[go: up one dir, main page]

Và al contegnud

Pagina principala

De Wikipedia
Benrivad in su la Wikipedia in lengua lombarda
L'enciclopedia libera che tucc poden dà una man a scriver
con 74 312 vos

Acess segur
Version standard

Clica chì per vardà l'indes di pagine Varda l'indes   Varda la Guida esenziala   Pagina principala in Scriver Lombard   Dervì un cunt   Wikisource in Lombard   Wikizzionari in Lombard

Vos in vedrina
Ona ghisa in del 1983 in via Larga

Ghisa a l'è 'n termen tipich milanes doperaa per parlà di poliziott locai de la capital lombarda.

Di temp de la Spagna in la città de Milan a l'è staa fondaa el corp de la Milizia Urbana, che però el gh'eva minga on'uniform. Domà sotta de la ministrazion del Gian Galeazz Serbellon, cioè in del 1700, el corp a l'è dotaa di austriegh de 'na divisa, ciovè 'na camisa e pantalon bianch, sortò verd, spallin dor e cappell verd e or. Per quella reson lì eren ciamaa affettuosament di milanes "remolazitt" o "ramolazzil", perché somejaven ai remolazz. Cont el rivà del Napoleon a Milan 'sti miliziott han fornaa la bas de la Legion Lombarda.

Sotta de l'Imperi Austriegh in del Regn Lombard-Venet, la sigurezza urbana a l'è assegnada a l'Imperial Regia Guardia de Finanza, che la conserva 'na divisa in sui ton del verd e del bianch.

Passada al Regn d'Italia, Milan a l'è restaa senza 'n corp de polizia local finna al 4 de ottober del 1860: quell ann lì a hinn ciamaa cinquanta agent, nomenaa "de publega sorvelianza urbana", per guardà Milan. Cont la pistola sconduda e vestii cont on sortò e calzon negher e cont on longh cappell a cilinder. Per quella reson lì eren ciamaa "cannon de stuva". Dòpo di quatter giornad de Milan, indova che han refudaa de fà del maa ai milanes, a hinn riformaa e 'l cappell a cilinder a l'è sostituii del classigh cappell del ghisa e de 'n uniform ispirada a quella de la polizia de Londra.

(Inanz)

Te 'l savevet che ...

El Vorarlberg l'è giü del nöf stacc federàcc (en todèsch: Bundesland, de spès abreviàt Land) endei quài l'è dividìda l'Austria. La capitàl del Land l'è la cità de Bregenz.

El g'ha 'na superfìce de 2.601 km² e 'na popolasiù de 378.592 abitàncc (dato agiurnàt el més de magio del 2015). El cunfìna a nòrd co la Germània (stat de la Baviera), a èst col Land del Tiröl, a sud e a nordòvest co la Svìsera (a sud col cantù dei Grigiù e a nordòvest col cantù de San Gal, a òvest, per 35 km, col Liechtenstein (cümü de Vaduz, Schaan, Rugell, Schellenberg, Mauren, Eschen, Planken, Triesenberg e Triesen).

El sò nòm el völ dì "denàcc (todèsch: Vor) del Arlberg", che l'è 'na cadéna de mucc che se tróa a èst de la regiù, cunfì natüràl col Tiröl.

Del pónt de vìsta aministratìf l'è spartìda en quàter distrècc:

A nòrdòvest el tóca le còste del Lach de Costànsa (todèsch: Bodensee.) El fiöm Reno el sègna el cunfì natüral co la Svìsera. L'è streersàt apò dei fiöm: Lech, Bregenzer Ach e Dornbirner Ach.

(Va inanz)

In di olter lengov

I des Wikipedie con pussee de articoi: Ingles, Cebuan, Todesch, Svedes, Frances, Olandes, Russ, Spagnoeul, Italian, Arab Egizzian

Alter lengov minoritari e piscinine: Vallon, Tarantin, Ligurin, Zulu, Mari de l'Est, Shona, Rusyn, Sami del Nord, Maori, Fiamingh oriental

Un proverbi a cas
"Scarliga merluss che l'è minga el to uss"
Schiscia chi per atualizà la pagina

Ocio!
  1. La lengua lombarda la gh'ha mia un standard parlad o scrit, donca in su la Wikipedia se doperen pussee de ortografie: l'è consiliad doperàn vuna in tra la la Noeuva Ortografia Lombarda e la Scriver Lombard, ma gh'è anca di grafie locai; per savénn pussee, varda i ortografie acetade.
  2. La Wikipedia la garantiss mia i so contegnud e l'è nanca censurada per i fiolin

Wikipedia

Wikipedia l'è un'enciclopedia libera e portada inanz apena de utent volontari. El so obietiv l'è de menà la cognossenza libera a tucc e in pussee lengov che se po.

I nost Cinch Pilaster inn:

  1. La Wikipedia l'è 'n enciclopedia e mia un regoeujer de informazzion senza controll
  2. La Wikipedia la gh'ha un pont de vista neutral e i informazzion i gh'han de vesser verificabil
  3. La Wikipedia l'è libera: tucc poden dà una man a scriver e la gh'ha la licenza dobia CC BY-SA e GDFL
  4. La Wikipedia la gh'ha un codes de comportament e tucc i gh'ha de rispetàss
  5. La Wikipedia la gh'ha mia di regole fisse foeura di 5 pilaster.

Una vos de scriver

Cossa se po fà?