[go: up one dir, main page]

Прејди на содржината

Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија
Добре дојдовте на Википедија
слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 147.575 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица

Византиска морнарица — збирен поим за поморските сили на Византија. Како и на царството кое ја користело, таа била директно продолжување на традицијата на римската морнарица, но имала голема улога во одбраната и зачувувањето на државата за разлика од нејзиниот претходник. Додека флотите на обединетото Римско Царство се соочувале со поголеми морски закани, функционирајќи како полициска силабиле мошне послаби во моќ и престиж од легиите, морето било пак од голема важност за опстанокот на источниот дел на царството, па така некои научници ја нарекуваат и „поморско царство“.

Првата закана за Рим во Средоземјето била заканата од вандалите во V век, но нивната закана била отстрнета во војните на Јустинијан I во VI век. Воспоставувњето на постојано одржувана флота и воведувањето на дромонот галија во тој период го означува моментот кога византиската морнарица почнала да се одвојува од нејзините римски корени и да развива сопствен карактеристичен идентитет. Овој процес ќе се забрза со започнувањето на муслиманските освојувања во VII век. По загубата на Левант а подоцна и Африка, Средоземното Море било трансформирано од „римско езеро“ во поморско боиште меѓу византијците и арапите. Во овие борби, византиската флота била критична, не само за одбранатa на далечните поседи на царството околу Средоземјето, туку и за одбивање на нападите на главниот град. Иако употребата на штотуку измислениот „течен оган“, најстрашното и најпознатото оружје на византиската морнарица, и токму со ова оружје Цариград бил спасен од опсади и во бројни поморски битки биле извојувани победи. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот

Бел свиркач (Calidris alba) на плажа во Весткапеле, Холандија.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Ѓаволскиот Ѕид
Ѓаволскиот Ѕид
На денешен ден…

Денес е 22 ноември 2024 г.

Настани:

1908  Во Битола е усвоена албанската азбука.
1943  Либан стекнува независност од Франција.
1963  Во Далас е убиен американскиот претседател Џон Кенеди.
1974  Генералното собрание на Обединетите нации и доделува статус на набљудувач на Палестинската ослободителна организација.
1986  Победувајќи го актуелниот првак Тревор Бербик со технички нокаут во втората рунда, Мајк Тајсон ја освоил првачката титула во бокс во тешка категорија, во верзијата на WBC. На тој начин, на возраст од 20 години и четири месеци, тој станал најмладиот првак во тешка категорија во историјата на професионалниот бокс.
1991  Египетскиот политичар Бутрос Бутрос-Гали е избран за генерален секретар на Обединетите Нации, со што стана прв Арап (и прв жител на Африка) избран на таа функција.

Родени:

1458  Јаков Обрехт — холандиски композитор.
1602  Елизабета — сопруга на шпанскиот крал Филип IV.
1616  Џон Волис — англиски математичар.
1819  Мари ан Еванс — англиска писателка.
1869  Андре Жид — француски романописец, есеист и критичар.
1877  Ендре Адиунгарски поет.
1881  Енвер-паша — турски воен командант.
1890  Шарл де Голпретседател на Франција.
1901  Хосе Леандро Андраде — уругвајски фудбалер.
1913  Бенџамин Бритен — англиски композитор и пијанист.
1935  Виргилиј Невјестиќ — хрватски графичар.
1940  Тери Гилијам — американско-британски режисер.
1943  Били Џин Кинг — американска тенисерка.
1948  Радомир Антиќ — српски фудбалер и тренер.
1950  Тина Вејмаут — американска рок-музичарка, членка на групата Токинг хедс (Talking Heads).
1953  Матија Љубек — хрватски и југословенски кануист.
1962  Виктор Пелевин — руски писател.
1967  Борис Бекер — германски тенисер.
1967  Марк Рафало — американски глумец.
1969  Катрин Крабе — германска атлетичарка.
1971  Николај Јакобсен — дански ракометар и тренер.
1984  Скарлет Јохансон — американска глумица.
1987  Маруан Фелаини — белгиски фудбалер.
1989  Крис Смолинг — англиски фудбалер.
1992  Владислав Наместников — руски хокеар.

Починале:

1286  Ерик V — крал на Данска.
1318  Михаил II — голем кнез на Владимирско-суздаљското Кнежевство.
1617  Ахмед I — отомански султан.
1900  Артур Саливен — познат британски композитор и диригент.
1916  Џек Лондон — американски писател.
1963  Џон Кенедипретседател на САД.
1971  Кирил Николов — македонски новинар.
1980  Ме Вест — американска глумица.
1981  Милан Кашанин — српски и југословенски писател, ликовен критичар и историчар на уметноста.
2000  Емил Затопек — чехословачки атлетичар.
2011  Пол Моушијан — американски џез-музичар.
2020  Мустафа Надаревиќ — босански и југословенски глумец и режисер.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка на цитати
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Викивидови
Именик на видови
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци
База на слободни знаења
Википатување
Отворен туристички водич