[go: up one dir, main page]
Pergi ke kandungan

Norepinefrina

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
(Dilencongkan daripada Noradrenalina)
Norepinefrina
Formula rangka noradrenalina
Model bola dan batang kepada bentuk zwiterion noradrenalina yang dijumpai dalam struktur hablur[1]
Data klinikal
Nama lain
  • NE, NA,
  • Noradrenalina,
  • (R)-(–)-Norepinefrina,
  • l-1-(3,4-Dihidroksifenil)-2-aminoetanol
Data fisiologi
Sumber tisulokus seruleus; sistem saraf simpatetik; medula adrenal
Tisu sasaranseluruh sistem
Reseptorα1, α2, β1, β3
Agonisdadah simpatomimitik, klonidina, isoprenalina
AntagonisUbat antimurung trisiklik, penghalang beta, antipsikotik
Pelopordopamina
Biosintesisdopamin β-monooksigenase
MetabolismeMAO-A; COMT
Pengecam
  • (R)-4-(2-amino-1-hidroksietil)benzena-1,2-diol
Nombor CAS
PubChem CID
IUPHAR/BPS
DrugBank
ChemSpider
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.000.088 Sunting ini di Wikidata
Data kimia dan fizikal
FormulaC8H11NO3
Jisim molar169.18 g·mol−1
Model 3D (JSmol)
  • NC[C@H](O)c1cc(O)c(O)cc1
  • InChI=1S/C8H11NO3/c9-4-8(12)5-1-2-6(10)7(11)3-5/h1-3,8,10-12H,4,9H2/t8-/m0/s1
  • Key:SFLSHLFXELFNJZ-QMMMGPOBSA-N

Norepinefrina (NE), juga dipanggil noradrenalina (NA), merupakan satu bahan kimia organik di bawah keluarga katekolamina yang berfungsi di dalam otak dan badan sebagai kedua-dua hormon dan neurotransmitter. Nama "noradrenalina" (daripada ad Latin bermaksud "dekat", dan ren bermaksud "buah pinggang") lebih biasa digunakan di United Kingdom, manakala "norepinefrina" (daripada bahasa Yunani Purba ἐπῐ́ (epí) bermaksud "ke atas", dan νεφρός ( nephrós) bermaksud "buah pinggang") biasanya lebih disyorkan penggunaannya di Amerika Syarikat.[2] "Norepinefrina" juga merupakan nama bukan dagangan antarabangsa yang diberikan kepada ubat.[3] Tidak kira nama mana yang digunakan untuk bahan itu sendiri, bahagian badan yang menghasilkan atau terjejas olehnya dirujuk sebagai noradrenergik.

Fungsi umum norepinefrina adalah untuk menggerakkan otak dan badan supaya bertindak. Perembesan norepinefrina paling rendah semasa tidur, meningkat semasa terjaga, dan mencapai tahap yang lebih tinggi semasa menghadapi situasi tekanan atau bahaya, yakni tindak balas lawan atau lari. Di dalam otak, norepinefrina meningkatkan keghairahan dan kewaspadaan, menggalakkan keberjagaan, meningkatkan pembentukan dan pengingatan semula memori, serta menumpukan perhatian; ia juga meningkatkan rasa keresahan dan kebimbangan. Di bahagian lain badan, norepinefrina meningkatkan kadar denyutan jantung dan tekanan darah, mencetuskan pembebasan glukosa daripada simpanan tenaga, meningkatkan aliran darah ke otot rangka, mengurangkan aliran darah ke sistem gastrousus, dan menghalang pengosongan pundi kencing dan kemotilan gastrousus .

Di dalam otak, noradrenalina dihasilkan dalam nukleus yang kecil namun memberikan kesan yang kuat pada kawasan otak yang lain. Nukleus yang paling penting ialah lokus seruleus yang terletak di pons. Di luar otak, norepinefrina digunakan sebagai neurotransmiter oleh ganglion simpatetik yang terletak berhampiran saraf tunjang atau di dalam perut, serta sel Merkel yang terletak di dalam kulit. Ia juga dilepaskan terus ke dalam aliran darah oleh kelenjar adrenal. Tidak kira bagaimana dan di mana ia dikeluarkan, norepinefrina bertindak pada sel sasaran dengan mengikat dan mengaktifkan reseptor adrenergik yang terletak pada permukaan sel.

