Kilogram

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Oeals. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De kilogram ouch waal kilo is vanaaf 1901 de internationaal sjtandaardeenheid veur massa en daomit ein van'ne zeve basiseenhede van 't SI.

Eine kilogram is geliek aan doezendj gram; kilo is 't veurvoegsel veur 1000.

't SI-systeem definieert de kilogram es geliek aan'ne massa van 't internationaal prototype, det van ein platina-iridium legering is gemaaktj en bewaardj weurdj op 't 'Bureau International des Poids et Mesures' (BIPM) ('t internationaal bureau veur gewichte en maote) in Sèvres (Frankriek). 't Internationaal prototype is eine cilinder van 90 massa% platina en 10 massa% iridium, mit een heugte en diamaeter van 39,0 mm. De kilogram is de enige SI-eenheid dae is gerelateerdj aan ein door miense gemaaktj veurwerp in plaats van aan ein natuurkundige eigensjap. 't Is ouch de enige basiseenheid in 't SI die eine SI-prefix (kilo) in'ne naam haetj sjtaon. Dit is om historische en praktische raejene zo gehaje; logischer zoew 't zeen om 'gram' es basiseenheid te keze.

Officieel kopieje van'ne sjtandaardkilogram zeejn es nationaal prototype besjikbaar. De huidige sjtandaard van Nederlandj, kopie nummer 53, sjtuitj in 't Van Swinden laboratorium van 't NMI in Delft. Eine veurige massasjtandaard van Nederlandj is te bewonjere in 't Rieksmuseum te Amsterdam.