La Pertuesa

La Pertuesa (an pertués: A Portuguesa), que hoije ye un de ls simblos nacionales de Pertual (l sou hino nacional), naciu cumo ũa moda de carátere patriótico an repuosta a la redadeira amposiçon Británica para que las tropas pertuesas abandonássen las sues posiçones an África ne l chamado “Mapa quelor-de-Rosa”.^[1][2]

An Pertual, la agitaçon popular contra ls angleses i contra l goberno pertués, que permitiu esses modo d’houmilhaçon, manifestou-se de bários modos. La Pertuesa fui cumpuosta an 1890, cun lhetra de Henrique Lopes de Mendonça i música de Alfredo Keil, i fui outelizada zde temprano cumo simblo patriótico mas tamien republicano. Assi i todo, an 31 de l més de janeiro de 1891, nũa tentatiba falhada de golpe de Stado que pertendie amponer la república an Pertual, esta moda yá aparecie cumo oupçon de ls republicanos para hino nacional, l que acunteciu, eifetibamente quando, lhougo ala anstouraçon de la República a 5 de l més d’outubre de 1910, l’Assemblé Nacional Custituinte la cunsagrou cumo simblo nacional an 19 de l més de júnio de 1911 (na mesma era fui tamien adotada la bandeira nacional).^[3]

La Pertuesa, proibida pul regime monárquico, que oureginalmente tenie lhetra un tanto ou quanto defrente (mesmo la música fui sufrindo algũas demudas) - adonde hoije se diç “contra ls canhones”, dezie-se “contra ls bretones”, ou seia, ls angleses – bieno sustituir l Hino de la Carta, anton l hino nacional zde l més de maio de 1834.

An 1956, eisistien por si bárias bersiones de l hino, nun solo na lhinha melódica, mas tamien ne las anstrumientaçones, specialmente para banda, pul que l goberno nomeou ũa comisson ancarregada de studar ũa berçon oufecial de La Pertuesa. Essa comisson eilhaborou ũa perpuosta que serie aprobada an Cunceilho de Menistros an 16 de l més de júlio de 1957, mantenendo-se l hino sien demudas zde anton.

Bei-se ne la música ũa anfluéncia fuorte de l hino francés, La Marseilhaise, tamien el un simblo rebolucionairo (ber Reboluçon Francesa).

L hino ye cumpuosto por trés cachos, cada un deilhes cun dues quadras (strofes de quatro bersos), seguidos de refrán, ũa quintilha (strofe de cinco bersos). Ye de atençon, que de ls trés cachos de l hino, solo l purmeiro cacho ye ousado an eibentos oufeciales, sendo ls outros dous cachos quaijeque çcoincidos.

La Pertuesa ye eisecutada oufecialmente an eibentos nacionales, cebiles i melitares, adonde ye prestada houmenaige a la Pátria, a la Bandeira Nacional ou al Pursidente de la República. De l mesmo modo, an eibentos oufeciales ne l território pertués por receçon de xefes de Stado strangueiros, la sue eisecuçon ye oubrigatória depuis d’oubido l hino de l paiç repersentado.

La Pertuesa fui proclamada cumo un de ls simblos nacionales de Pertual ne la Custituiçon de 1976, cunstando de l artigo 11º, nº2, de la Custituiçon de la República Pertuesa (Simblos nacionales i lhéngua Oufecial).