Pelbagai ubat penting dari segi perubatan berfungsi dengan mengubah tindakan sistem noradrenalina. Noradrenalina sendiri digunakan secara meluas sebagai ubat suntikan untuk rawatan tekanan darah rendah yang kritikal. Perangsang sering meningkat, menggalak, atau bertindak sebagai agonis norepinefrina. Dadah seperti kokain dan metilfenidat bertindak sebagai perencat pengambilan semula norepinefrina, seperti juga beberapa ubat antidepresan yang terdapat dalam kelas SNRI. Salah satu ubat yang lebih ketara dalam kelas perangsang ialah amfetamina, yang bertindak sebagai analog, perencat pengambilan semula dan agen kepada dopamin dan norepinefrina yang meningkatkan jumlah isyarat katekolamina global di seluruh sistem saraf dengan mengembalikan pengangkut dalam sinaps. penghalang beta, yang menentang beberapa kesan noradrenalina dengan menyekat reseptornya, kerap digunakan untuk merawat glaukoma, migrain dan pelbagai masalah kardiovaskular. Penyekat alfa, yang menentang satu kumpulan kesan-kesan noradrenalin yang berbeza, digunakan untuk merawat beberapa keadaan kardiovaskular dan psikiatri. Agonis alfa-2 selalunya mempunyai kesan penenang dan biasanya digunakan sebagai penambah bius dalam pembedahan, serta dalam rawatan pergantungan dadah atau alkohol . Atas sebab yang masih tidak jelas, beberapa ubat Alpha-2, seperti guanfasina, juga telah terbukti berkesan dalam rawatan gangguan kecemasan dan ADHD. Banyak ubat psikiatri yang penting memberi kesan kuat pada sistem noradrenalina di otak, mengakibatkan kesan sampingan yang mungkin membantu atau memudaratkan.

Struktur

[sunting | sunting sumber]

Norepinefrina ialah katekolamina dan feniletilamina.[4] Strukturnya berbeza daripada epinefrina hanya kerana epinefrina mempunyai kumpulan metil yang melekat pada nitrogennya, manakala kumpulan metil digantikan dengan atom hidrogen pada norepinefrina.[4] Awalan nor- diterbitkan sebagai singkatan daripada perkataan "normal", digunakan untuk menunjukkan sebatian ternyahmetil.[5] Norepinefrina terdiri daripada bahagian katekol (cincin benzena dengan dua kumpulan hidroksil yang bersebelahan dalam kedudukan meta-para), dan rantai sisi etilamina yang terdiri daripada kumpulan hidroksil yang terikat dalam kedudukan benzil.[6][7]

Chemical diagram of the structure of a norepinephrine molecule.
Norepinephrine structure
Chemical diagram of the structure of an epinephrine molecule
Epinephrine structure
Chemical diagram of a catechol structure.
Catechol structure

Mekanisme biokimia

[sunting | sunting sumber]

Biosintesis

[sunting | sunting sumber]
Laluan-laluan biosintesis katekolamina dan amina surih pada otak manusia[8][9][10]
Imej di atas mengandungi pautan boleh klik
Norepinefrina disintesis dari dopamin di dalam badan manusia melalui enzim dopamin β-hidroksilase (DBH).

Norepinefrina disintesis daripada asid amino tirosina oleh satu siri langkah berenzim dalam medula adrenal dan neuron pascaganglion pada sistem saraf simpatetik. Walaupun penukaran tirosina kepada dopamin berlaku terutamanya dalam sitoplasma, penukaran dopamin kepada norepinefrina leh dopamin β-monooksgenase berlaku terutamanya di dalam vesikel neurotransmiter.[11] Laluan metabolik terlibat ialah:

Fenilalanina → Tirosina → L-DOPA → Dopamina → Norepinefrina [11]

Oleh itu, prekursor langsung norepinefrina ialah dopamina, yang disintesis secara tidak langsung daripada asid amino penting yakni fenilalanina atau asid amino tidak penting yakni tirosina.[11] Asid-asid amino tersebut terdapat dalam hampir setiap protein, maka disediakan melalui pengambilan makanan yang mengandungi protein, dan tirosina adalah asid amino yang paling kerap ditemui.

