April

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa bresàna moderna.

Chèlla us ché la gh'ha mia di foncc o i è tròp póche. Per piasér, zónta di fóncc a la us. Issé de ìga ön'idéa di ótre us senza fóncc, ardì ché.

Bril (brél ó abrél in lombardia orientala), l'è 'l quart més de l'an segónt el calendàre Gregorià, e giü dei quàter més che g'ha 30 dé.

Prima che 'l rè Nùma Pompilio 'l enventàes Zenér e Febrér endèl 700 prìma de Crìsto, per i Romàni Bril l'éra segónt més. L'è dientàt el quart més del calendàre al tép dei decemvìri – entùren al 450 BC – e a chèl tép là 'l gh'ìa apéna 29 dé. La derivasiù del nòm (Latì Aprilis) l'è mìa sügüra. L'etimulugìa tradisiunàl la dis che 'l vegnarès del Latì aperire, (dèrver) perchè l'ìa la stagiù che se dirvìa i fiùr e bötàa le piànte e la sarès cunfermàda apò del confrónt cól Gréco modèrno che 'l dopèra ἁνοιξις (apertüra) per dì primaéra. Sicóme che i Romàni de sòlit i ghe dàa i nòm ai més en unùr de 'n quac divinità, e sicóme che Bril l'éra consacràt a Vènere, e la Festum Veneris et Fortunae Virilis la se tignìa al prim de Bril, vergü i g'ha a prupunìt la spiegasiù che 'l nòm 'l éres en cunesiù cól nòm gréco de Vènere, cioè Aphrodite (Aphros). Dei óter i spiegàa 'l nòm col Etrùsco Apru e Jacob Grimm el sügirìa el nòm d'en eròe o de 'na divinità Aper o Aprus.

• Wikimedia Commons al gh'ha dent roba culegada a: Aprile.