Lüttasien. Düsse Geschicht is um 3500 v.Chr. rüm losgahn, as dor de Schrift utfunnen wurrn is. Düsse weltgeschichtliche Begreep vun Antike geiht over de Klassische Wetenschop vun de Ole Tied rut. Unner annern hett de Historiker Eduard Meyer in dat 19. Johrhunnert meent, so möss de Saak anfaat weern. Ok in jungste Tied hett sik mit Josef Wiesehöfer, en Experten for dat antike Persien, en Mann vun de Wetenschop funnen, de dat ok so sütt. Man de meisten hüdigen Forschers meent doch, de Ole Orient un dat Ole Ägypten, de hören woll na de „Ole Tied“ to, man nich na de „Antike“.
Wie de Tied vun de Antike bestimmt warrt
ännernNa de Klassische Wetenschop vun de Ole Tied betekent dat Woort „Antike“ de Tied vun den Anfang vun de Statenwelt in Grekenland bit hen to dat Enne vun dat Weströömsche Riek in dat Johr 476 oder ok bit to’n Dood vun den ooströömschen Kaiser Justinian I. in dat Johr 565. Vun de Arbeit vun den belgischen Historiker Henri Pirenne af an warrt ok dat Johr 632 as Enn vun de Antike vörslahn. Dat is dat Johr vun Mohammed sien Dood un de Anfang vun de Expanschoon vun den Islam.
De Anfang vun de antike Kultur in ehren klassischen Sinn warrt allgemeen ansett up de Tied, wo Homer siene Epen tostanne kamen sund un wo dat losgung mit de Greeksche Kolonisatschoon rund um de Middellannsche See rüm. Dat weer in dat 8. Johrhunnert v. Chr.. De Greken hefft ehre Kultur in de Johrhunnerte dornah denn utbreedt in all Gemarken um de Middellannsche See to un ok an de Küsten vun de Seen, de dor vun afgüngen. Vun Alexander den Groten af an is de greeksche Kultur ok in den Orient un na Zentralasien hen brocht wurrn. De Römers hefft de antike Zivilisatschoon bit na Middel- un Noordwesteuropa henbrocht. Dor hett se sik denn vun dat fröhe Middeloller af an wannelt to de christliche Kultur vun dat Avendland.
Dat hangt avers man doch vun den Twieg vun de Forschung af, of ok de Kultur vun Minos un vun Mykene vun um un bi 1900 bit 1100 v. Chr. un de so nömmten „Düüstern Johrhunnerte“ 1200 v. Chr. bit 750 v. Chr. to de Antike mit torekent weert.