Latien
't Latien is een Italische taal en is van oorsprong de taal van de Latienen, een volk dät vanof 't eerste millenium veur Christus in de streek Latium woonde (dit is now 't Italiaanse Lazio). 't Waren de stad Rome die nao 500 veur Christus in dit gebied heur poletieke en militaire invleud vergroten en zo heur taal buten de stadsgrenzen verspreiden. Rome wönnen de heufdstad van 't Romeinse Riek, dät blif greuien tot 't in de därde eeuw nao Christus heur grootste umvang bereikten. De Latiense taal was now veranderd van darpstaal in de belangriekste taal in een gebied dät de grootste delen van Europa, Klein-Azië en Noord-Afrika besleug. 't Latien is nog de heeltied een ärg belangrieke taal in 't westen, en is zelfs now nog de officiële taal van Vaticaanstad (de Rooms-Kattelieke Kärke). Deurdat 't oorspronkelijke Latien in de vroege Middeleeuwen uutestörven raakte as spreektaal is de precieze uutsprake dan ok niet meer zeker.
Uut 't Latien bin de Romaanse talen ontstaon. 't Verschil da'w now ken tussen bv. t Frans, t Catalaans en t Italiaans bin veural veroorzaakt deur de oorspronkelijke talen die espreuken wönnen veurdat 't Latien daor de standaard wönnen. D'r wordt ok vaok underscheid maakt tussen 't "Gewone Latien", de Standaordtaal van de Romeinse bovenklasse en 't "Vulgaire of Volkse Latien", wat de dialecten bin die uutendelijk tot de hudige Romaanse talen uutegruid bin.
Nedersaksisch
[bewark | bronkode bewarken]- Grunnegs:
- Latain of Latijn
- Latien (minder broekt)
- Stellingwarfs: Latien
- Veluws: Latien(s)
- Overig: Latien(s), Latijn(s)