Markômana

Ny Markômana dia vahoaka jermanika tandrefana, monina ao amn' ny faritra Bôheia-Môravia ankehitriny, angamba manam-piaviana jermanô-keltika, vahoaka avy amin' ny faritra niavian' ny Skitiana, miteny iranika.

Niorim-ponenana tao tamin' ny taona 9 tal. J.K, teo ambany fiahian' ny mpanjaka Marôbôdoosy (Maroboduus), dia nifanandrina matetika tamin' ny Empira Rômana izy ireo talohan' ny nanjavonany tamin' ny taonjato faha-3 sy faha-4.

Tsy fantatra mazava ny faritra niavian' ny Markômana. Amin' ity vanim-potoana ity dia matetika izy ireo no heverina fa nipetraka teo amin' ny lalan' ny renirano Main, eo anelanelan' ny renirano Rhine sy Danube. Ny tanàna mimandan' i Schwanberg sy ny an' i Finsterlohr ary ny an' i Staffelberg dia azo lazaina ho tanàna' izy ireo, nefa tsy azo antoka izany. Avy amin' ny toerana ara-jeôgrafia misy azy ny anarany, teny manam-piaviana jermanika hoe marka ("sisin-tany") sy manni ("olona").

Ny fanjakana naorin' i Maroboduus dia eo andrefan' i Môrava sy avaratr’ i Danube. Milaza i Strabôna fa anisan’ ny Ala Herkiniana izy io, any amin’ ny ilany atsinanan’ ity ala ity. Nomeny ity fanjakana ity ny anarana hoe Boiohaemum. Izany no mahatonga ny tany vaovaon' ny Markômana any Bôhemia, eo amin' i Vltava sy i Berunka, hatrany amin' i Danube

Na izany aza, toa tsy niverina tao amin’ ny tanàna mimanda bôiana toa an' i Závist, i Stradonice na i Hrazany izay nilaozana taorian' i Tène D2 ireo olona vao tonga ireo.

Ny fanjakana naorin' ny Markômana dia nohodidinin’ i Quades manomboka any Môravia ka hatrany amin' i Danube any atsinanana, Any andrefana, ny sisin-tanin' ny Markômana dia ambenan' ny Narista sy ny Hermôndora. Io tany vaovao io dia eo amin' ny vavan' ny Lalan' ny  Ambra ao amin’ ny tanin' ny Rômana. Nahazo toerana ara-barotra matanjaka àry ny Markômana sy ny mpiara-dia aminy.