Fenilalanina ditukar kepada tirosina oleh enzim fenilalanina hidroksilase, dengan molekul oksigen (O2) dan tetrahidrobiopterina sebagai kofaktor. Tirosina ditukar kepada L-DOPA oleh enzim tirosina hidroksilase, dengan tetrahidrobiopterina, O2, dan mungkin besi ferus (Fe2+) sebagai kofaktor.[11] Penukaran tirosina kepada L -DOPA dihalang oleh analog tirosina yakni metirosina. L-DOPA ditukar kepada dopamin oleh enzim Dekarboksilase asid L-amino aromatik (juga dikenali sebagai DOPA dekarboksilase), dengan piridoksal fosfat sebagai kofactor.[11] Dopamin kemudiannya ditukar kepada norepinefrina oleh enzim dopamin β-monooksgenase (dahulunya dikenali sebagai dopamin β-hidroksilase ), dengan O2 dan asid askorbik sebagai kofaktor. [11]

Norepinefrina sendiri boleh terus ditukar kepada epinefrina oleh enzim feniletanolamina N-metiltransferase dengan S-adenosil-L-metionina sebagai kofaktor.[11]

Degradasi

[sunting | sunting sumber]

Dalam haiwan mamalia, norepinefrina dengan cepatnya terdegradasi kepada pelbagai metabolit. Langkah awal dalam pecahan boleh dimangkinkan oleh salah satu enzim monoamina oksidase (terutamanya monoamina oksidase A ) atau COMT.[12] Dari situ, pecahan boleh diteruskan melalui pelbagai laluan. Produk akhir utama adalah sama ada asid vanililmandelik atau bentuk konjugasi MHPG, yang kedua-duanya dianggap tidak aktif secara biologi dan dikumuhkan melalui air kencing.[13]

Degradasi norepinefrina.[13] Enzim termetabolik ditunjukkan dalam kotak.

Rujukan

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Andersen AM (1975). "Structural studies of metabolic products of dopamine. IV. Crystal and molecular structure of (-)-noradrenaline". Acta Chemica Scandinavica B. 29 (8): 871–876. doi:10.3891/acta.chem.scand.29b-0871. PMID 1202890.
  2. ^ "'Where name and image meet'—the argument for 'adrenaline'". British Medical Journal. 320 (7233): 506–509. Feb 2000. doi:10.1136/bmj.320.7233.506. PMC 1127537. PMID 10678871.
  3. ^ "(−)-noradrenaline". IUPHAR database. International Union of Basic and Clinical Pharmacology. Dicapai pada 2 January 2016.
  4. ^ a b "Norepinephrine". PubChem. Dicapai pada 6 November 2015.
  5. ^ "The Prefix 'Nor' in Chemical Nomenclature". Nature. 177 (1046): 1046. June 1956. Bibcode:1956Natur.177.1046G. doi:10.1038/1771046b0.
  6. ^ "Neurotransmitters: The Critical Modulators Regulating Gut-Brain Axis". Journal of Cellular Physiology. 232 (9): 2359–2372. September 2017. doi:10.1002/jcp.25518. PMC 5772764. PMID 27512962. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  7. ^ Ritter J, Flower RJ, Henderson G, Loke YK, MacEwan DJ, Rang HP (2020). Rang and Dale's pharmacology (ed. Ninth). Edinburgh. ISBN 978-0-7020-8060-9. OCLC 1081403059.
  8. ^ Broadley KJ (March 2010). "The vascular effects of trace amines and amphetamines". Pharmacology & Therapeutics. 125 (3): 363–375. doi:10.1016/j.pharmthera.2009.11.005. PMID 19948186.
  9. ^ Lindemann L, Hoener MC (May 2005). "A renaissance in trace amines inspired by a novel GPCR family". Trends in Pharmacological Sciences. 26 (5): 274–281. doi:10.1016/j.tips.2005.03.007. PMID 15860375.
  10. ^ Wang X, Li J, Dong G, Yue J (February 2014). "The endogenous substrates of brain CYP2D". European Journal of Pharmacology. 724: 211–218. doi:10.1016/j.ejphar.2013.12.025. PMID 24374199.
  11. ^ a b c d e f g Musacchio JM (2013). "Chapter 1: Enzymes involved in the biosynthesis and degradation of catecholamines". Dalam Iverson L (penyunting). Biochemistry of Biogenic Amines. Springer. m/s. 1–35. ISBN 978-1-4684-3171-1.
  12. ^ Griffith RK (2013). "Chapter 10: Adrenergic Receptors and Drugs Affecting Adrenergic Neurotransmission". Dalam Lemke TL, Williams DA, Zito SW, Roche VF (penyunting). Foye's Principles of Medicinal Chemistry (ed. 7th). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. m/s. 343. ISBN 978-1-60913-345-0.
  13. ^ a b Rang HP, Ritter JM, Flower R, Henderson G (2014). "Chapter 14: Noradrenergic transmission". Rang & Dale's Pharmacology. Elsevier Health Sciences. m/s. 177–196. ISBN 978-0-7020-5497-6.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Norepinefrina&oldid=5924215"