Vascones

Nescimus quando Vascones ad Navarram pervenerint, at certe iam aderant saeculo tertio a.C.n.. Romani in fines Vasconum intraverunt tempore belli Sertoriani, quia Pompeium Magnum adiuvabant. Tunc Pompeius eis urbem Pompaelonem condidit. Claudius Ptolemaeus^[1] saeculo secundo nominavit quindecim urbes Vasconum.

• Loci Vasconum a Ptolemaeo nominati: Oeasso, Oeassonis Promontorium; Iturissa, Pompaelo, Bituris, Andelus, Nemanturostia, Curconium, Iaca, Gracchurris, Calagurris, Cascantum, Ergavica, Tarraga, Muscaria, Setia, Alavona.
• Urbes Autrigonium a Ptolomaeo nominatae: Flaviobriga, Ostia Nervii
• Urbes Vasconum a Strabone nominatae: Calagurris, Pompaelo.^[2]

Imperio Romano deleto, Vascones liberi fuerunt, et contra Romanos, Gothos et Francos pugnaverunt.

Reges Visigothorum continenter contra Vascones pugnaverunt ut limites in regnum claudirent. Liuvigildus Vascones anno 572 superavit, et urbem Victoriacum in finibus Vasconum condidit. Nihilominus, Vascones continenter contra regnum Visigothicum rebellaverunt et incursiones ad Caesaraugustam fecerunt. Swinthila rex Vascones perdomavit, et urbem condidit ex pecuniis victorum, quam Oligicum nominavit.

Hispania a Mauris vastata, Vascones iterum liberi fuerunt, sed Vascones occidentalis in comitatus Castellae clausi sunt a regibus Asturiarum dum Vasones orientalis regnum proprium (Regnum Pampilonensium) creaverunt circum Pompaelonem. Etiam Vascones contra Francos pugnaverunt proelium apud Rozaballes.

• Torsten Günther et al., "Ancient genomes link early farmers from Atapuerca in Spain to modern-day Basques" in PNAS vol. 112 (22 Septembris 2015) pp. 11917-11922

• Locus Archaeologicus Veleiae
• Hispania Visigothica
• Mythologia Vasconica
• Vascones (hodierni)