Лебед
| Лебеди Период: Доцен миоцен-холоцен[1][2] | |
|---|---|
| |
| Неми лебеди (Cygnus olor) | |
| Научна класификација | |
| Типски вид | |
| Cygnus cygnus Лине, 1758 | |
| Видови | |
|
6–7 постоечки, Погледајте текст. | |
| Синоними | |
|
Cygnanser Крецој, 1957 |
Лебед претставуваат птици од фамилијата на Anatidae, во која спаѓаат и гуските и патките.
Опис
[уреди | уреди извор]Пердувите на лебедите се целосно бели, или се мешавина од црно и бело, понекогаш и со бело црни завршетоци на крилјата. Црните лебеди се единствените видови на црни лебеди. Тие имаат бели завршетоци на крилјата и изразена црвена боја на клуновите. Мажите и жените се секогаш многу слични, без сексуален диморфизам. Лебедите во однос на гуските се различни, имаат подолг врат кој им овозможува да пребаруваат на дното, и во подлабоката вода, како и во големината на телото, што ги прави најголеми водни птици, распонот на крилјата може да им достигнат и до два метра, а нивната тежина може да изнесува 15 кг, се смета дека нивниот животен век се движи од 19- 50, но и повеќе од ова, спротивно на крилјата нозете им се многу кратки, така што лебедите на земјата делуваат многу неспретно, меѓутоа затоа имаат силни крилја и мускули, па можат да прелетаат и повеќе од илјада километри до своите гнезда на север. Двата родители се грижат за младите, и остануваат со нив до една година
Систематика
[уреди | уреди извор]Лебедите во потесна смисла на видовите се од Cygnus, кои се делат на пет, односно седум видови. Јужноамерикански Коскорба лебед е единствениот вид од родот Coscoroba.
Видови
[уреди | уреди извор]Прави лебеди (-{Cygnus}-)
- Црни лебеди (-{C. atratus}-)
- Црновретни лебеди (-{C. melanocoryphus}-)
- Црвеноклунести лебеди (-{C. olor}-)
- Лебед трубач (-{C. buccinator}-)
- Лебед свиркач (-{C. columbianus}-)
- Патулест лебед (-{C. bewickii}-)
- Лебед пејач (-{C. cygnus}-)
- Новозеландски лебед (-{C. sumnerensis}-)
Коскороба лебеди (-{Coscoroba}-)
Лебедот како тема во уметноста и во популарната култура
[уреди | уреди извор]
Лебедот како тема во книжевноста
[уреди | уреди извор]- „Гуската и лебедот“ - басна на американскиот писател Емброуз Бирс.[3]
- „Лебед девојка“ - песна на југословенскиот поет Мак Диздар.[4]
- „Дивите лебеди во Кул“ (The Wild Swans at Coole) - песна на ирскиот поет Вилијам Батлер Јејтс.[5]
- „Леда и лебедот“ (Leda and the Swan) - песна на англискиот поет В. Б. Јејтс.[6][7]
- „Трубата на лебедот“ - роман на американскиот писател Елвин Б. Вајт од 1970 година.[8]
- „Лебедово езеро“ - расказ на српскиот писател Павле Угринов.[9].
Лебедот како тема во музиката
[уреди | уреди извор]
- „Лебедово езеро“ (руски: Лебединое озеро) — балет на рускиот композитор Петар Илич Чајковски од 1875-1876 година.[10]
- „Лебедова песна“ (англиски: Swan Song) — песна на канадската музичарка Грајмс (Grimes) од 2011 година.[11]
- „Заборави го лебедот“ (англиски: Forget The Swan) — песна на американската рок-група Дајносор (Dinosaur) од 1985 година.[12]
- „Лебедово езеро“ (англиски: Swan Lake) — песна на британската рок-група Меднес (Madness) од 1979 година.[13]
- „Лебедово езеро“ (англиски: Swan Lake) — песна на британската рок-група ПИЛ (Public Image Ltd.) од 1979 година.[14]
- „Мој бел лебеду“ (хрватски: Moj bijeli labude) — песна на хрватската рок-група Прљаво казалиште (Prljavo kazalište).[15]
- „Лебед лебед Х“ (англиски: Swan Swan H) — песна на американската рок-група Р.Е.М. (R.E.M.) од 1986 година.[16]
- Свонс (англиски: Swans) — американска рок-група.[17]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Northcote, E. M. (1981). "Size difference between limb bones of recent and subfossil Mute Swans (Cygnus olor)". J. Archaeol. Sci. 8 (1): 89–98“.
- ↑ „Fossilworks Cygnus Garsault 1764 (waterfowl) Reptilia – Anseriformes – Anatidae PaleoDB taxon number: 83418 Parent taxon: Anatidae according to T. H. Worthy and J. A. Grant-Mackie 2003 See also Bickart 1990, Howard 1972, Parmalee 1992 and Wetmore 1933“. Архивирано од изворникот на 2021-01-22. Посетено на 2019-07-04.
- ↑ Емброуз Бирс, Басни. Скопје: Темплум, 2016, стр. 15.
- ↑ Мак Диздар, Горчин. Скопје, Македонска книга, стр. 109-110.
- ↑ Viljem Batler Jejts, Kula. Beograd: Beogradski izdavačko-grafički zavod, 1978, стр. 90-91.
- ↑ W. B. Yeats, „Leda and the Swan“, во: Kenneth Allot, ed., The Penguin Book of Contemporary Verse 1918 – 60. Harmonsworth, Middlesex, UK: Penguin Books, 1962, стр. 45.
- ↑ Viljem Batler Jejts, Kula. Beograd: Beogradski izdavačko-grafički zavod, 1978, стр. 128.
- ↑ „Белешка за авторот“, во: Елвин Б. Вајт, Пајажината на Климентина. Скопје: Просветно дело, 2004, стр. 131.
- ↑ Riba, patka, vodozemac: Priče o životinjama (Priredila Ljubica Arsić). Beograd: Laguna, 2014, стр. 11-16.
- ↑ www.tchaikovsky-research.net (пристапено на 20.1.2013) Архивирано на 4 ноември 2012 г..
- ↑ Discogs, Grimes (4) – Halfaxa (пристапено на 24.6.2021)
- ↑ DISCOGS, Dinosaur* – Dinosaur (пристапено на 30.7.2020)
- ↑ YouTube, Madness - Swan Lake (пристапено на 3.12.2017)
- ↑ YouTube, Public Image Ltd. – Metal Box (FULL ALBUM | HQ SOUND) (пристапено на 29.5.2017)
- ↑ YouTube, Prljavo kazaliste - Moj bijeli labude - lyrics ()
- ↑ R.E.M. – Lifes Rich Pageant (пристапено на 23.2.2024)
- ↑ Официјално мрежно место на „Свонс“ (пристапено на 19.3.2017)
|